Spis treści:
- Uczulenie na słońce - czym jest?
- Objawy uczulenia na słońce
- Jak wygląda wysypka od słońca?
- Uczulenie na słońce - leczenie
- Wysypka od słońca - domowe sposoby
- Uczulenie na słońce - zapobieganie
Uczulenie na słońce - czym jest?
Uczulenie na słońce to rodzaj nieprawidłowej reakcji organizmu na działanie promieni słonecznych (lub innego rodzaju promieniowania UV), która może wystąpić u osób dorosłych lub dzieci.
Nadwrażliwość ta sprawia, że pod wpływem działania promieniowania słonecznego pojawiają się zmiany skórne: pokrzywka, wysypka, zaczerwienienie, a nawet pęcherzyki.
Stwierdzenie „uczulenie na słońce” jest raczej potoczne. Słońce nie powoduje zmian w układzie immunologicznym, a te musiałyby wystąpić, gdybyśmy chcieli rozpatrywać reakcję alergiczną. Jak najbardziej możliwa jest natomiast nadwrażliwość na promieniowanie słoneczne. Promieniowanie słoneczne wywołuje jedynie zmiany skórne, które nie są związane z układem odpornościowym. Taka nadwrażliwość zalicza się do grupy schorzeń zwanej fotodermatozami, gdzie czynnikiem patogennym jest promieniowanie UV
– mówi Karolina Martin, kosmetolog z SC Beauty Clinic.
Uczulenie na słońce może rozwinąć się z różnych przyczyn. Osoby, które przesadzają z kąpielami słonecznymi, mogą doprowadzić do nadwrażliwości na promieniowanie słoneczne. W słoneczne dni nie powinniśmy też rozpylać na ciało perfum, ponieważ może to skutkować powstawaniem ciemnych plam.
Czynnikami sprzyjającymi nadwrażliwości są: nadmierna ekspozycja na słońce (zwłaszcza, jeśli w niedalekim czasie przechodziliśmy zabiegi kosmetyczne czy medycyny estetycznej), spożycie substancji uwrażliwiających, takich jak np. leki czy niektóre zioła. Zwłaszcza niewskazane jest stosowanie popularnego dziurawca
– dodaje Karolina Martin.
Objawy uczulenia na słońce
Objawy uczulenia na słońce mogą pojawić się w ciągu od kilku minut do kilku godzin po ekspozycji na promieniowanie słoneczne. Mogą pojawić się:
- wysypka, która może przybierać różne postaci, np. pokrzywki, grudek, plamek, pęcherzyków z płynem,
- świąd skóry,
- pieczenie skóry,
- zaczerwienienie,
- obrzęk.
Przeczytaj też: Uczulenie na słońce u dzieci
Jak wygląda wysypka od słońca?
Istnieje kilka odmiennych rodzajów wysypek od słońca, które różnią się wyglądem. To m.in.:
- polimorficzna erupcja świetlna,
- pokrzywka słoneczna,
- świerzbiączka letnia,
- reakcja fotoalergiczna.
Polimorficzna erupcja świetlna
Jest to najczęstszy rodzaj uczulenia na słońce. Polimorficzna erupcja świetlna na ogół pojawia się na dekolcie, ramionach lub innych miejscach eksponowanych na słońce, rzadko na twarzy. Ten rodzaj uczulenia na słońce wygląda jak małe wypukłe plamy lub pęcherze ze stanem zapalnym, które swędzą i pieką. Zwykle pojawia się wiosną lub wczesnym latem u młodych kobiet. Wysypka ustępuje samoistnie w ciągu 10 dni. Nie pozostawia śladów. Przy bardzo nasilonych objawach koniczne jest przyjmowanie leków.
Pokrzywka słoneczna
Ten rodzaj uczulenia na słońce ma postać wysypki przypominającej oparzenie pokrzywą, widoczne jako czerwone plamy z bąblami. Pokrzywka jest bardzo swędząca. Po raz pierwszy pojawia się w wieku 20-50 lat. Ponad 2/3 chorych stanowią kobiety. Trzeba wiedzieć, że promieniami „uczulającymi” są promienie UVA, UVB i światło widzialne.
Objawy pokrzywki słonecznej pojawiają się po kilku, kilkunastu minutach od ekspozycji na promienie słoneczne. Początkowo odczuwany jest silny świąd skóry, a jako kolejne symptomy ujawniają się charakterystyczne zmiany skórne. Najmniej nasilone są bąble i plamy w okolicach twarzy i rąk, gdyż te części ciała są już zahartowane (prawie zawsze są odkryte).
