Spis treści:
- Szkarlatyna a bostonka - co to za choroby?
- Szkarlatyna a bostonka - objawy
- Wysypka przy szkarlatynie i bostonce - różnice
- Szkarlatyna a bostonka - leczenie
Szkarlatyna a bostonka - co to za choroby?
Zarówno szkarlatyna, jak i bostonka to zakaźne choroby wieku dziecięcego. Różnią się jednak czynnikiem wywołującym infekcję oraz objawami. Szczyt zachorowań na szkarlatynę przypada na okres wiosenny i jesienno-zimowym. Na bostonkę dzieci chorują najczęściej w miesiącach letnich, a nierzadko też na przełomie zimy i wiosny.
Szkarlatyna, inaczej płonica, to wysypkowa choroba zakaźna wieku dziecięcego (dotyka głównie dzieci do 5. roku życia) wywoływana przez paciorkowce beta-hemolizujące grupy A (łac. Streptococcus pyogenes). Bostonka z kolei jest wirusową chorobą zakaźną wieku dziecięcego (najczęściej rozwija się u dzieci do 5. roku życia), wywołaną przez wirusy Coxsackie, należące do enterowirusów. Jej właściwa nazwa to choroba dłoni, stóp i jamy ustnej — od miejsc, w których pojawia się charakterystyczna wysypka bostońska.
Jak dochodzi do zakażenia?
Do zakażenia szkarlatyną i bostonką dochodzi drogą kropelkową, na ogół w miejscach, gdzie przebywa duża liczba dzieci, jak żłobki i przedszkola. Chore dziecko może zarazić inne przez kichnięcie lub przez wspólne używanie zabawek. Źródłem zakażenia szkarlatyną bywa angina, ponieważ ją również powodują paciorkowce.
Szkarlatyna a bostonka - objawy
Objawy zarówno w przypadku szkarlatyny jak i bostonki rozwijają się w ciągu 5 dni od kontaktu z zakażoną osobą.
Szkarlatyna bywa anginą z wysypką. Objawy szkarlatyny to:
- drobna wysypka na ciele,
- gorączka,
- tzw. język malinowy lub truskawkowy język - od 2. dnia choroby język robi się intensywnie czerwony z wyraźnie zaznaczonymi brodawkami,
- silny ból gardła,
- zaczerwienione gardło,
- nudności, wymioty,
- brak apetytu,
- czasami biegunka i ból brzucha,
- osłabienie.
W szkarlatynie nie występują objawy typowe dla przeziębienia takie jak katar i zatkany nos.
Objawy bostonki to:
- wysypka — występuje głównie na dłoniach, podeszwach stóp i w jamie ustnej,
- gorączka,
- utrata apetytu,
- ból gardła,
- złe samopoczucie,
- ból głowy,
- bóle mięśniowe.
W obu przypadkach gorączka jest wysoka, przy szkarlatynie może sięgać nawet 40°C.
Wysypka przy szkarlatynie i bostonce - różnice
To, co może być mylące dla rozpoznania, to fakt, że szkarlatyna i bostonka są chorobami przebiegającymi z wysypką. Mimo wszystko zmiany skórne występujące w przebiegu tych infekcji różnią się: wyglądem, miejscem występowania na ciele oraz sposobem rozprzestrzeniania się. Oto charakterystyczne objawy związane z wysypką przy szkarlatynie i bostonce.
Wysypka przy szkarlatynie:
- Jest to drobna plamkowa lub plamkowo-grudkowa wysypka, najdrobniejsza ze znanych (zmiany jak po ukłuciach igłą). Pojawia się w 2-3 dniu choroby.
- Nie swędzi.
- Na początku infekcji zmiany skórne pojawiają się w dołach pachowych, pachwinach i zgięciach łokciowych, a następnie rozprzestrzeniają się na tułów i twarz. Typowym objawem jest wolny od wysypki obszar na twarzy zwany trójkątem Fiłatowa pomiędzy fałdami policzkowymi. Pojawia się wysypka o kształcie motyla.
- Plamki bledną pod wpływem ucisku, co pozwala odróżnić wysypkę przy szkarlatynie od wysypki meningokokowej (więcej: sepsa wysypka).
- U niektórych pojawiają się charakterystyczne czerwone linie w zgięciach stawowych (tzw. objaw Pastii).
- Występuje często szorstkość skóry w miejscu występowania wysypki.
- Ustępuje po kilku dniach. Następnie skóra zaczyna się łuszczyć na twarzy, później na dłoniach i stopach.
fot. Wysypka przy szkarlatynie / Adobe Stock, AnastazjaSoroka
Wysypka przy bostonce:
- Ma postać pęcherzy na rumieniowym tle, które pojawiają się głównie na wnętrzach dłoni i podeszwach stóp.
- Zmiany są bolesne i nie swędzą.
- Często pojawia się też w jamie ustnej. Rozwija się po 1-2 dniach od pojawienia się gorączki.
- Wysypka może pojawić się na twarzy, wokół ust, na pośladkach, w okolicach krocza, na tułowiu lub szyi.
- Wysypka bostońska bywa mylona z ospą wietrzną. Jednak zmiany na skórze przy chorobie bostońskiej na ogół nie obejmują całego ciała i nie towarzyszy im świąd, co odróżnia ją od ospy.
- Z czasem pęcherze znikają a skóra zaczyna się łuszczyć. Wysypka bostońska ustępuje samoistnie w ciągu 7-10 dni.
fot. Wysypka przy bostonce / Adobe Stock, thebaikers
Szkarlatyna a bostonka - leczenie
To ważne, aby odróżnić szkarlatynę od bostonki, ponieważ zupełnie inaczej przebiega leczenie tych infekcji.
Szkarlatyna wymaga przyjmowania antybiotyków przez 10 dni. Najczęściej podawana jest penicylina lub jej pochodne. Gdy zauważymy objawy szkarlatyny u dziecka, należy udać się do pediatry lub lekarza rodzinnego, który wypisze lek.
Bostonkę natomiast leczy się objawowo, co oznacza, że postępowanie koncentruje się na łagodzeniu objawów, takich jak ból i gorączka. Nie ma leku przyczynowego, który wyeliminowałby wirusa powodującego chorobę bostońską.
W przypadku obu tych chorób dziecko powinno pozostać w domu, przyjmować regularnie płyny i odpoczywać. Na gorączkę można stosować paracetamol.
Czytaj także:
Wysypka przy mononukleozie – jak wygląda, kiedy występuje, jak się ją leczy?
Jak wygląda wysypka przy zakażeniu koronawirusem? To może być pierwszy objaw COVID-19
Wysypka – zdjęcia, rodzaje i przyczyny (wysypka alergiczna, grudkowa, plamista)
Pokrzywka stresowa to częsty problem młodych kobiet. Jak wygląda wysypka na tle nerwowym i jak się ją leczy?
Wysypka po antybiotyku nie musi świadczyć o alergii. Jak wygląda i jak się ją leczy?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
