Spis treści:
- Co to jest przeziębienie?
- Objawy przeziębienia
- Profilaktyka przeziębienia, czyli jak się nie zarazić
- Leki na przeziębienie
- Antybiotyk na przeziębienie?
- Powikłania po przeziębieniu
Co to jest przeziębienie?
Nazywa się je też chorobą przeziębieniową albo zapaleniem nosogardła. To najczęstsza infekcja górnych dróg oddechowych spowodowana przez wirusy. W większości czynnikiem sprawczym są tzw. rhinowirusy (HRV). Najczęściej przeziębiają się dzieci, ale choroba powszechnie dopada też dorosłych - nawet kilka razy w roku. Wbrew temu, co często się mówi, przeziębienie może nas dopaść nie tylko w okresie jesienno-zimowym, ale też latem.
Jak dochodzi do przeziębienia?
Wirusem wywołującym przeziębienie zarażamy się od innych ludzi, drogą kropelkową. Krążące w powietrzu wirusy najłatwiej docierają do organizmu przez drogi oddechowe.
W czasie każdego wdechu pobieramy około dwóch szklanek powietrza. Uderzenie zimnego powietrza w nagrzaną śluzówkę gardła może znacznie zmniejszyć jej odporność. Właśnie dlatego drobnoustrojom przemieszczającym się przez drogi oddechowe o wiele łatwiej zaatakować nas jesienią i zimą.
Wystarczy, że kilka razy w tygodniu wybierzemy się na półgodzinny spacer, a pobudzimy pracę naszych mięśni i sprawimy, że krew będzie szybciej krążyć w organizmie. Zatroszczmy się także o to, by powietrze miało odpowiednią wilgotność. Suche powietrze wysusza śluzówkę nosa, przez co drobnoustroje łatwiej wnikają do organizmu
- wyjaśnia dr n. med. Agnieszka Bujnowska.
Objawy przeziębienia
Przeziębienie zwykle łagodnie się rozwija (w odróżnieniu od grypy, która potrafi nas rozłożyć w dobę). Zaczyna się jedynie słabszym samopoczuciem. Kolejne dolegliwości wynikają z obrzęku błon śluzowych pokrywających nos, gardło oraz zatoki.
Najczęstsze objawy przeziębienia to:
- osłabienie
- katar
- gorączka lub stan podgorączkowy i dreszcze
- ból gardła
- kaszel (na dalszym etapie)
- problemy z węchem i słuchem.
Jak długo trwa przeziębienie?
Dokuczliwe objawy przeziębienia zwykle trwają tydzień, maksymalnie 10 dni, po 3-4 dniach osiągając apogeum. Jednak kaszel lub katar mogą zostać z chorym na dłużej - nawet i 2 tygodnie. Jeśli jednak większość dolegliwości utrzymuje się dłużej niż 10 dni, warto zgłosić się do lekarza, bo przeziębienie mogło przejść w grypę.
Przeziębienie a grypa
Choć na początku obie choroby dają podobne objawy, są wywołane przez inne wirusy. W grypie dodatkowo pojawiają się bóle mięśni i stawów, gorączka (zwykle towarzyszy jej ból głowy) jest wysoka i utrzymuje się dłużej niż podczas przeziębienia. Grypa dłużej trwa i bezwzględnie wymaga konsultacji lekarza, bo nieodpowiednio leczona może dać niebezpieczne powikłania.
Profilaktyka przeziębienia, czyli jak się nie zarazić
1. Dbaj o higienę
Do zarażenia może dojść np. poprzez dotknięcie ręki chorego czy rzeczy, z którymi wcześniej miał kontakt. Jak się przed tym chronić? Wielokrotnie w ciągu dnia myj ręce (zwłaszcza po przywitaniu się z kimś, kto kaszle lub kicha). Temperatura wody nie ma znaczenia, ale ważne jest jak długo je myjesz.
2. Ucieknij przed infekcją
Wokół wszyscy kaszlą i kichają? Jeśli możesz, wybierz się chociaż na krótki urlop. Dzięki temu unikniesz kontaktu z nosicielami wirusów i zyskasz czas na zmobilizowanie organizmu do obrony. Jeśli nie możesz zniknąć na kilka dni, często wychodź na świeże powietrze i spaceruj. Wietrz pomieszczenie, w którym przebywają chorzy.
3. Oddychaj przez nos
Wysuszone, chłodne powietrze wdychane ustami podrażnia gardło, co ułatwia atak wirusów i bakterii. Oddychając przez nos, ogrzewasz wdychane powietrze nawet do 35 stopni Celsjusza. Dzięki wdychaniu powietrza przez nos dajesz organizmowi szansę na odfiltrowanie zanieczyszczeń, pyłków roślin oraz chorobotwórczych bakterii i wirusów. Efekt? Do płuc nie trafia podrażniające zimne powietrze ani wirusy czy bakterie mogące wywołać przeziębienie.
4. Ubieraj się na cebulkę
Zakładanie wielu warstw umożliwia szybkie dostosowanie się do pogody. To ważne! Cienka bluzka i gruba, puchowa kurtka to niezbyt dobry pomysł. Gdy np. w metrze lub w autobusie poczujesz gorący nawiew, będziesz chciała rozpiąć kurtkę. Rezultat? Narazisz spocone ciało na gwałtowne wychłodzenie. Takie zmiany temperatury ciała obniżają odporność i czynią cię łatwym łupem dla wirusów.
5. Jedz (i ćwicz!) zdrowo
Jeśli chcesz wesprzeć organizm w walce z wirusami, ułóż sobie jadłospis obfitujący w oczyszczający błonnik, wzmacniające kwasy omega-3, cynk oraz witaminy: A, D, E i z grupy B. To właśnie te substancje odżywcze wpłyną na prawidłową pracę narządów. Rezultat? Zdrowy i silny organizm! Co jeszcze wzmacnia odporność? Aktywność fizyczna!
