Spis treści:
- Co to są trombocyty?
- Badanie PLT - wskazania
- Trombocyty - norma
- Podwyższone trombocyty
- Obniżone trombocyty
Co to są trombocyty?
Trombocyty, czyli płytki krwi są jednym z podstawowych parametrów oznaczanych podczas wykonywania morfologii. W badaniu oznaczane są skrótem PLT. Trombocyty to morfotyczne elementy krwi. Ich rola w organizmie jest bardzo ważna - biorą udział w procesach krzepnięcia krwi.
Trombocyty produkowane są w szpiku kostnym. Ich poziom warto badać w ramach podstawowej morfologii raz do roku. Nawet małe odchylenia od normy trzeba skonsultować z lekarzem.
Badanie PLT - wskazania
Poziom trombocytów określa się razem z innymi wskaźnikami krwi, takimi jak krwinki białe i krwinki czerwone. Jednak lekarz może zlecić badanie pod kątem płytek krwi szczególnie, gdy pacjent narzeka na:
- częste krwawienie z nosa i dziąseł,
- rozległe siniaki powstające bez przyczyny,
- krwiomocz,
- krew w stolcu,
- czerwone krostki na skórze,
- sine plamy na skórze,
- bardzo obfite miesiączki,
- trudności w zatamowaniu rany.
Jak wyglądania badanie PLT?
Należy być na czczo, czyli nie jeść przez co najmniej 8 godzin (zobacz, jakie są jeszcze badania do wykonania na czczo). Dobę przed należy unikać dużego wysiłku fizycznego i pić dużo wody. Badanie polega na pobraniu krwi żylnej. Wynik badania na poziom trombocytów zwykle jest gotowy w ciągu doby.
Trombocyty - norma
Prawidłowy poziom trombocytów jest taki sam dla wszystkich dorosłych bez względu na płeć. Norma trombocytów we krwi wynosi 150-400 tys/µl.
Wartości te delikatnie mogą się różnić w zależności od laboratorium. Z wynikiem badania należy zgłosić się do lekarza, który dokona interpretacji i ewentualnie zleci dalszą diagnostykę.
Podwyższone trombocyty
Stan, w którym liczba trombocytów przekracza normę, to trombocytoza, czyli nadpłytkowość. Nie musi od razu świadczyć o chorobie. Zdarza się, że wysoki poziom płytek krwi spowodowany jest nadmiernym wysiłkiem. Podwyższone wartości PLT mogą też mieć kobiety po porodzie.
Choroby, o których może świadczyć podwyższony poziom trombocytów:
- nowotwory szpiku kostnego,
- infekcje,
- stany zapalne,
- białaczka (zobacz objawy ostrej i przewlekłej białaczki),
- czerwienica prawdziwa,
- niedokrwistość (objawy niedokrwistości).
Nieleczona trombocytoza może prowadzić do zakrzepów, zwłaszcza po zabiegach chirurgicznych.
Obniżone trombocyty
Stan, w którym liczba trombocytów jest poniżej normy, to trombocytopenia, inaczej małopłytkowość. Może być skutkiem:
- ostrej białaczki,
- chemioterapii,
- upośledzonego wytwarzania szpiku,
- chorób zakaźnych, takich jak mononukleoza czy odra,
- chorób śledziony,
- marskości wątroby,
- anemii (anemia a wyniki morfologii),
- chorób autoimmunologicznych,
- niedoborów kwasu foliowego oraz witaminy B12.
Warto wiedzieć, że liczba trombocytów może być poniżej normy u kobiet podczas menstruacji, dlatego wtedy nie należy robić morfologii.
Więcej o badaniach krwi:Jak przygotować się do badań krwi?Czy morfologia krwi może wykazać nowotwór?To może fałszować wyniki krwi - 9 czynników
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
