Okres menopauzy stanowi czynnik ryzyka pojawienia się depresji, jak również jest związany z nasileniem istniejących wcześniej objawów choroby. Ryzyko to jest największe w okresie ostatniego krwawienia miesięcznego i przekracza nawet kilkunastokrotnie ryzyko dla kobiet 30-letnich. Na szczęście wzrost tego ryzyka na charakter przejściowy.
Do czynników zwiększających ryzyko zachorowania na depresję w okresie menopauzalnym należą: choroby somatyczne oraz zaburzenia psychiczne, obecne i występujące w przeszłości (w tym depresja poporodowa i zespół napięcia przedmiesiączkowego).
Typowe cechy
Depresja w tym okresie wyróżnia się: nasilonym lękiem, wyrażającym się jako niepokój psychiczny i ruchowy, a także obecnością urojeń depresyjnych. Urojenia to fałszywe przekonania, które w depresji dotyczą przeświadczenia o małej własnej wartości, utracie zdrowia, winie i konieczności poniesienia kary, a nawet o zaniku samego siebie i świata.
Urojenia mogą przybierać formę absurdalną. Towarzyszą im czasem tendencje samobójcze, dlatego depresji menopauzalnej nie można lekceważyć.
Dlaczego dochodzi do depresji?
Należy zdać sobie sprawę, że kobiety w okresie menopauzy życia konfrontują się z wieloma zmianami życiowymi, które pełnią rolę stresorów. Problemy te dotyczą z jednej strony zmian fizycznych związanych ze starzeniem się i wygasaniem zdolności reprodukcyjnej, z drugiej zaś – zmianą ról społecznych i okoliczności życiowych.
Najbardziej narażone są kobiety bez wsparcia społecznego, doświadczające problemów ze zdrowiem i w związku z partnerem, opiekujące się rodzicami w podeszłym wieku lub przeżywające wydarzenia o typie utraty (np. śmierć w rodzinie, rozwód, wyprowadzenie dziecka z domu, utrata pracy).
Niebagatelne znaczenie mają też cechy osobowościowe, m.in. kobiety cechujące się wyższym poziomem lęku, niską samooceną oraz pesymistycznym podejściem do życia są bardziej narażone na depresję. Ważnym aspektem wydaje się być także wspólna dla danej społeczności postawa wobec menopauzy oraz status starzejących się kobiet.
Winne hormony
Koncepcja biologiczna zakłada, że zaburzenia nastroju związane są z wahaniem stężeń hormonów, w tym m.in. z niedoborem estrogenów. Estrogeny wydają się być odpowiedzialne za wpływ na rejony mózgu, które kontrolują nastrój oraz napęd psychomotoryczny.
Depresja nierzadko pojawia się w wyniku tzw. efektu domina, to znaczy objawy bezpośrednio wynikające z samej menopauzy (np. bezsenność czy uderzenia gorąca) poprzez swoją uciążliwość przyczyniają się do wywołania depresji.
Wiadomo, że istnieje genetyczna predyspozycja do zachorowania na depresję; niewykluczone ponadto, że predyspozycja taka może u części kobiet dotyczyć pojawiania się depresji właśnie w okresie menopauzy.
Przeczytaj też:
Czym jest depresja maskowana?
Jak rozpoznać depresję poporodową?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
