Spis treści:
- Ile filiżanek kawy dziennie najlepiej pić?
- Ile filiżanek kawy dziennie szkodzi?
- Ile kofeiny jest w kawie?
- Objawy przedawkowania kawy
- Ile filiżanek kawy można pić w ciąży?
- Kto nie powinien pić kawy?
Ile filiżanek kawy dziennie najlepiej pić?
Według wytycznych dietetyków dzienne spożywanie od 3 do 5 filiżanek kawy (z łączną zawartością do 400 mg kofeiny) działa korzystnie na zdrowie. Wiele prac naukowych wykazało, że wypijanie tylu filiżanek kawy dziennie jest nie tylko bezpieczne, ale też może zapobiegać wielu chorobom.
Polski Instytut Żywności i Żywienia już kilka lat temu wprowadził kawę do Piramidy Zdrowego Żywienia dla osób dorosłych.
Kawa wykazuje bardzo silny potencjał antyoksydacyjny – zawiera wiele różnych bioaktywnych związków, chroniących nasze komórki przed uszkodzeniami, czyli działających po pierwsze w kierunku prewencji miażdżycy, udaru, zawału serca, nowotworów złośliwych, a po drugie zmniejszających ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2. Mamy także liczne metaanalizy wykazujące wpływ kawy na zmniejszenie śmiertelności w wypadkach drogowych czy w wypadkach przy pracy. Jest to prawdopodobnie związane z lepszym przepływem krwi przez struktury mózgu, odpowiedzialne za postrzeganie, kojarzenie, czujność
– wymienia prof. dr hab. Mirosław Jarosz, specjalista gastroenterologii, dyrektor Instytutu Żywności i Żywienia, na łamach newslettera IŻŻ.
Picie kawy w umiarkowanych ilościach zmniejsza też ryzyko zachorowania na niewydolność serca, schorzenia wątroby, chorobę Parkinsona, chorobę Alzheimera oraz raka jelita. Może także poprawić wyniki leczenie raka jelita w połączniu z chemioterapią, spowalniać lub hamować rozwój choroby.
Kofeina to pierwsza rzecz, która przychodzi na myśl, kiedy myślisz o kawie. Ale kawa zawiera również przeciwutleniacze i inne substancje czynne, które mogą zmniejszać wewnętrzne zapalenie i chronić przed chorobami
– poskreśla dr Diane Vizthum, dietetyczka z Johns Hopkins University School of Medicine.
Jeśli czerpać z kawy to, co najlepsze, to pijąc kawę bez dodatków. Mleko przez zawartość białka obniża ilość przyswajalnych substancji przeciwutleniających w kawie. Podobnie działają cukier, tłuszcze czy serwatka.
Ile filiżanek kawy dziennie szkodzi
Picie kawy nie jest czynnością, której można się oddawać bez ograniczeń. Według ekspertów Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) jej nadmiar, czyli picie powyżej 6 filiżanek kawy dziennie, działa szkodliwe – może sprzyjać chorobom serca, nadciśnieniu, powodować nerwowość, ataki paniki oraz bezsenność.
To, czy kawa będzie szkodzić, zależy też od indywidualnej tolerancji kofeiny. Niektóre osoby są po prostu wrażliwsze na jej działanie.
Ile kofeiny jest w kawie?
Zawartość kofeiny w kawie różni się w zależności od rodzaju kawy, sposobu jej przyrządzania, a nawet ekspresu.
Średnia ilość kofeiny w jednej porcji kawy:
- kawa rozpuszczalna – 75 mg w 190 ml,
- kawa parzona – 85 mg w 190 ml,
- kawa z ekspresu przelewowego – 95 mg w 190 ml,
- espresso – 60 mg w 30 ml.
Objawy przedawkowania kawy
Kawy oczywiście nie można pić bez ograniczeń. Niekorzystny wpływ na organizm ma zwłaszcza nadmiar kofeiny.
