Spis treści:
- Czym jest HIV?
- Objawy skórne zakażenia HIV
- HIV objawy skórne – zdjęcia. Jak wygląda wysypka?
- HIV i AIDS – leczenie
Czym jest HIV?
HIV (z ang. human immunodeficiency virus), czyli ludzki wirus niedoboru odporności, to patogen odpowiedzialny za rozwój niebezpiecznej i często śmiertelnej choroby – AIDS (zespół nabytego niedoboru odporności). Zakażenie HIV oznacza, że chory ma w swoim organizmie wirus nabytego niedoboru (upośledzenia) odporności. Wirus sieje w nim spustoszenie, niszcząc układ odpornościowy tak, że z czasem organizm nie ma jak chronić się przed chorobami. Gdy zakażenie HIV nie jest leczone, rozwija się AIDS, czyli zespół schorzeń, które atakują chorego – zaliczamy do nich różne infekcje i nowotwory.
Po zakażeniu HIV zazwyczaj występują fazy:
- ostra choroba retrowirusowa,
- stadium bezobjawowe,
- przetrwała uogólniona limfadenopatia,
- stadium objawowe,
- pełnoobjawowy AIDS.
Jednym z objawów zakażenia HIV są zmiany na skórze. Powinny zaalarmować i skłonić do wykonania badań. Jakie są skórne objawy HIV i jak wygląda wysypka, którą manifestuje się zakażenie?
Objawy skórne zakażenia HIV
Objawy skórne zakażenia HIV to różnego rodzaju wysypki i zmiany, które mogą pojawiać się na każdym etapie infekcji. Ich źródłem może być bezpośrednio aktywność wirusa (pierwotne objawy skórne) lub upośledzenie odporności wywołane zakażeniem (wtórne objawy skórne). Leczenie zakażenia HIV również może powodować skutki uboczne w postaci zmian na skórze (np. wysypka polekowa).
Pierwsze objawy skórne pojawiają się średnio 2-4 tygodnie od zakażenia (jest to okres pierwotnej ostrej wiremii) i utrzymują się kilka dni. Zazwyczaj jest to wysypka plamisto-grudkowa na twarzy i tułowiu, czasem na kończynach (podobna do tej, którą obserwuje się w przebiegu różyczki) albo wysypka w postaci pokrzywki lub pęcherzyków. Nie u każdego musi wystąpić. Mówi się wówczas o tzw. zespole mononukleozopodobnym.
Zmianom skórnym zwykle towarzyszą objawy ogólne, takie jak: złe samopoczucie, brak apetytu, ból gardła, gorączka, powiększenie obwodowych węzłów chłonnych, biegunka, bóle stawowo mięśniowe oraz objawy neurologiczne: zaburzenia świadomości, padaczka, zapalenie opon mózgowych. Po kilku tygodniach objawy ustępują samoistnie i zakażenie przechodzi w okres bezobjawowy, który może trwać nawet kilkanaście lat
– mówi dermatolog dr n. med. Marek Kot z Salve Przychodnie.
Następnie dochodzi do rozwoju zespołu nabytego upośledzenia odporności, czyli AIDS. Dla tego okresu charakterystyczne są zakażenia oportunistyczne wywołane przez pierwotniaki, grzyby, wirusy i bakterie. Również mogą wystąpić nowotwory skóry takie jak chłoniaki, czerniaki, raki podstawnokomórkowe i kolczystokomórkowe oraz mięsak Kaposiego. Inne zmiany skórne towarzyszące AIDS to rozsiane zmiany grudkowe, łojotokowe zapalenie skóry, wybroczyny, suchość skóry, przerzedzenie włosów i łysienie plackowate
HIV objawy skórne – zdjęcia. Jak wygląda wysypka?