Pokrzywka świetlna znika po około 1-2 godzin od zakończenia ekspozycji na słońce, czyli np. po schronieniu się w domu. Czasem jednak mogą pozostawać na dłużej (kilkanaście godzin).
fot. Objawy pokrzywki słonecznej/ Paulina Ciok
Świerzbiączka letnia
Świerzbiączka letnia to wysypka cechująca się wystąpieniem małych czerwonych, swędzących plamek i grudek głównie na dekolcie, ramionach i kończynach. Najczęściej po raz pierwszy pojawia się przed okresem dojrzewania, ale może wystąpić w każdym wieku. Ten rodzaj uczulenia na słońce występuje rzadko.
Reakcja fotoalergiczna
Jest to alergiczna reakcja skórna powstająca pod wpływem działania promieniowania UV na strukturę chemiczną leków lub preparatów nakładanych na skórę lub przyjmowanych doustnie. W rezultacie w ciągu kilkudziesięciu godzin rozwijają się zmiany skórne. Mogą mieć postać pokrzywki, wysypki, rumienia, grudek czy "kaszki".
Uczulenie na słońce - leczenie
W razie wystąpienia zmian skórnych po opalaniu, trzeba przede wszystkim unikać ekspozycji ciała na słońce. Aby złagodzić wysypkę spowodowaną uczuleniem na słońce, można zastosować preparaty takie jak:
- leki przeciwhistaminowe (maści, żele),
- preparaty wapnia (np. syrop),
- maści z cynkiem,
- kosmetyki po opalaniu zawierające pantenol lub alantoinę,
- kortykosteroidy stosowane miejscowo (po konsultacji z lekarzem).
W ciężkich przypadkach konieczne może być przyjmowanie leków doustnie.
Wysypka od słońca - domowe sposoby
Aby pozbyć się krostek od słońca, można nałożyć na skórę naturalne środki łagodzące:
- papkę z płatków owsianych (wcześniej ugotowane i ostudzone),
- chłodne okłady,
- żel z aloesu,
- miód,
- okład z sody oczyszczonej,
- napar z szałwii lub rumianku.
Warto wypróbować okłady ze świeżego lub zsiadłego mleka, jogurtu czy plastrów świeżego ogórka. Pomogą one złagodzić powstałe podrażnienia i zaczerwienienia
– dodaje Karolina Martin.
Przeczytaj też: Sposoby na oparzenia słoneczne
Uczulenie na słońce - zapobieganie
Nie zawsze da się uniknąć wystąpienia wysypki od słońca, ale można to ryzyko minimalizować. Przede wszystkim powinniśmy ograniczać ekspozycję ciała na słońce. Oto najważniejsze zasady.
Noszenie odpowiedniej odzieży
Uczulenie może pojawić się mimo tego, że mamy skórę zakrytą ubraniem, zwłaszcza gdy mamy na sobie jasną, cienką, prześwitującą odzież. Dlatego warto zakładać kolorowe i ciemniejsze ubrania, a do tego ciasno utkane, jeśli planujemy przebywanie na słońcu. Taka odzież nie przepuszcza promieni UVA i światła, dzięki czemu oszczędzimy sobie nieprzyjemnych objawów.
Jeśli już spędzamy czas na zewnątrz w słoneczny dzień, zadbajmy przede wszystkim o odpowiedni ubiór (przewiewne i lekkie ubranie, zasłaniające jednak dokładnie ciało, kapelusz z szerokim rondem osłaniający twarz i szyję)
– dodaje Karolina Martin.
Stosowanie kremów z wysokim filtrem
To podstawa, jeśli chcemy ochronić skórę. Wybierajmy wysokie filtry, np. SPF 50. Osoby zmagające się z pokrzywką świetlną nierzadko reagują też na promienie słoneczne wpadające przez okna, np. domu lub w samochodzie. I nie zawsze w ich przypadku kremy z wysokim filtrem okazują się skuteczne.
Hartowanie słońcem
Czasem osoby ze skłonnością do pokrzywki w słoneczną pogodę muszą pozostawać w domu. Ponadto zaleca się im terapię hartującą dla skóry, która polega na stopniowym naświetlaniu skóry małymi dawkami promieni UV. Niekiedy konieczne jest poddanie się immunoterapii.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 16.07.2012.
Czytaj także:
Białe plamki po opalaniu – co je powoduje i jak je usunąć?
Objawy udaru słonecznego - sprawdź, jak je rozpoznać
Udar słoneczny u dziecka - rozpoznanie i pierwsza pomoc
Leki a opalanie. Których substancji unikać, gdy świeci słońce?
Jest magistrem kosmetologii, od ponad 10 lat konsultantem dla branży kosmetycznej. Od 2014 r. do chwili obecnej rozwija sieć klinik kosmetologii i medycyny estetycznej SC Beauty Clinic, w których po praz pierwszy w Polsce zostały wprowadzone nowe trendy Kosmetologii Personalizowanej i Slow Beauty. Oznaczają one najwyższą jakość i indywidualne holistyczne podejście, bez wszechobecnego pośpiechu.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
