Spis treści:
- Skąd się biorą bóle miesiączkowe?
- Domowe sposoby na bóle miesiączkowe
- Skuteczne leki na bóle miesiączkowe
- Bóle miesiączkowe a antykoncepcja
- Kiedy udać się do lekarza?
Skąd się biorą bóle miesiączkowe?
Ból miesiączkowy to powszechna dolegliwość wśród kobiet, związana z cyklem miesiączkowym. Dolegliwości menstruacyjne odczuwane są jako skurcze albo stały, tępy ból, promieniujący niekiedy do pleców oraz ud. Trwają w większości przypadków od 48 do 72 godzin (podbrzusze boli najbardziej zazwyczaj wtedy, gdy krwawienie jest silniejsze).
Bóle miesiączkowe spowodowane są kurczeniem się ściany macicy podczas menstruacji. Skurcze są potrzebne do usuwania złuszczonego nabłonka wraz z krwawieniem. Ten proces jest zainicjowany przez zmiany hormonalne, m.in. zwiększone wydzielanie prostaglandyn. W czasie pojawiania się skurczów ściany macicy, dochodzi do chwilowego odcięcia dopływu krwi i tlenu, co skutkuje produkcją związków chemicznych powodujących ból. Uważa się, że nasilenie skurczów może być inne u poszczególnych kobiet, dlatego czasami bóle menstruacyjne odczuwane są jako większe lub mniejsze.
Ból miesiączkowy nie jest groźny, nie wpływa też na płodność, lecz może być sygnałem choroby, np. endometriozy, mięśniaków lub choroby zapalnej miednicy mniejszej. Wprawdzie zdarza się to rzadko, jednak warto w przypadku silnych bólów i innych problemów z miesiączką, skonsultować się z lekarzem.
Domowe sposoby na bóle miesiączkowe
Niektórym kobietom silny ból menstruacyjny dokucza nawet przez kilka dni w miesiącu. Do tego mogą dochodzić bóle głowy, nudności, wymioty. Bóle miesiączkowe można łagodzić domowymi sposobami:
- W trakcie bolesnej miesiączki warto unikać mocnej herbaty i kawy oraz pikantnych potraw. W zamian lepiej wybierać zieloną herbatę i wodę, pomogą przy okazji pozbyć się toksyn nagromadzonych w organizmie.
- Ciepłe okłady. Działanie wysokiej temperatury ma kojący wpływ na bolące podbrzusze, rozluźnia mięśnie. Okłady można wykonać za pomocą ciepłego ręcznika lub termoforu. Można również wziąć ciepłą kąpiel lub prysznic. Ta metoda nie jest wskazana przy obfitych miesiączkach.
- Masaż brzucha. Należy wykonywać lekkie ruchy koliste w okolicach podbrzusza. Można również skorzystać z aromaterapii i przed masażem skropić dłonie olejkiem imbirowym (ma działanie rozgrzewające) lub olejkiem rumiankowym.
- Umiarkowana aktywność fizyczna. Jeśli tylko czujemy się na siłach, podczas miesiączki warto ćwiczyć – marsz, stretching lub odpowiednie pozycje jogi, nie tylko dotlenią organizm, ale również mogą złagodzić bóle menstruacyjne.
- Napary ziołowe. Zanim sięgniemy po środki przeciwbólowe, warto wypróbować zioła. Na bóle miesiączkowe polecane są: krwawnik, lawenda, jasnota biała i mięta pieprzowa. Przeciwwskazane są rośliny, które zwłaszcza u osób z problemami krzepnięcia lub w czasie przyjmowania leków rozrzedzających krew, mogą prowadzić do krwotoków, to np. miłorząb japoński, żeń-szeń, czosnek, kasztanowiec, imbir czy pokrzywa. Przy obfitych miesiączkach nie są też polecane rumianek i dziurawiec.
- Rzucenie palenia. Palenie papierosów zwiększa ryzyko pojawiania się bolesnych menstruacji.
Skuteczne leki na bóle miesiączkowe
Jeśli domowe metody zawiodą, z bólami miesiączkowymi można uporać się, stosując leki bez recepty lub - w cięższych przypadkach - na receptę. Aby złagodzić dolegliwości, można przyjąć paracetamol, ibuprofen lub aspirynę, albo działającą rozkurczowo drotawerynę (np. No-Spa, Deespa, Drotafemme).
Leki przeciwzapalne (NLPZ) zmniejszają ilość prostaglandyn produkowanych przez macicę, co ogranicza skurcze, dlatego w przypadku bardzo silnych bólów miesiączkowych, można przyjąć tabletkę na samym początku objawów. Przy czym trzeba pamiętać, że leki z grupy NLPZ mogą powodować podrażnienie śluzówki żołądka oraz zwiększają ryzyko krwawień. Przeciwwskazaniem do ich stosowania są m.in. wrzody żołądka i inne problemy z układem pokarmowym.
Gdy dostępne bez recepty leki nie pomagają, lekarz może przepisać silniejsze środki przeciwbólowe, np. naproksen lub kodeinę.
Bóle miesiączkowe a antykoncepcja
Niektóre formy antykoncepcji mogą powodować bolesne miesiączkowanie. Zwłaszcza dotyczy to wkładki wewnątrzmacicznej (potocznie spirali), czyli niewielkiego urządzenia umieszczanego w macicy. Przeważnie ból pojawia się na początku stosowania wkładki i z czasem mija. Jednocześnie ta metoda antykoncepcyjna jest wskazana u kobiet, które borykają się z obfitymi i bolesnymi miesiączkami. Dlatego najlepiej przedyskutować te kwestie z ginekologiem.
Z kolei pigułki antykoncepcyjne mogą pomóc w leczeniu silnych bólów miesiączkowych. Zmniejszają ilość wydzielanych przez macicę prostaglandyn, co jest pomocne w ograniczaniu jej skurczów.
Kiedy udać się do lekarza w przypadku bolesnych miesiączek?
Do lekarza należy się zgłosić, jeśli bóle miesiączkowe zmieniły swój charakter, są wyjątkowo silne lub nie pomagają na nie dostępne bez recepty środki przeciwbólowe. Zaniepokoić powinny również inne zaburzenia miesiączkowania, np. bardzo obfite, skąpe lub nieregularne krwawienia, a także okres między normalną miesiączką. Do lekarza należy udać się również wtedy, gdy:
- masz ponad 25 lat i po raz pierwszy pojawiły się silne bóle miesiączkowe,
- pojawiła się gorączka z bólem miesiączkowym,
- ból podbrzusza występuje również wtedy, gdy nie ma menstruacji.
Źródła:
Portal National Health Service, www.nhs.uk,
Portal Medline Plus, www.medlineplus.gov.
Więcej na podobny temat:
Co twoja miesiączka mówi o tobie?
Ile trwa miesiączka? (I 6 innych ważnych pytań i odpowiedzi o menstruację)
Miesiączka od A do Z
Bolesne miesiączki – co oznaczają?
Jakie są objawy miesiączki? (Tej pierwszej w życiu i każdej kolejnej)
Okres w ciąży: to nie miesiączka, a krwawienie - zgłoś się do lekarza
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
