Ucho środkowe jest zamkniętą kostnymi ścianami szczeliną, którą od zewnątrz ogranicza silnie unerwiona błona bębenkowa. Kiedy w środku tej przestrzeni gromadzi się płyn, napina on błonę bębenkową, powodując jej silne uwypuklanie na zewnątrz i ból. Może również dojść do perforacji (przedziurawienia) błony. Wówczas ból znika, a z ucha zaczyna się sączyć wydzielina (czytaj: wysiękowe zapalenie ucha)
Spis treści:
- Przyczyny zapalenia ucha środkowego
- Objawy zapalenia ucha środkowego
- Leczenie zapalenia ucha środkowego
- Powikłania po zapaleniu ucha środkowego
- Inne przyczyny bólu ucha
Przyczyny zapalenia ucha środkowego
Ostre zapalenie ucha środkowego jest chorobą o etiologii bakteryjnej lub wirusowej. Często rozwija się jako bakteryjne powikłanie wirusowego zakażenia górnych dróg oddechowych.
Występuje jako zakażenie sezonu przeziębieniowego, ponieważ ucho jest jedną z najczęstszych lokalizacji przechodzenia bakterii z górnych dróg oddechowych. Poza tym wiele chorób laryngologicznych może sprzyjać temu stanowi.
Zapalenie ucha środkowego powodują na ogół paciorkowiec Streptococcus pneumoniae (inaczej pneumokok) oraz Haemophilus influenzae (pałeczka grypy).
Szacuje się, że co najmniej raz u 85% dzieci przed ukończeniem 3. roku życia rozwinie się zapalenie ucha środkowego. U najmłodszych pacjentów budowa anatomiczna sprzyja dodatkowo przenoszeniu infekcji z dróg oddechowych do uszu.
Objawy zapalenia ucha środkowego
Ostre zapalenie ucha środkowego rozpoczyna się bólem ucha. Pacjentowi towarzyszy uczucie pełności i zatkania ucha oraz często niedosłuch wynikający ze zmiany podatności błony bębenkowej. Gorączka zazwyczaj jest wysoka. Symptomy pojawiają się nagle i są intensywne.
Zatem objawy zapalenia ucha środkowego to:
- silny ból ucha,
- gorączka (często powyżej 40°C),
- niedosłuch,
- nudności lub wymioty,
- szum w uszach,
- możliwy wysięk z ucha (żółtawa lub brązowa wydzielina),
- złe samopoczucie, płaczliwość u dziecka, rozdrażnienie,
- brak apetytu,
- u niemowląt biegunka.
Należy dodać, że pocieranie lub ciągnięcie ucha przez małe dziecko nie świadczy o zapaleniu ucha środkowego. Także stosowana niegdyś metoda sprawdzania bolesności naciskiem na skrawek ucha nie jest wiarygodnym sposobem rozpoznawania tej infekcji. Przede wszystkim rodziców powinny zaniepokoić wysoka gorączka, rozdrażnienie i płaczliwość dziecka. Z tymi objawami trzeba udać się do lekarza.
Czytaj też: Woda utleniona do ucha - jak stosować?
Leczenie zapalenia ucha środkowego
W leczeniu ostrego zapalenia ucha stosuje się antybiotyki, które mają na celu zlikwidowanie źródła infekcji bakteryjnej. Powrót do zdrowia wspomaga się również lekami obkurczającymi błonę śluzową nosa i uszu oraz lekami przeciwzapalnymi. Lekarz może zalecić początkowo stosowanie leków przeciwbólowych i przeciwzapalnych, a jeśli w ciągu doby nie nastąpi poprawa, to dopiero wtedy wdrożenie antybiotyku.
Niekiedy konieczny jest zabieg nacięcia błony bębenkowej, aby ułatwić odpływ płynu. Na szczęście błona ma ogromne zdolności regeneracyjne, więc szybko zarasta.
Sprawdź: Domowe sposoby na ból ucha
Powikłania zapalenia ucha środkowego
Dobrze leczone zapalenie ucha środkowego jest infekcją, która szybko przechodzi i nie zostawia śladów. W niektórych przypadkach, szczególnie gdy leczenie rozpoczęte było zbyt późno lub było niewłaściwe, może skutkować powikłaniami.
Do najpoważniejszych powikłań należą: uszkodzenie słuchu, zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych, porażenie nerwu twarzowego oraz ropnie, które umiejscowić mogą się w każdej części ośrodkowego układu nerwowego.
Objawami powikłań zapalenia ucha środkowego mogą być: silny ból głowy, wymioty, sztywność karku i inne objawy neurologiczne.
Gdy 48 godzin po leczeniu zaleconym przez lekarza rodzinnego nie widać poprawy, należy skonsultować się z laryngologiem.
Inne przyczyny bólu ucha
Nie zawsze ból ucha wynika z infekcji. Może być spowodowany patologią w obrębie większości narządów głowy i szyi, jak zęby, ślinianka, ucho, nerwy, staw skroniowo- żuchwowy, podniebienie, migdałki, język, gardło czy krtań. Nie należy zwlekać z konsultacją lekarską.
Czytaj więcej: Ból ucha
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 10.02.2011.
Więcej na podobny temat:
Czosnek do ucha – czy pomaga na ból i zapalenie ucha?
Jak odetkać ucho: sposoby w zależności od przyczyny
Jak stosować olejek kamforowy do ucha
Co oznacza, gdy piecze lewe ucho, a co znaczy swędzenie nosa?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
