Hipercholesterolemia jest głównym czynnikiem ryzyka chorób układu sercowo-naczyniowego – najczęstszej przyczyny zgonów ludności na świecie. Zgodnie z wytycznymi Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego stężenie cholesterolu LDL u zdrowego człowieka nie powinno przekraczać 3,0 mmol/l (115 mg/dl). Stan podwyższonego stężenia obserwuje się jednak u 60% Polaków. Całkowity poziom cholesterolu we krwi natomiast nie powinien przekroczyć 5,0 mmo/l (190 mg/dl). Hipercholesterolemia może przez długi czas przebiegać bezobjawowo, dlatego podstawą są badania profilaktyczne.
Sprawdź: Cholesterol normy wiekowe
Spis treści:
- Przyczyny hipercholesterolemii
- Objawy hipercholesterolemii
- Rozpoznanie i leczenie hipercholesterolemii
Przyczyny hipercholesterolemii
Istnieją dwie główne odmiany hipercholesterolemii ze względu na przyczynę:
- hipercholesterolemia pierwotna (powstaje w wyniku defektu genu, to np. hipercholesterolemia rodzinna, lub genów - hipercholesterolemia wielogenowa, która może się ujawnić m.in. pod wpływem nieprawidłowej diety),
- hipercholesterolemia wtórna (pojawia się z powodu przyjmowania niektórych leków lub jako objaw innej choroby).
Wpływ na rozwinięcie się hipercholesterolemii wtórnej mogą mieć leki takie jak np. glikokortykosteroidy, progestageny lub niektóre beta-blokery, a także niedoczynność tarczycy, zespół nerczycowy, zespół Cushinga lub anoreksja.
Więcej: Cholesterol LDL (zły cholesterol) - normy, co to jest
Objawy hipercholesterolemii
Hipercholesterolemia nie daje wyraźnych objawów i ujawnia się zazwyczaj poprzez wykrycie chorób, które są jej powikłaniem. Są to schorzenia, które wynikają z miażdżycy naczyń, w efekcie czego niewystarczająca ilość krwi jest doprowadzana do serca i mózgu. Zaliczamy do nich przede wszystkim zawał serca i udar mózgu.
Hipercholesterolemia rodzinna może wiązać się z występowaniem tzw. żółtaków (zmian grudkowych zlokalizowanych zazwyczaj w okolicach powiek).
Czytaj też: Cholesterol HDL (dobry cholesterol) - normy we krwi, dieta
Jak zdiagnozować i leczyć hiperchoesterolemię?
Aby zdiagnozować hipercholesterolemię, należy oznaczyć stężenie cholesterolu całkowitego lub wykonać pełny lipidogram. Po skończeniu 20. roku życia każdy powinien sprawdzić, jaki ma poziom cholesterolu we krwi. Jeżeli wyniki są w normie, można do 40. roku życia powtarzać badanie co 5 lat. W przypadku złego wyniku, obciążenia rodzinnego lub chorób, konieczne może być częstsze wykonywanie testów – o szczegóły należy zapytać lekarza. W wieku 40-50 lat należy sprawdzać cholesterol co 2 lata, a po 50. roku życia – co roku.
Hipercholesterolemię można leczyć farmakologicznie (najczęściej statynami) lub niefarmakologicznie. To, czy leki są konieczne, ustala lekarz na podstawie oceny ryzyka wystąpienia powikłań sercowo-naczyniowych u danego pacjenta. Leczenie niefarmakologiczne zalecane jest każdemu: należy stosować zdrową dietę, zaprzestać palenia i włączyć do swojego planu zajęć codzienną aktywność fizyczną. Zasady te stanowią też podstawę profilaktyki tego schorzenia.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 01.06.2016.
Więcej na podobny temat:
Cholesterol całkowity we krwi (normy) - kiedy warto go zbadać?
Wysoki cholesterol – najlepsze zioła i produkty obniżające cholesterol
Choroba wieńcowa: rodzaje, przyczyny, objawy, leczenie
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!