Co warto wiedzieć o mononukleozie zakaźnej? [Jak ja rozpoznać i leczyć?]

nastolatek z termometrem w ustach fot. Adobe Stock
Letnia miłość często kończy się jesienią poważną infekcją. Ba! Niekiedy mononukleoza zakaźna dotyka niemal wszystkich uczestników obozu czy kolonii. Roznosi się błyskawicznie.
Agnieszka Czechowska / 23.08.2018 04:48
nastolatek z termometrem w ustach fot. Adobe Stock

Mononukleoza zakaźna zwana także chorobą pocałunków wywoływana jest przez wirus Epsteina-Barr (EBV), z grupy wirusów opryszczki. Choroba najczęściej dotyka małe dzieci i młodzież. Maluchy - bo np. w przedszkolu dzielą się lizakami, piciem, biorą do buzi zabawki. Młodzież - w efekcie m.in. letnich romansów.

Ocenia się, że ok. 80 proc. osób to nosiciele wywołującego ją wirusa. Niektóre nawet nigdy nie zachorują i tak zarażą kolejne osoby. A że objawy mononukleozy zakaźnej pojawiają się dopiero po 30-60 dniach od zakażenia, skutki wakacyjnej miłości niekiedy dają znać o sobie dopiero jesienią.

Objawy mononukleozy zakaźnej

Pierwsze objawy mononukleozy zakaźnej pojawiają się 30-50 dni od wniknięcia wirusa do organizmu. Zwykle są to:

  • powiększenie węzłów chłonnych na szyi, pod żuchwą, pod pachami,
  • silne bóle gardła,
  • szary nalot na gardle i migdałkach,
  • wysypka,
  • gorączka, nawet 40 st. C,
  • bóle brzucha,
  • powiększenie wątroby i śledziony,
  • obrzęk powiek, nosa, łuków brwiowych,
  • katar,
  • przykry zapach z ust,
  • uczucie rozbicia i przewlekłe zmęczenie.

Objawy mononukleozy zakaźnej utrzymują się 2-4 tygodnie. A osłabienie układu odpornościowego po chorobie utrzymuje się nawet do roku. Uwaga! U 1 na 2000 osób może dojść do przewlekłej postaci choroby. Wówczas objawy utrzymują się przez miesiące.

Diagnostyka mononukleozy zakaźnej

Czasami lekarz jest w stanie potwierdzić mononukleozę zakaźną na podstawie wywiadu z pacjentem i obserwacji jego objawów. Oprócz symptomów sygnalizowanych przez chorego lekarz może również zauważyć:

Zmiany są również w badaniach laboratoryjnych:

  • w morfologii - zwiększenie ilości WBC, w rozmazie: zwiększony odsetek limfocytów i występowanie limfomonocytów, obniżenie ilości płytek krwi,
  • podwyższone transaminazy, czyli próby wątrobowe,
  • obecność przeciwciał wirusa ABV we krwi.

Infekcje podobne do mononukleozy zakaźnej

Objawy mononukleozy zakaźnej nie są specyficzne, dlatego stawiając rozpoznanie, lekarz bierze pod uwagę inne infekcje podobne do mononukleozy, m.in.

  • anginę paciorkowcową,
  • zakażenie cytomegalowirusem (CMV),
  • zakażenie herpeswirusem HHV-6,
  • zakażenie adenowirusem,
  • zarażenie pierwotniakiem Toxoplasma gondii,
  • zakażenie wirusem HIV.

Wysypka w mononukleozie zakaźnej

Samoistnie występuje dość rzadko - wówczas pojawia się na tułowiu i ma charakter grudkowo-plamisty.

Dość często jednak wysypka pojawia się w przebiegu mononukleozy zakaźnej w wyniku błędu w rozpoznaniu! Jeśli lekarz zdiagnozuje anginę zamiast mononukleozy i przepisze u antybiotyk, po jego zażyciu pojawi się na ciele chorego wysypka, która jest toksyczną reakcją na lek. Wówczas jest ona  bardzo czerwona, wyraźna i swędząca.

Leczenie mononukleozy zakaźnej u dorosłych i dzieci

W większości przypadków organizm sam świetnie radzi sobie z infekcją. Objawy mijają po 2-3 tygodniach. Aby jednak przyspieszyć proces zdrowienia i poprawić swoje samopoczucie warto:

  • Łagodzić ból gardła. Sprawdzą się płukanki z roztworu soli (łyżeczka soli na szklankę letniej wody), ssania tabletek łagodzących dolegliwości, np. Neo Angin, Septolete.
  • Obniżać gorączkę, np. stosując chłodne okłady i leki zawierające paracetamol i ibuprofen. Dodatkowo można popijać napar z lipy.
  • Dużo odpoczywać. Organizm musi mieć siłę do walki z wirusami, dlatego jak najwięcej poleguj w łóżku.
  • Dobrze się odżywiać. Chorym na mononukleozę zakaźną służy lekkostrawna dieta, łagodna dla wątroby. Stawiaj więc na gotowane warzywa (nie strączkowe i kapustne), kasze, ryż, chude mięsa.
  • Nawadniać się. Ważne jest picie dużych ilości wody- nawet 2-3 litry dziennie. Dzięki temu łatwiej będzie oczyścić organizm z toksyn.

Jeśli objawy mononukleozy zakaźnej są bardzo nasilone (np. pojawił się obrzęk krtani lub duże obrzęki węzłów chłonnych), lekarz może zdecydować o leczeniu chorego sterydami. W przypadku dzieci taka terapia najczęściej odbywa się w szpitalu.

Polecamy!
Szkarlatyna u dzieci wciąż groźna!
Co może oznaczać gorączka u dziecka?

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA