Uczulenie na pyłki brzozy, zaraz po alergii na trawy, jest jedną z najbardziej uciążliwych i najczęstszych spośród alergii wziewnych. Objawy alergii mogą mieć różne nasilenie: od łagodnych – jak wyciek z nosa, po silne – jak astma. Pyłki brzozy wchodzą często w reakcje krzyżowe, co potęguje tylko dolegliwości.
Spis treści:
- Kiedy pyli brzoza?
- Objawy alergii na pyłek brzozy
- Kiedy pylenie brzozy powoduje objawy?
- Leczenie alergii na pyłek brzozy
- Jak łagodzić objawy alergii na brzozę?
- Alergia krzyżowa a pyłek brzozy
Kiedy pyli brzoza?
Brzoza pyli od końca marca do początku czerwca. Jednak co roku intensywność pylenia może rozkładać się inaczej. Najwcześniej z pyłkiem brzozy muszą zmierzyć się alergicy zamieszkujący centralną i zachodnią Polskę, później mieszkający na północnym wschodzie kraju. Brzoza pyli najmocniej po południu i wieczorem, wtedy lepiej pozostać w domu.
W Polsce brzoza rośnie głównie na nizinach i w niskich partiach gór. Za problemy alergików odpowiadają kwiaty brzozy: żółto-zielone cylindryczne, zwisające kotki. Nie jest wymagającym drzewem, zasiedla tereny piaszczyste i suche.
Objawy alergii na pyłek brzozy
Alergia na pyłek brzozy należy do najbardziej uciążliwych alergii wziewnych. Gdy jest pogodnie, objawy uczulenia mogą pojawiać się nawet przez 5 tygodni. Gdy aura nie dopisuje, brzoza może uczulać krócej, ale intensywniej.
U większości osób powoduje objawy łagodne ograniczające się do nosa i oczu:
- kichanie,
- swędzenie nosa,
- wodnisty katar,
- swędzenie, przekrwienie oczu.
Niekiedy pylenie brzozy powoduje silne objawy alergii:
Kiedy pylenie brzozy powoduje objawy alergii?
Pylenie brzozy zaczyna się gwałtownie. Objawy pojawiają się więc nagle. W powietrzu szybko dochodzi do dużego wzrostu stężenia pyłku brzozy. Więcej alergenów wydzielają brzozy rosnące w mieście przy ruchliwych ulicach, a mniej te oddalone od terenów miejskich.
Przyjmuje się, że stężenie pyłku brzozy w powietrzu, przy którym zauważa się pierwsze objawy alergii wynosi dla Polski 20 ziaren pyłku na m3. Eksperci badający reakcję na pylenie zauważają, że przy stężeniu 75-80 ziaren pyłku na m3 powietrza objawy uczulenia występują u wszystkich alergików. Duszność zauważana jest po przekroczeniu 155 ziaren na m3. To niewielkie ilości, biorąc pod uwagę fakty, że jeden kwiat brzozy może wyprodukować 20 tys. ziaren pyłku, a stężenie blisko drzewa może przekraczać nawet 16,2 mln ziaren pyłku na m3 powietrza.
Alergia krzyżowa a pyłek brzozy
Alergia (reakcja) krzyżowa to odpowiedź układu immunologicznego na dany alergen, a następnie na inny o podobnej budowie (np. spokrewnionej rośliny) lub na inne produkty posiadające w sobie komponent alergenu. Reakcja krzyżowa często powoduje nasilone objawy alergii.
Osoby uczulone na pyłki brzozy mogą u siebie zauważyć objawy po zjedzeniu owoców i warzyw, niektórych ziół oraz w czasie pylenia innych drzew. Reakcje krzyżowe z brzozą dotyczą:
- warzyw (seler, marchew, ziemniaki, kukurydza, rośliny strączkowe, pietruszka),
- owoców (jabłka, śliwki, kiwi, wiśnie, brzoskwinie, pomarańcze, melony, ziarna słonecznika i sezamu, orzechy laskowe, oliwki),
- pieprzu,
- maku,
- tytoniu,
- pyłku olchy, leszczyny, buku, dębu, chwastów, tymotki,
- lateksu.
Najczęstszymi objawami alergii krzyżowych są:
- świąd ust i podniebienia,
- pieczenie w ustach,
- świąd języka, nosa, uszu,
- pokrzywka z obrzękiem lub bez.
Leczenie alergii na pyłek brzozy
W przeciwieństwie do alergii pokarmowej, w alergii na pyłki bardzo trudno uniknąć alergenu. Zwykle konieczne jest przyjmowanie leków przeciwhistaminowych, a niekiedy sterydów donosowych lub wziewnych.
Możliwe jest także odczulanie (tzw. immunoterapia alergenowa), polegające na wstrzykiwaniu pod skórę niewielkich dawek alergenu, dzięki czemu z czasem organizm zaczyna wytwarzać odporność na uczulający związek. Terapia odczulająca powinna być poprzedzona badaniem molekularnym określającym, na jakie konkretnie komponenty alergenu chory jest uczulony.
U osób uczulonych na pyłek brzozy sprawdza się również immunoterapia podjęzykowa (alergen podawany jest w formie doustnej, a nie w zastrzykach, nie jest to metoda refundowana przez NFZ)
Sprawdź: Sposoby na alergię na pyłki
Jak łagodzić objawy alergii na brzozę?
Jest kilka zasad, których warto przestrzegać, aby łagodzić objawy alergii na pyłek brzozy. Należą do nich:
- Regularne przepłukiwanie nosa izotonicznym roztworem soli.
- Po powrocie do domu ze spaceru w okresie pylenia brzozy należy zmienić ubrania i wziąć prysznic.
- Swoje aktywności lepiej planować zgodnie z kalendarzem pylenia i alertami w aplikacjach dla alergików oraz warunkami atmosferycznymi – po deszczu pyłki osiadają na ziemi i nie są tak dokuczliwe, jest ich najwięcej, gdy jest sucho i wietrznie.
- Najlepszą porą dnia na spacer jest poranek. Brzoza pyli najmocniej wieczorami, wtedy warto zostać w domu.
- Wietrzenie pomieszczeń w sezonie pylenia brzozy lepiej zostawić na rano. Po południu okna w domu powinny być zamknięte.
Jeśli zauważamy u siebie objawy alergii, to, nawet jeśli nie mieliśmy nigdy zdiagnozowanego uczulenia, powinniśmy udać się do alergologa i wykonać testy alergiczne. Uczulenie może pojawić się w każdym wieku.
Źródła:
prof. K. Boczyłko, Nie tylko alergeny: pyłek brzozy, kwartalnik „Alergia” 1/2017,
dr P. Rapiejko, Analiza stężenia pyłku drzew w 2003 roku, kwartalnik "Alergia" 1/2004.
Czytaj także:
Cladosporium – alergia na grzyby mikroskopowe, objawy, leczenie uczulenia na pleśń
Alergia na roztocza – jak ją rozpoznać i leczyć?
Uczulenie na klej do rzęs – jakie są objawy i sposoby leczenia?
Uczulenie na pomidory – jak je rozpoznać i leczyć?
Alergia pokarmowa – objawy, testy na alergię i nietolerancję pokarmową, zapobieganie
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
