Choroba bostońska, poprawnie: choroba dłoni, stóp i jamy ustnej, to wirusowa choroba wieku dziecięcego, powodowana przez enterowirusy. Wysypka bostońska atakuje szczególnie dzieci do 10. roku życia, chociaż może także zagrażać dorosłym. Osoba chorująca na bostonkę zaraża drogą kropelkową do czasu, aż na jej ciele przyschną wszystkie pęcherzyki. Wirus choroby jest usuwany z ciała wraz z kałem, co może trwać ok. 4 tygodni. Chorobę można poznać po charakterystycznych zmianach na skórze.
Spis treści:
- Jak rozpoznać wysypkę bostońską (zdjęcia)
- Wysypka bostońska czy ospa
- Jak się leczy wysypkę bostońską
- Inne objawy bostonki
Jak rozpoznać wysypkę bostońską?
Typowe zmiany wysypkowe na skórze występujące podczas bostonki to pęcherze na rumieniowym tle powstające na dłoniach (zwykle na powierzchniach wewnętrznych) i podeszwach stóp. Rzadziej można zauważyć grudki czy plamki. Zmiany są bolesne, ale nie swędzą.
Wysypka bostońska obejmuje w wielu przypadkach zmiany w jamie ustnej. Na wewnętrznych stronach policzków, podniebieniu, języku pojawiają się plamki, które zmieniają się w pęcherzyki i owrzodzenia. Przeważnie rozwijają się po 1-2 dniach po wystąpieniu gorączki. Wysypka w ustach, podobnie jak ta na dłoniach i stopach, jest bolesna, ale nie swędząca.
Wysypka bostońska może mieć też nietypowy wygląd. To, jak będzie przebiegać, zależy w dużej mierze od rodzaju wirusa, który wywołał infekcję. Wysypka może pojawić się nie tylko na dłoniach i stopach, ale tez na twarzy, wokół ust, na pośladkach, w okolicach krocza, na tułowiu lub szyi.
Czasami zmiany są bardzo nasilone, pęcherze rozległe i duże. Wysypka bostońska nietypowa może pojawić się nawet na wargach lub małżowinach usznych.
Zmiany skórne ustępują, nie pozostawiając blizn.
Wysypka bostońska, fot. Adobe Stock
Wysypka bostońska, fot. Adobe Stock
Wysypka bostońska, fot. Adobe Stock
Należy dodać, że u dzieci z atopowym zapaleniem skóry wysypka przy chorobie bostońskiej jest bardziej nasilona i obejmuje zwłaszcza miejsca zmieniono chorobowo wcześniej.
Wysypka bostońska czy ospa?
Wysypka bostońska bywa mylona z ospą wietrzną – ją także charakteryzuje wysypka. Jednak zmiany przy chorobie bostońskiej pojawiają się w charakterystycznych miejscach: na podniebieniu, języku, opuszkach palców, wnętrzach dłoni i podeszwach stóp w ciągu dwóch dni od zachorowania. Wysypka na ogół nie obejmuje całego ciała, co wyróżnia ją od ospy.
Wysypka bostońska nie swędzi, zmiany są raczej bolesne. Natomiast przy ospie świąd jest bardzo nasilony.
Z czasem wysypka przy chorobie dłoni, stóp i jamy ustnej wypełnia się płynem surowiczym i zamienia w czerwone pęcherze, a ostatecznie skóra zaczyna się łuszczyć. Przy ospie zmiany zamieniają się w strupy, które powoli się goją i znikają.
Istotną różnicą jest również to, że wysypka bostońska ustępuje bez pozostawiania śladów. Po ospie często zostają blizny lub białe plamki na skórze. Lekarz rodzinny nie powinien mieć trudności w odróżnieniu obu rodzajów wysypek.
Jak się leczy wysypkę bostońską
Wysypka bostońska ustępuje samoistnie w ciągu 7-10 dni. Leczenie polega na minimalizowaniu objawów. Chory powinien odpoczywać, pozostając w łóżku, przyjmować spore ilości płynów oraz w razie gorączki czy bólu - leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe dostępne bez recepty (np. paracetamol).
Zmian na skórze nie należy niczym smarować. Nie używa się żadnych kremów czy żelu. Maści sterydowe i inne preparaty stosowane miejscowo mogą tylko pogorszyć przebieg choroby. Wysypki bostońskiej nie leczy się również antybiotykami. Są one w tym przypadku nieskuteczne.
Jeśli zmiany pojawiły się w jamie ustnej, lekarze zalecają, aby nie spożywać kwaśnych potraw czy płynów. Jedzenie i picie powinno być możliwie neutralne i raczej zimne.
Inne objawy bostonki
Oprócz charakterystycznej wysypki, chorobie dłoni, stóp i ust towarzyszą często inne objawy:
- gorączka,
- ból gardła,
- biegunka,
- wymioty,
- nudności,
- brak apetytu,
- osłabienie.
Choroba może mieć różny przebieg, jednak nie jest uznawana za ciężką. Ważny jest w trakcie jej trwania odpoczynek i zapobieganie odwodnieniu.
Dziecko boli gardło? Sprawdź, czy to nie choroba bostońska!
Źródło: A.Boroń-Kaczmarska (red.), A. Wiercińska-Drapało (red.), Choroby a zakaźne i pasożytnicze, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2020.
Więcej na temat wysypek:
Jak wygląda wysypka alergiczna? Oto jak można ją rozpoznać i leczyć
Wysypka jak kaszka – skąd się bierze?
Domowe sposoby na wysypkę. Jak leczyć uczulenie skórne i inne zmiany?
Wysypka na twarzy - najczęstsze przyczyny, wysypka na twarzy u dziecka
Koronawirus objawy skórne – wysypka, pokrzywka, palce covidowe
Wysypka w miejscu intymnym może nawet skutkować rakiem szyjki macicy
Wysypka ze stresu, czyli pokrzywka cholinergiczna – częsty problem młodych kobiet
Jednym z objawów sepsy jest wysypka. Oto, jak wygląda
Co oznacza wysypka u dziecka?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