6. Przetestuj babcine kuracje
Picie herbaty z łyżką soku malinowego lub miodu wzmacnia organizm. W ramach przeziębieniowej profilaktyki możesz też zażywać syrop z cebuli. Zawarte w nich substancje nie tylko mobilizują do działania komórki układu immunologicznego, ale też hamują namnażanie się wirusów i bakterii. Zobacz więcej domowych sposobów na przeziębienie.
Leki na przeziębienie
Przeziębienie to tzw. infekcja samoograniczająca się. Oznacza to, że leki nie są niezbędne do wyleczenia, a sama choroba powinna ustąpić. Jednak infekcji tego rodzaju nie należy jednak bagatelizować. Przeziębienie osłabia organizm, angażując go w walkę z wirusem. Efektem jest zwiększone ryzyko rozwoju infekcji bakteryjnej. Właśnie dlatego podczas choroby najważniejszy jest odpoczynek trwający ok. 7-10 dni.
Jakie są sposoby na przeziębienie?
Ważne jest, by w trakcie choroby dostarczać organizmowi dużo płynów, ponieważ katar i gorączka mogą powodować odwodnienie. Skuteczny w walce z przeziębieniem jest napar z imbiru. Ponadto dużo pijąc, usuwamy z organizmu toksyny. Warto pomyśleć też o aptecznych preparatach udrażniających nos i zatoki.
Jeśli temperatura ciała nie przekracza 38 stopni Celsjusza, nie ma potrzeby przyjmowania leków zwalczających gorączkę. Podwyższona temperatura ciała jest naturalną metodą walki organizmu z drobnoustrojami. W takiej sytuacji wystarczy zastosowanie chłodnych okładów na czoło.
- dodaje dr n. med. Agnieszka Bujnowska.
Wyjątkiem są dzieci, u których gorączka może powodować drgawki.
Nie możemy zapominać także o regularnych posiłkach, co może być utrudnione, biorąc pod uwagę występujący u chorych ból gardła. Warto wiedzieć, że infekcja i gorączka są procesami katabolicznymi, które zwiększają zapotrzebowanie organizmu na energię. Podczas chorowania musimy więc jeść, by mieć siłę do wyzdrowienia!
W przypadku przeziębienia dopuszcza się stosowanie paracetamolu (w celu obniżenia wysokiej gorączki) i preparatów obkurczających naczynia błon śluzowych nosa (celem zwalczenia kataru). Z kolei obfity katar u dorosłych nie stanowi zagrożenia życia, a stosowanie preparatów do nosa może być powodem przerwania ciągłości przegrody nosowej.
Kiedy antybiotyk na przeziębienie?
Objawy choroby nie mijają? Warto wykonać test CRP. To badanie krwi, dzięki któremu można stwierdzić, czy organizm został zaatakowany przez bakterie. Jeśli nie - antybiotykoterapia nie ma sensu. Jeżeli jednak badanie potwierdzi obecność bakterii, trzeba rozpocząć kurację.
Nie wolno jej samemu przerywać, nawet jeśli objawy choroby ustąpią po podaniu kilku dawek leku. To ważne - część bakterii mogła bowiem przetrwać. Jeśli infekcja rozwinie się ponownie, jej zwalczenie będzie zdecydowanie trudniejsze. Zarazki uodporniają się na wcześniej przyjmowane leki.
Za początkową fazę infekcji górnych dróg oddechowych zazwyczaj odpowiedzialne są wirusy. Fizjologiczne, dobre bakterie zasiedlające nasz przewód pokarmowy i błony śluzowe dróg oddechowych pełnią natomiast bardzo ważną rolę wspomagającą wyeliminowanie infekcji. Włączenie antybiotyku na tym etapie powoduje osłabienie naszej linii obrony. Zdarza się jednak, że dochodzi do dalszego rozwoju infekcji, tzw. nadkażenia bakteryjnego, co wymaga podania antybiotyku. Decyzję o zastosowaniu takiej terapii może podjąć wyłącznie lekarz na podstawie badania.
Powikłania po przeziębieniu
Może się zdarzyć, że przy okazji przeziębienia, rozwinie się inna choroba. Do powikłań występujących po chorobie przeziębieniowej należą:
- zapalenie gardła,
- zapalenie zatok - jedno z częstszych powikłań,
- zapalenie oskrzeli,
- zapalenie ucha - najczęściej występuje u dzieci,
- zapalenie krtani.
Źródło: Michał Janik & materiały prasowe LTM Communications/mn
Więcej o przeziębieniu czytaj tu:Katar i przeziębienie w ciąży – jak się leczyć?Zioła na przeziębienie5 szybkich przepisów na miodowe syropy przeciw przeziębieniuDlaczego zimą częściej chorujemy? Poznanie tych 7 powodów sprawi, że unikniesz grypy i przeziębienia!
Absolwentka Wydziału Lekarskiego I Akademii Medycznej w Poznaniu. W 2001 roku uzyskała I stopień specjalizacji w dziedzinie pediatrii, a w 2007 roku II stopień specjalizacji. Zdobyła tytuł doktora nauk medycznych za pracę poświęconą retrospektywnej ocenie leczenia wirusowego zapalenia wątroby typu B u dzieci. Doświadczenie kliniczne i praktyczną wiedzę medyczną zdobywała w trakcie 12 lat pracy w Klinice Chorób Zakaźnych i Neurologii Dziecięcej Szpitala Klinicznego im. K. Jonschera w Poznaniu. Aktualnie pracuje w wiodących prywatnych centrach medycznych w Poznaniu.
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