Na początku zakażenia HIV, gdy wirus zaczyna się intensywnie mnożyć, u wielu osób oprócz ogólnoustrojowych objawów występuje plamista lub plamisto-grudkowa wysypka na tułowiu, kończynach i twarzy. Wysypka ustępuje w ciągu kilku dni.
fot. Plamisto-grudkowa wysypka może być wczesnym objawem zakażenia HIV / Adobe Stock, ZayNyi
Wraz z postępującą chorobą pojawiają się różne problemy dermatologiczne. Wiele osób zmaga się z atopowym zapaleniem skóry, łuszczycą, łojotokowym zapaleniem skóry i suchością oraz swędzeniem skóry. Im większy niedobór odporności, tym łuszczyca i inne zmiany mogą być bardziej nasilone i rozleglejsze.
fot. Zmiany łuszczycowe są częstym skórnym objawem zakażenia HIV / Adobe Stock, irina_g
Do wtórnych objawów skórnych, które wynikają z upośledzenia odporności przy zakażeniu HIV, należą m.in. półpasiec, opryszczka, mięczak zakaźny, brodawki wirusowe, drożdżyce i liszajec. Są to choroby, które występują w całej populacji, jednak zakażenie HIV może je uaktywniać i nasilać ich przebieg. Półpasiec u osób z HIV zwykle świadczy o pogorszeniu sprawności układu odpornościowego. Na ogół ma ciężki przebieg.
fot. Jednym z objawów skórnych HIV jest półpasiec / Adobe Stock, Suriyawut
Inne objawy skórne występujące przy zakażeniu HIV to zmiany nowotworowe. Charakterystyczny jest zwłaszcza mięsak Kaposiego. Są to początkowo ciemne (fioletowe lub brązowe) plamki, które przekształcają się w guzki z owrzodzeniami i obrzękiem. Mogą rozwinąć się też takie objawy skórne jak rak podstawnokomórkowy, rak płaskonabłonkowy czy chłoniak T-komórkowy.
fot. Skórne objawy zakażenia HIV to również nowotwory skóry (na zdjęciu: rak podstawnokomórkowy) / Adobe Stock, Laura Ballard
HIV i AIDS – leczenie. Czy terapia łagodzi objawy skórne HIV?
Zakażenie HIV wymaga leczenia w formie stosowania tzw. kombinowanej terapii antyretrowirusowej. Celem nie jest likwidacja wirusa - to jest niestety niemożliwe - lecz zahamowanie jego namnażania oraz wydłużenia czasu do rozwoju AIDS. Leczenie zakażenia HIV zmniejsza ogólną liczbę występowania objawów skórnych. Problemy dermatologiczne są poza tym leczone oddzielnie, a zastosowane metody zależą od rozpoznanej choroby.
Aktualne metody leczenia wdrożone w odpowiednim czasie sprawiają, że przewidywana długość życia osoby z HIV jest podobna do długości życia osoby niezakażonej. Niestety leczenie antyretrowirusowe ma określone działania niepożądane, dlatego pacjent musi przyjmować dodatkowe środki farmakologiczne. Leczenie trwa do końca życia. W przypadku AIDS chorzy przyjmują antybiotyki, których celem jest zapobieganie infekcjom i ich leczenie. Stosuje się też m.in. terapie antynowotworowe i leki antywirusowe.
Najlepszą ochroną przed wirusem HIV jest więc jego profilaktyka, która polega na stosowaniu prezerwatyw i unikaniu bezpośrednich kontaktów ze świeżą krwią, śluzem pochwowym, preejakulatem i nasieniem innych osób. Pamiętajmy, że wirusem nie zarazimy się natomiast poprzez pocałunek, podanie ręki czy używanie tych samych przedmiotów codziennego użytku, co osoba zakażona.
Źródła:
E. Firląg-Burkacka, Atlas zmian skórnych u osób zakażonych HIV, Poznań 2013,
Singh H, Singh P, Tiwari P, Dey V, Dulhani N, Singh A. Dermatological manifestations in HIV-infected patients at a tertiary care hospital in a tribal (Bastar) region of Chhattisgarh, India. Indian J Dermatol. 2009;54(4):338-41. doi: 10.4103/0019-5154.57609,
Kreuter A, Schugt I, Hartmann M, Rasokat H, Altmeyer P, Brockmeyer NH. Dermatological diseases and signs of HIV infection. Eur J Med Res. 2002 Feb 21;7(2):57-62. PMID: 11891145.
Czytaj także:
Co osłabia odporność? 8 powodów, przez które częściej chorujemy
Jak poprawić odporność w 24 godziny? Oto 7 najlepszych sposobów
Wirus brodawczaka ludzkiego (HPV) - objawy, leczenie, profilaktyka
Opryszczka – objawy, leczenie, profilaktyka. Opryszczka w ciąży i u dzieci
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!