Spis treści:
- Czym jest rektoskopia?
- Wskazania do rektoskopii
- Przygotowanie do rektoskopii
- Przebieg rektoskopii
- Powikłania po badaniu rektoskopowym
- Rektoskopia - cena
Czym jest rektoskopia?
Rektoskopia to badanie endoskopowe odbytnicy, polegające na uzyskaniu obrazu z wnętrza tego fragmentu układu trawiennego, po wprowadzeniu cienkiej dość sztywnej rurki zakończonej kamerą (urządzenie wykorzystywane w badaniu to rektoskop). Z kolei rektosigmoidoskopia to badanie endoskopowe odbytnicy i końcowej części jelita grubego, czyli esicy. Rektoskopia to nieprzyjemne, ale też krótkie badanie – trwa od 2 do 10 minut. Przeważnie jest to badanie bezbolesne. Jeśli pacjent odczuwa ból podczas rektoskopii, powinien zgłosić to od razu lekarzowi.
Rektoskopia ma szerokie zastosowanie zarówno w wykrywaniu patologii w obrębie odbytnicy, np. polipów jelita grubego, guzów, chorób powodujących krwawienie lub zaburzenia wypróżnień, jak i w usuwaniu polipów, ciał obcych, hamowaniu krwawień czy poszerzaniu zwężeń dolnego odcinka jelita. Jednocześnie podczas rektoskopii lekarz może pobrać fragment tkanek do badania histopatologicznego, czyli oceniającego ewentualne istnienie komórek nowotworowych.
Rektoskopii nie powinno się przeprowadzać m.in. u kobiet ciężarnych (II i III trymestr), osób z chorobą Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejącym zapaleniem jelita i zaburzeniami krzepnięcia krwi.
Wskazania do rektoskopii
Rektoskopia służy do celów diagnostycznych dolnego odcinka układu pokarmowego oraz terapeutycznych (leczniczych). Badanie rektoskopowe wykonuje się przy podejrzeniu istnienia zmian w obrębie odbytnicy, polipów, a także przy niewyjaśnionych biegunkach, zaparciach i krwawieniach z odbytu. Główne wskazania do rektoskopii obejmują:
- bóle odbytu i podbrzusza,
- zmianę rytmu wypróżnień,
- zmianę kształtu stolca (tzw. taśmowaty, ołówkowaty),
- bezwiedne oddawanie stolca,
- krwawienie z odbytu (także krwawienie utajone),
- guzy odbytu,
- podejrzenie polipów,
- sączenie wydzieliny z odbytu,
- uporczywy świąd odbytu,
- szybką niezamierzoną utratę masy ciała,
- silną biegunkę niewiadomego pochodzenia,
- niedokrwistość z niedoboru żelaza o nieznanej przyczynie.
Przygotowanie do rektoskopii
Po umówieniu się na badanie rektoskopowe należy zapytać o to, jak trzeba się do niego przygotować, gdyż w każdej placówce wytyczne mogą się różnić. Czasami zalecana jest płynna dieta. Najczęściej zaleca się wykonanie lewatywy – w przeddzień zabiegu oraz rankiem w dniu zabiegu. Ważne – do jej wykonania używa się specjalnego płynu, który trzeba zakupić w aptece. Przed rektoskopią trzeba też być na czczo.
Należy poinformować lekarza o ewentualnej tendencji do krwawień i alergii na leki, zwłaszcza znieczulające.
Czasami lekarz przed rektoskopią zaleca wykonanie dodatkowych badań: EKG, nosicielstwo wirusa żółtaczki zakaźnej, koagulogram (badanie krzepliwości krwi).
Przebieg rektoskopii
Podczas rektoskopii początkowo lekarz bada sam odbyt – badanie jest palpacyjne, czyli lekarz bada palcami w rękawiczce zewnętrzną i wewnętrzną część odbytu. Następnie wprowadza do niego wziernik, należący do rektoskopu. Jest to rurka z kamerą i światłem, która pozwala na dokładne obejrzenie wnętrza jelita grubego. Obraz przekazywany jest na monitor w czasie rzeczywistym.
Czasami, gdy lekarz stwierdzi nieprawidłowości, np. polipy jelita grubego, od razu wykonuje zabieg ich usunięcia, wprowadzając przez rektoskop odpowiednie narzędzia.
Jeśli podczas rektoskopii zastosowano znieczulenie ogólne, pacjent po badaniu nie powinien samodzielnie prowadzić pojazdów mechanicznych.
Rektoskop to metalowa, sztywna rurka o długości 20-30 cm i średnicy 2 cm. Rektoskop do badania dzieci ma mniejszą średnicę – 1 cm. Urządzenie pozwala oświetlić badany obszar o obejrzeć go na monitorze.
Powikłania po badaniu rektoskopowym
Powikłania po rektoskopii zdarzają się rzadko. Najczęściej pojawia się niewielkie krwawienie z odbytu lub podrażnienie wywołane żelem znieczulającym. Rzadko zdarza się przebicie ściany jelita grubego. Konsultacji lekarskiej wymaga sytuacja, gdy po rektoskopii pacjent oddaje czarne stolce, ma bóle brzucha, gorączkę i dreszcze.
Rektoskopia - cena
Jeśli rektoskopia jest wykonywana ze wskazań medycznych w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, jest badaniem bezpłatnym. Można jednak wykonać badanie komercyjnie, wtedy koszt rektoskopii wynosi 200-300 zł lub więcej, w zależności od dodatkowych czynności, np. znieczulenia ogólnego, usunięcia polipa lub pobrania tkanki do badania histopatologicznego.
Treść artykułu pierwotnie została opublikowana 06.02.2020.
Więcej na podobny temat:
Anoskopia, rektoskopia i kolonoskopia – badania jelita i odbytnicy
Rektoskopia - kolonoskopia przygotowanie
Kolonoskopia – przygotowanie do badania, cena, wskazania
Rak jelita grubego – objawy, przyczyny, badania (komentarz onkologa)
ZESPÓŁ JELITA DRAŻLIWEGO = objawy, badanie, dieta, leczenie
Jak wykryć raka jelita grubego i odbytnicy bez kolonoskopii?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!