Zapalenie zatok jest częstą infekcją, która w wielu przypadkach samoistnie mija, jednak czasami może prowadzić do bardzo ciężkich powikłań. Nie należy lekceważyć objawów zapalenia zatok. Szczególnie, że mogą one być mylnie interpretowane jako przeziębienie lub alergia, przez co chory może przez długi czas leczyć się nieprawidłowo lub nie podejmować w ogóle leczenia.
Spis treści:
- Objawy ostrego zapalenia zatok
- Objawy przewlekłego zapalenia zatok
- Przebieg zapalenia zatok
- Rozpoznanie zapalenia zatok (badania)
Objawy ostrego zapalenia zatok
Ostre zapalenie zatok to stan zapalny błony śluzowej zatok trwający mniej niż 12 tygodni (na ogół 3-4 tygodnie). Ma ostry i nagły początek. Najczęstszą przyczyną choroby są wirusy, podobnie jak w przypadku nieżytu nosa związanego z przeziębieniem. Jeśli katar nie ustępuje w ciągu 10 dni, można podejrzewać, że infekcja objęła zatoki.
Typowe dla zapalenia zatok są katar i obrzęk śluzówki nosa oraz naprzemienne występowanie objawów, ustępowanie ich i nawracanie.
Główne objawy ostrego zapalenia zatok to:
- obfita wodnista wydzielina z nosa,
- przekrwienie i obrzęk błony śluzowej nosa,
- podwyższona temperatura ciała,
- ból twarzy nad zajętą zatoką,
- ból głowy (często narastający przy pochylaniu głowy),
- spływanie wydzieliny po tylnej ścianie gardła,
- uczucie rozpierania w okolicy zatok,
- kaszel,
- zaburzenia węchu.
Należy pamiętać, że ból zatok nie jest typowym objawem zapalenia zatok, bardzo często tego rodzaju dolegliwości świadczą o innych problemach, na ogół - migrenie. Dlatego uskarżanie się wyłącznie na ból zatok nie stanowi kryterium rozpoznania stanu zapalnego. Więcej: Ból zatok – skąd się bierze i jak mu zaradzić?
Jeśli zapalenie zatok ma przyczynę bakteryjną, to chory może zaobserwować nieco inne objawy:
- wydzielina z nosa staje się ropna i gęsta,
- katar jest często jednostronny,
- występuje jednostronna tkliwość w okolicy policzka,
- ból w okolicach zęba po jednej stronie,
- pogorszenie objawów po wcześniejszej krótkotrwałej poprawie.
Ostre zapalenie zatok przeważnie ustępuje samoistnie. W ciągu 48 godzin chory powinien odczuć poprawę samopoczucia i złagodzenie objawów. Jeżeli podejrzewa się przyczynę bakteryjną, to konieczne jest zgłoszenie się do lekarza i przyjmowanie antybiotyku.
Objawy przewlekłego zapalenia zatok
Przewlekłe zapalenia zatok trwa dłużej niż 12 tygodni i charakteryzuje się trwałymi zmianami w błonie śluzowej zatok. Mogą prowadzić do niego inne stany zapalne, również spowodowane alergią, polipy w nosie, urazy, krzywa przegroda, a także choroby przyzębia.
Przewlekłe zapalenie zatok objawia się:
- bólem twarzy,
- bólami głowy (są mniej nasilone, ale długotrwałe)
- wydzieliną z nosa, często zielony katar lub żółty,
- niedrożnością nosa,
- nudnościami,
- bólem w uszach,
- nieprzyjemnym zapachem z ust.
Osoba z przewlekłym zapaleniem zatok może często pochrząkiwać i pokasływać, co jest spowodowane podrażnieniem gardła przez spływającą po nim wydzielinę.
Przebieg zapalenia zatok
Zapalenie zatok przebiega fazowo. W fazie ostrej objawy są bardziej nasilone, wydzielina wodnista, a choroba przypomina przeziębienie. W większości przypadków infekcja przemija niezależnie do leczenia. W rzadkich przypadkach (2% wszystkich ostrych zapaleń nosa i zatok) dochodzi do nadkażenia bakteryjnego. W tym przypadku konieczna jest interwencja lekarza i przyjmowanie antybiotyku.
Zapalenie zatok może przejść w fazę przewlekłą, którą rozpoznaje się, gdy objawy występują ponad 12 tygodni. Jednocześnie badanie obrazowe uwidacznia stałe zmiany w błonie śluzowej zatok. Charakterystyczne w przebiegu przewlekłego zapalenia zatok jest to, że objawy nasilają się i zmniejszają (fazy zaostrzeń i remisji).
Rozpoznanie zapalenia zatok (badania)
Zapalenie zatok jest rozpoznawane na podstawie objawów i czasu ich trwania. Szczególnie w ostrej fazie choroby lekarz może z samego wywiadu stwierdzić, że nieprzyjemne dolegliwością są spowodowane zajęciem zatok.
Jednak w niejasnych albo długotrwałych przypadkach, specjalista (najczęściej laryngolog) powinien zlecić dodatkową diagnostykę.
Pomocniczymi badaniami w rozpoznaniu zapalenia zatok są:
- badania obrazowe: tomografia zatok, rezonans magnetyczny zatok,
- morfologia krwi i OB - przy podejrzeniu bakteryjnego zapalenia zatok,
- posiew na podstawie pobranej wydzieliny - przy podejrzeniu przewlekłego zapalenia zatok,
- badania mikrobiologiczne - w razie, gdy antybiotyki nie pomagają, można wykonać badania płynu z nakłucia zatoki,
- endoskopia nosa i zatok, rynoskopia.
W przypadku zauważenia u siebie objawów zapalenia zatok, nie należy zwlekać z wizytą u lekarza. Infekcja może prowadzić do ciężkich powikłań: zapalenia kości i szpiku, utraty wzroku, zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych, ropnia mózgu lub zakrzepicy zatoki jamistej. Objawami powikłań zapalenia zatok dotyczącymi mózgu mogą być silne bóle głowy, wysoka gorączka, zaburzenia świadomości, drgawki - symptomy dość szybko postępują.
Więcej o zatokach:
Płukanie zatok – kiedy i jak wykonywać irygację zatok?
Zapalenie zatok - objawy i leczenie, co na ból zatok
Domowe sposoby na zatoki: inhalacje, okłady, nawilżanie, napary i płukanie zatok
Jak szybko i skutecznie oczyścić zatoki? [Porady]
Woda utleniona na zatoki – jak ją przygotować i stosować? [INSTRUKCJA]
Katar zatokowy świadczy o zapaleniu zatok. Jak się go pozbyć?
Leki na zatoki - jakie wybrać?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