Gdy wypijemy zbyt dużo kawy, możemy odczuwać:
- zaburzenia pracy serca (głównie tachykardia),
- podwyższone ciśnienie tętnicze krwi,
- niepokój,
- problemy ze snem.
Jeśli ktoś pije 10 filiżanek espresso dziennie, może u niego wystąpić nadpobudliwość, mocniejsze bicie serca. We wszystkim zalecana jest rozwaga. Jednak 3-5 filiżanek espresso to przeciętnie dobra dzienna dawka
– uważa prof. dr hab. Mirosław Jarosz.
Przypadki silnego przedawkowania kofeiny zdarzają się jednak niezwykle rzadko i są one spowodowane na ogół jednoczesnym przyjęciem leków, suplementów oraz napojów energetycznych zawierających kofeinę.
Objawy toksycznego działania kofeiny, które mogą zagrażać życiu, to:
- gorączka,
- biegunka,
- wymioty,
- tachykardia (szybka praca serca) lub bradykardia (wolna praca serca),
- wzmożone pragnienie,
- nadciśnienie, a następnie niedociśnienie,
- bezsenność,
- nerwowość,
- zaburzenia neurologiczne,
- urojenia,
- drgawki.
Ile filiżanek kawy można pić w ciąży?
Według ekspertów Instytutu Żywności i Żywienia, powołujących się na badania, umiarkowane spożycie kofeiny jest bezpieczne dla kobiet w ciąży i płodu. Nie wykazano związku między piciem kawy a przebiegiem ciąży i powstaniem wad wrodzonych płodu, ryzykiem poronień czy nieprawidłowym rozwojem fizycznym dziecka.
W badaniach nie jest jednak sprawdzany wpływ dużej ilości kofeiny, dlatego według Instytutu Żywności i Żywienia w ciąży można wypijać do 3-4 filiżanek kawy dziennie (maksymalnie 300 mg kofeiny).
Należy przy tym pamiętać, że istnieją badania, które sugerują, by w ogóle unikać picia kawy w ciąży. Przeczytaj więcej: Picie kawy w ciąży. Czy kofeina powoduje nadpobudliwość u dziecka?
Kto nie powinien pić kawy?
Kawa nie jest polecana wszystkim. Spożywanie kawy powinny ograniczyć osoby nadwrażliwe na kofeinę oraz z chorobami przewodu pokarmowego (wrzodami, refluksem). Niektórzy lekarze zalecają również unikanie picia kawy w czasie ciąży.
Kawa może podwyższać szkodliwy cholesterol, co zwłaszcza u osób z zaburzeniami lipidowymi będzie wywierać negatywny efekt. Pod tym względem, najgorzej wypadają kawa espresso, gotowana oraz niefiltrowana.
Nadmierne spożycie kawy wiąże się również z większym działaniem diuretycznym (moczopędnym), co w rezultacie prowadzi do wypłukiwania ważnych związków z organizmu, głównie magnezu i wapnia. Osoby z niedoborami, powinny poradzić się lekarza.
Jeśli odczuwamy nieprzyjemne dolegliwości już po niewielkiej ilości kawy, powinniśmy z niej zrezygnować, pić kawę słabszą albo bezkofeinową.
Źródła:
Kawa. Wschodząca gwiazda prewencji chorób?, Instytut Żywności i Żywienia, wrzesień 2018,
Mity i fakty dotyczące kofeiny, Instytut Żywności i Żywienia,
A. Murray, J. Traylor, Caffeine Toxicity, www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK532910,
9 Reasons Why (the Right Amount of) Coffee Is Good for You, strona internetowa Johns Hopkin Medicine, www.hopkinsmedicine.org.
Czytaj także:
Choroba wrzodowa - przyczyny, objawy, leczenie wrzodów żołądka i dwunastnicy
Ból żołądka - co go wywołuje i jak się go pozbyć
Gdzie i jak boli trzustka, co ten ból oznacza
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
