Spis treści:
Objawy zapalenia jamy ustnej
Błona śluzowa jamy ustnej jest delikatną tkanką, podatną na działanie wielu czynników. Dlatego zapalenie błony śluzowej jamy ustnej jest stanem często skłaniającym do wizyty u lekarza pierwszego kontaktu lub lekarza stomatologa. Objawami procesu zapalnego toczącego się w ustach mogą być:
- ból,
- zaczerwienie,
- owrzodzenie,
- pęcherze,
- obrzęk,
- wyższa temperatura w miejscu zapalenia,
- suchość w ustach,
- nieprzyjemny zapach z ust.
Przyczyny zapalenia jamy ustnej
Zapalenie jamy ustnej może powstawać wskutek działania różnych czynników:
- urazów,
- podrażnień chemicznych, mechanicznych,
- bakterii,
- grzybów,
- infekcji wirusowych (np. opryszczka, półpasiec),
- nawracających zapaleń aftowych (aft),
- niektórych leków,
- obniżenia odporności.
Próchnica
Najczęstszą przyczyną zapalenia jamy ustnej jest próchnica, czyli proces niszczenia tkanki twardej zęba w wyniku działania bakterii i cukrów. Leczenie stanów zapalnych spowodowanych próchnicą zależy od nasilenia objawów. W wyniku ubytków i działania bakterii może dojść nawet do powstania ropnia, który wymaga interwencji chirurgicznej. Podstawą jest zapobieganie próchnicy i hamowanie jej rozwoju, a także prawidłowa higiena jamy ustnej.
Zapalenie dziąseł
Częstym schorzeniem zapalnym jamy ustnej, zaraz po próchnicy, jest zapalenie dziąseł. Sprzyja mu przede wszystkim niewłaściwa higiena, ale także niewłaściwe dopasowanie protez i koron oraz zażywane leki (np. przy chorobie wieńcowej). Powodem mogą być także niektóre choroby (m.in. nadciśnienie czy cukrzyca).
Objaw, który świadczy o zapaleniu dziąseł, to krwawienie pojawiające się samoistnie, podczas szczotkowania lub nitkowania. Często towarzyszy mu ból nasilający się w czasie jedzenia i mycia. Zdarza się także, że dziąsła zmieniają kolor, są opuchnięte lub przeciwnie – cofają się odsłaniając szyjki zębów. Może także pojawić się nieprzyjemny zapach z ust.
W przypadku zaobserwowania powyższych objawów należy zgłosić się do stomatologa, który zleci badania pozwalające na rozpoznanie rodzaju bakterii powodujących zapalenie. Dzięki temu zostanie dobrany odpowiedni lek (zazwyczaj antybiotyk), który pozwoli na skuteczne wyeliminowanie problemu. Zaleca się także usunięcie przyczyny odpowiedzialnej za powstanie schorzenia, czyli np. w przypadku niewłaściwie dopasowanych koron – poprawki protetyczne.
Grzybica
Zapalenie jamy ustnej wywołują również grzyby, które naturalnie występują w ustach. Może dojść do rozwoju grzybicy, gdy prowadzimy stresujący tryb życia, palimy papierosy, brakuje nam witamin lub mamy osłabioną odporność - grzyby mogą się namnożyć i wówczas rozwija się infekcja.
Jest to również przypadłość osób starszych, które noszą źle dopasowane protezy. Jeżeli więc zauważamy, że dziąsła są żywoczerwone i odczuwamy pieczenie lub suchość w ustach, warto poddać się badaniu (tzw. mykogram), które na podstawie wymazu z błony śluzowej wskazuje, na jakie leki grzyby są wrażliwe.
Na podstawie badań stomatolog dobiera odpowiednie preparaty przeciwgrzybicze w zapaleniu jamy ustnej. Oprócz leków do stosowania miejscowo, zaleca się także doustne tabletki. Taka terapia trwa zazwyczaj około 3 tygodni.
Mimo tego, że objawy mogą ustąpić wcześniej, należy kurację bezwzględnie stosować do końca, gdyż niezastosowanie się do tego zalecenia może spowodować nawrót grzybicy. Warto również pomyśleć o wyeliminowaniu przyczyn powstawania grzybicy, co w przyszłości pozwoli uniknąć rozwijaniu się grzybów w jamie ustnej.
Afty
Za zapalenie jamy ustnej często odpowiadają również tzw. afty. To początkowo małe czerwone plamki, które po 1-2 dniach zmieniają się w bolesne owrzodzenia o wielkości od kilku do kilkunastu milimetrów. Zazwyczaj pojawiają się na brzegach języka, dziąsłach, ustach i po wewnętrznej stronie policzków.
Afty najczęściej powstają na skutek urazu – stałe podrażnianie struktur miękkich przez źle dopasowaną protezę, uszkodzenie podczas zabiegu stomatologicznego, nawet nieostrożne szczotkowanie może być przyczyną urazu. Objawy, które mogą towarzyszyć aftom i powinny bezwzględnie zostać zgłoszone dentyście to ból, ślinotok, podwyższona temperatura.
W leczeniu zapalenia jamy ustnej z powodu aft przede wszystkim podaje się leki przeciwzapalne oraz zaleca się miejscowo stosowanie maści lub zawiesin do pędzlowania. Afty ustępują zazwyczaj po około 10 dniach. Można również zastosować laseroterapię. Dzięki temu tkanki są lepiej stymulowane do odnawiania się.
Zapalenie jamy ustnej – zapobieganie
Stanom zapalnym w ustach można zapobiegać. Warto stosować się do kilku zaleceń.
- Regularnie szczotkuj i nitkuj zęby – 3 razy dziennie, po głównych posiłkach. Nie zapomnij użyć płynu do płukania ust.
- Przynajmniej raz dziennie masuj dziąsła specjalną gumową szczoteczką albo wodnym masażerem.
- Nawet jeżeli boli cię ząb lub krwawią dziąsła – nie rezygnuj ze szczotkowania. Brak higieny może jedynie pogorszyć stan.
- Co 6 miesięcy odwiedzaj higienistkę stomatologiczną w celu usunięcia osadu i kamienia (domowa higiena nie wystarczy).
- Jeżeli palisz papierosy, postaraj się zerwać z nałogiem. Nikotyna niekorzystnie wpływa nie tylko na zęby, ale także na dziąsła.
- Unikaj jedzenia klejących i oblepiających zęby potraw. Po ich zjedzeniu najlepiej od razu wyszczotkować zęby.
- Jeżeli widzisz jakieś niepokojące objawy, bez zwłoki udaj się do stomatologa. Czas działa na twoją niekorzyść – im wcześniej rozpoczęte zostanie leczenie, tym będzie ono mniej bolesne i mniej kosztowne.
Treść artykułu pierwotnie została opublikowana 04.12.2013.
Więcej na podobny temat:
Jakie są najczęstsze wirusowe choroby jamy ustnej?
Choroby jamy ustnej związane z protezami
Objawy w jamie ustnej, a przyczyna gdzie indziej
Zapalenie dziąseł. Jak skutecznie je leczyć?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
