Spis treści:
- Badanie APTT – co to jest?
- Wskazania do badania APTT
- APTT – norma
- Co oznacza wysokie APTT?
- Co oznacza niskie APTT?
- Sposoby na poprawienie krzepliwości krwi
Badanie APTT – co to jest?
APTT (ang. Activated Partial Thromboplastin Time), inaczej czas kaolinowo-kefalinowy lub czas częściowej tromboplastyny po aktywacji. Badanie służy do oceny aktywności czynników wewnątrzpochodnej drogi aktywacji układu krzepnięcia (czynniki: XII, XI, X, IX, VIII, V, II, I, wielkocząsteczkowy kininogen oraz prekalikreina). Mówiąc inaczej, ocenia czas krzepnięcia krwi w konkretnych warunkach. Badanie APTT wykonuje się pobierając próbkę krwi z żyły w zgięciu łokciowym i mierząc czas krzepnięcia po dodaniu odczynników. Krew pobierana jest jak podczas standardowej morfologii. Innym ważnym wskaźnikiem dotyczącym krzepnięcia krwi jest INR, czyli czas protrombinowy.
Wskazania do badania APTT
Wskazania do wykonania badania APTT to:
- ocena leczenia heparyną (lek działający przeciwzakrzepowo),
- planowana operacja, zabiegi inwazyjne, przebiegające z naruszeniem powłok ciała,
- krwawienia, krwotoki (objawiające się np. jako przedłużające się miesiączki, skłonność do tworzenia siniaków, wybroczyn, częste lub ofite krwawienia z nosa),
- zakrzepica,
- wykrzepianie wewnątrznaczyniowe.
APTT jest ważnym badaniem wykonywanym w trakcie ciąży. Problemy z krzepliwością krwi zwiększają ryzyko wystąpienia krwotoków, np. z dróg rodnych i mogą skończyć się poronieniem. W ramach badań profilaktycznych badanie APTT jest wskazane do wykonania przed ciążą.
W związku z tym, że prawie wszystkie czynniki krzepnięcia krwi są wytwarzane w wątrobie przy udziale witaminy K, to ocena APTT jest przydatna również w diagnostyce chorób wątroby, takich jak marskość wątroby lub wirusowe zapalenie wątroby (WZW), oraz w przypadku niedoboru witaminy K. (więcej: objawy niedoboru witaminy K)
Przed badaniem należy być na czczo, unikać stresu i wysiłku fizycznego.
APTT - norma
Prawidłowy czas APTT jest niezależny od płci i wieku. Norma wynosi 26-40 sekund. W wynikach uwzględnia się rodzaj odczynników i kryteria laboratoryjne. Wydłużony APTT dotyczy osób przyjmujących leki przeciwzakrzepowe, dlatego w takim przypadku laboratorium badające próbkę krwi powinno to uwzględnić i podać inne normy. Przyjmuje się, że APTT u pacjentów przyjmujących heparynę jest o 1,5-3 razy dłuższy niż wynosi standardowa norma.
Co oznacza wysokie APTT?
Wydłużony czas kaolinowo-kefalinowy jest charakterystyczny dla niektórych chorób. Jest też normalnym zjawiskiem u osób przyjmujących leki przeciwzakrzepowe.
Jeśli czas APTT jest za wysoki, to może świadczyć o:
- hemofilii,
- niedoborach czynników układu krzepnięcia,
- niedoborze witaminy K,
- chorobach wątroby,
- chorobie Willebranda,
- zespołu rozsianego wykrzepiania wewnątrznaczyniowego (DIC),
- tocznia (z powodu obecności antykoagulantu toczniowego).
Co oznacza niskie APTT?
Za krótki czas APTT jest charakterystyczny u osób z nadkrzepliwością krwi, która najczęściej ma charakter wrodzony. Niektórym chorobom potrafi towarzyszyć nadkrzepliwość. Są to:
- nowotwory,
- niedoczynność tarczycy,
- zespół nerczycowy,
- choroba zakrzepowo-zatorowa.
Za niski czas APTT może prowadzić do niebezpiecznych zatorów. Narażone na nie są chorzy po operacjach, kobiety stosujące długotrwale doustną antykoncepcję hormonalną. W grupie ryzyka są też ludzie palący papierosy oraz osoby, u których w rodzinie występowały zatory. Wyniki odbiegające od normy zwykle wymagają wykonania powtórnie badania. Interpretacja zawsze należy do lekarza.
Jak poprawić krzepliwość krwi?
Jeśli twój wynik badania APTT jest za wysoki, zgłoś się do lekarza i przyjmuj przepisane przez niego leki. Aby zwiększyć krzepliwość krwi, jedz więcej produktów zawierających witaminę K. Znajdziesz ją zwłaszcza w zielonych liściastych warzywach, jak jarmuż i szpinak. Pamiętaj, że do prawidłowego wchłaniania tego związku potrzebne są tłuszcze, dlatego i one powinny znaleźć się na talerzu.
W przypadku nadkrzepliwości, również należy przyjmować leki zgodnie z zaleceniami specjalisty. Oprócz tego ważna jest zdrowa dieta, bogata w owoce, warzywa i produkty pełnoziarniste. Więcej wskazówek znajdziesz tutaj: 10 metod na rozrzedzenie krwi naturalnymi sposobami.
Czytaj także:
Aronia doskonale przeciwdziała zakrzepom. Poznaj związek aronii z krzepliwością krwi
Trombocyty - normy, za niski i za wysoki poziom płytek krwi
Zakrzepica – objawy, leczenie, czego nie robić
Wapno na krwawienia z nosa? Lepiej zadbać o właściwą dietę
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
