Spis treści:
Czym jest OB?
Jest to skrót od pełnej nazwy: Odczyn Biernackiego, wskaźnik określający tempo opadania erytrocytów w pobranej próbce krwi. Pomiaru dokonuje się w niekrzepnącej krwi w ciągu jednej godziny, a następnie wyniki porównuje z normą. Badanie OB wykonuje się w diagnostyce m.in. stanów zapalnych i nowotworowych (jak wykryć nowotwór w badaniu krwi).
Wskaźnik OB zawdzięczamy polskiemu patologowi Edmundowi Biernackiemu, który w 1897 roku ogłosił wyniki swoich badań nad zależnością tempa opadania erytrocytów od stanu zdrowia organizmu. Odkrył, że w niektórych schorzeniach tempo opadu erytrocytów odbiega od normy, dzięki czemu już podczas rutynowej morfologii można wykryć pierwsze objawy choroby.
Przy interpretacji wyników należy poinformować lekarza o przyjmowanych lekach, ponieważ mogą one zafałszowywać wyniki badania OB. Trzeba uwzględnić np. leki przeciwzapalne, takie jak niesteroidowe leki zapalne czy sterydy, albo stosowane leczenie hormonalne. Należy wziąć pod uwagę taki stan jak ciąża. W jej trakcie czynnik OB jest dużo wyższy
– wyjaśnia dr n. med. Grzegorz Sokołowski, endokrynolog, internista z krakowskiej Intima Clinic.
Zaleca się wykonanie tego badania raz w roku. Wykonuje się je z krwi pobranej na czczo.
grafika: Ula Bugaeva
OB: norma dla kobiet, mężczyzn, dzieci i osób starszych
Norma OB jest różna dla kobiet i mężczyzn oraz osób w różnym wieku. Poniżej przedstawiamy tabelę z normami OB dla różnych grup ludzi:
Noworodki | 1-2 mm |
Niemowlęta do 6 mc. ż. | 11-22 mm |
Dziewczynki i kobiety do 60 r. ż. | 3-15 mm |
Chłopcy i mężczyźni do 60 r. ż | 1-10 mm |
Kobiety po 60 r. ż | 3-20 mm |
Mężczyźni po 60 r. ż. | 1-15 mm |
Co może wpływać na podwyższone OB?
Za wysokie OB może być wynikiem m.in.:
- stanu zapalnego organizmu (np. gorączki reumatycznej, kiły, gruźlicy, zapalenia płuc),
- rozwijającej się choroby nowotworowej (zobacz objawy nowotworów),
- niedokrwistości (zobacz najważniejsze objawy anemii),
- nadczynności i niedoczynności tarczycy,
- marskości wątroby,
- zespołu nerczycowego i innych schorzeń.
Wysokie OB towarzyszy również ciąży, połogowi i miesiączce i jest to stan fizjologiczny organizmu. Mimo to wszystkie nieprawidłowe wyniki morfologii zawsze warto skonsultować z lekarzem.
Podwyższone OB na pewno świadczy o jakimś intensywnym stanie zapalnym, który zachodzi w organizmie. Oczywiście nowotwór jest takim stanem, więc jeśli nie ma innego powodu, to trzeba zawsze uwzględnić chorobę nowotworową, jako chorobę, która nie daje często bardzo długo innych objawów, a powoduje w organizmie szkody i zmiany składu krwi, które właśnie wpływają na zmiany poziomu OB. Wówczas należy prowadzić dalszą diagnostykę w kierunku potwierdzenia lub wykluczenia nowotworu
– dodaje dr n. med. Grzegorz Sokołowski.
Co wpływa na obniżone OB?
Zbyt niskie OB może być wynikiem choroby alergicznej, nadkrwistości lub niedoboru fibrynogenu. Obniżone OB pojawia się również u chorych na malarię i osób z przewlekłą niewydolnością krążeniową, a także osób z takimi chorobami krwi jak czerwienica prawdziwa i niedokrwistość sierpowato-krwinkowa.
Pamiętajmy, że interpretacja wyników zawsze odbywa się w oparciu o inne badania, nigdy na podstawie samego wyniku OB krwi. Dopiero na podstawie kompleksowej diagnostyki lekarz jest w stanie określić możliwe przyczyny podwyższonego lub zbyt niskiego OB. Dlatego zamiast podejmować próbę diagnozy na własną rękę wszystkie odbiegające od normy wyniki morfologii należy skonsultować z lekarzem.
Przeczytaj inne artykuły na temat krwi:
Jakimi chorobami można się zarazić przez krew?Jakie są normy poziomu cukru we krwi?Jak przygotować się do badań krwi?Co wpływa na wyniki badań krwi - 9 czynników fałszujących wyniki
Specjalista chorób narządów wydzielania wewnętrznego, w tym schorzeń tarczycy, przysadki oraz nadnerczy. Absolwent Wydziału Lekarskiego Collegium Medicum UJ w Krakowie.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!