Do krioterapii wykorzystywano dawniej kąpiele w zimnej wodzie oraz okłady z lodu i śniegu. Teraz dysponujemy specjalistycznym sprzętem umożliwiającym krioterapię miejscową i ogólną (ogólnoustrojową). Choć nadal z powodzeniem stosujemy zimne okłady, worki z lodem, żelowe kompresy, a także chłodne natryski i „kąpiele morsów”.
Spis treści:
- Krioterapia miejscowa
- Krioterapia ogólnoustrojowa (kriokomora)
- Przebieg zabiegu w kriokomorze
- Zalety krioterapii
- Komu zaleca się krioterapię ogólnoustrojową
- Przeciwwskazania do krioterapii ogólnoustrojowej
Krioterapia miejscowa
Krioterapia miejscowa to miejscowe zastosowanie temperatur kriogenicznych (poniżej -100°C), w tym nadmuchu parami ciekłego azotu.
Do miejscowego leczenia zimnem wykorzystuje się:
- okłady z lodu, żeli chłodzących, borowiny,
- hydroterapię,
- systemy chłodzące,
- nadmuch zimnego powietrza.
Zimne okłady stosuje się w leczeniu ostrych bólów mięśni i stawów, a także łagodzeniu objawów gorączki. Worki z lodem i kompresy żelowe stosuje się w zapobieganiu krwiakom pourazowym, krwawieniom pooperacyjnym oraz przy obrzękach i opuchnięciach, związanych ze stłuczeniem lub użądleniem owada.
Okłady z lodu są także stosowane podczas chłodzenia organizmu po zabiegach ratujących życie, w celu wprowadzenia organizmu w stan leczniczej hipotermii, co ma zmniejszyć metabolizm m.in. mózgu.
Kriodestrukcja
Krioterapia miejscowa nazywana bywa również kriodestrukcją. Jest dość powszechnie stosowana w leczeniu, a dokładniej w usuwaniu łagodnych zmian skórnych i błon śluzowych, jak np. brodawki, leukoplakie, niegroźnych zmian nowotworowych w obrębie narządów wewnętrznych, np. naczyniaki wątroby.
Krioterapia ogólnoustrojowa (kriokomora)
Krioterapia ogólnoustrojowa polega na działaniu na całe ciało niską temperaturą: od -110°C do -140°C. W krioterapii ogólnej wykorzystuje się kriokomorę - duże urządzenie, które może pomieścić kilka osób.
Pobyt w kriokomorze nie jest długi. Przy pierwszej wizycie może trwać minutę, następnie wydłuża się ten czas do 3 minut.
Wejście do kriokomory poprzedza zebranie szczegółowego wywiadu chorobowego (zwłaszcza informacji dotyczących serca, nerek, niedokrwistości, skłonności do omdleń). Z zabiegów w kriokomorze korzystamy seriami (ok. 15-20 zabiegów).
Przebieg zabiegu w kriokomorze
Przed wejściem do kriokomory konieczna jest adaptacja do zimna w przedsionku, gdzie panuje od ok. -50°C do -60°C. Do kriokomory zaleca się wchodzić tyłem, by uniknąć ostrego uderzenia mrozu.
Przed wejściem do komory trzeba się również odpowiednio „uzbroić”. Bezwzględnie stosujemy się do wszystkich wskazówek fizjoterapeutów, czy lekarzy. Koniecznym jest założenie kąpielówek, opaski lub czapki na głowę, specjalnej maseczki na twarz (ma ona szczelnie przylegać), rękawiczek, skarpet i obuwia (na ogół drewniaki).
Nie wolno niczego dotykać w komorze, ponieważ można przymarznąć lub odmrozić część ciała. Będąc w kriokomorze, trzeba zwrócić uwagę na swój oddech – należy oddychać powoli, płytko i spokojnie. Koniec mrożenia jest sygnalizowany zazwyczaj przez dzwonek.
Po takim chłodzeniu się, wskazane są około półgodzinne ćwiczenia fizyczne, dobierane indywidualnie do osoby.
Następuje wtedy szybkie przekrwienie w obrębie wszystkich partii ciała. Wiąże się z tym lepsze utlenowanie i odżywienie tkanek. Szybciej też zachodzą procesy detoksykacyjne.
Zalety krioterapii
Krioterapia, ma pozytywny wpływ na organizm człowieka. Nie tylko odpręża, ale i wspomaga leczenie pewnych chorób, co też zawdzięczamy samej naturze. Mróz od zawsze towarzyszył człowiekowi, a kontrolowane dawkowanie niskich temperatur powoduje:
- rozluźnienie mięśni, przyspieszenie rekonwalescencji po urazach i chorobach,
- stymulację (hartowanie) układu odpornościowego (ale jedynie wtedy, gdy rozgrzejemy nasze ciało ćwiczeniami fizycznymi),
- pobudzanie wydzielania endorfin, które poprawiają nasz nastrój i działają przeciwbólowo,
- stymulację wydzielania ważnych hormonów: estrogenów u kobiet, testosteronu u mężczyzn,
- poprawę stanu skóry, jej napięcia, jędrności i odżywienia, a także pomoc w walce z jej niedoskonałościami, jak np. cellulit,
- przyspieszenie przemiany materii.
Komu zaleca się krioterapię ogólnoustrojową
Na zabiegi w kriokomorze może skierować nas lekarz. Przeważnie skierowanie obejmuje 10 zabiegów. Skierowanie na takie leczenie wystawić może lekarz ortopeda, laryngolog, reumatolog i lekarz pierwszego kontaktu. Refundacją obejmuje się następujących pacjentów:
- cierpiących na schorzenia reumatologiczne: zwyrodnienia, zapalenia i bóle stawów, bóle kręgosłupa,
- z osteoporozą,
- po urazach kości, mięśni, stawów, ścięgien i więzadeł,
- mających neuralgie i choroby neurologiczne, jak np. stwardnienie rozsiane,
- z nadciśnieniem tętniczym ustabilizowanym (przed i po działaniach w kriokomorze obowiązkowo mierzymy ciśnienie!),
- z dysfunkcją układu immunologicznego, przy skłonności do częstych infekcji oddechowych,
- osobom otyłym i z nadwagą.
Z zabiegów w kriokomorze możemy też skorzystać odpłatnie. Koszt jednej wizyty to ok. 25-40 zł. Z kriokomory mogą korzystać osoby:
- z pękającymi naczynkami,
- żylakami,
- przemęczone, żyjące w ciągłym stresie, cierpiące z powodu zaburzeń nerwicowych, obniżonego nastroju, nawet depresji,
- kobiety w okresie klimakterium, w celu łagodzenia uderzeń gorąca i innych objawów.
Przeciwwskazania do krioterapii ogólnoustrojowej
Z zabiegów krioterapii ogólnej dyskwalifikują nas:
- „alergia” na zimno, bardzo wrażliwa skóra,
- klaustrofobia,
- trwająca infekcja, przeziębienie, gorączka, stany podgorączkowe,
- arytmie, przebyty zawał serca, zatory naczyń, niewydolność krążenia, nieustabilizowane nadciśnienie, miażdżyca uogólniona,
- procesy nowotworowe,
- choroby nerek i pęcherza moczowego (niewydolność, zapalenia pęcherza),
- polineuropatie, zaburzenia czucia,
- niewyrównane zaburzenia hormonalne, jak np. nadczynność tarczycy i niedoczynność tarczycy, nadnerczy.
Treść artykułu została pierwotnie opublikowana 18.04.2011.
Więcej o leczeniu zimnem i ciepłem:
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
