Miesiączka to stan, podczas którego organizm kobiety przechodzi fizjologiczne zmiany mogące wpływać na wyniki badań. Dlatego wykonywanie niektórych z nich podczas okresu jest odradzane. Inne testy mogą być nawet zalecane w tym konkretnym momencie cyklu miesiączkowego. Czy wyniki badań będą miarodajne, gdy zostały wykonane w trakcie okresu? Co zrobić, jeśli wizyta zaplanowana jest akurat w czasie, gdy pojawiła się miesiączka. Czy taką wizytę lepiej przełożyć? Oto odpowiedzi na najważniejsze pytania.
Spis treści:
- Jakich badań nie można robić podczas miesiączki?
- Morfologia a okres. Czy na morfologię mogę pójść w czasie miesiączki?
- Ile dni po miesiączce można zrobić badania krwi?
- Jakie badania krwi wykonuje się podczas miesiączki?
- Badanie moczu a okres
- Pobieranie krwi a okres. O czym pamiętać?
Jakich badań nie można robić podczas miesiączki?
Miesiączka może wpływać na niektóre parametry krwi. W trakcie jej trwania dochodzi do niewielkiej utraty krwi w organizmie oraz fizjologicznych zmian, które mogą sprawić, że wyniki badań nie będą miarodajne.
W trakcie miesiączki nie zaleca się wykonywania badań takich jak:
- morfologia - w czasie okresu może dojść do niewielkiego zaburzenia parametrów czerwonokrwinkowych (np. hemoglobiny) oraz parametrów płytkowych; jeśli miałaś zrobioną wtedy morfologię, wystarczy, że poinformujesz lekarza o tym w trakcie interpretacji wyników,
- badania wskaźników układu krzepnięcia (np. APTT, INR) - naturalnie spada krzepliwość krwi w tym czasie, dlatego lepiej wykonywać badanie w innym momencie cyklu,
- badanie moczu - mocz z dużym prawdopodobieństwem będzie zanieczyszczony krwią, co może wpłynąć na nieprawidłową interpretację badania moczu,
- badanie ginekologiczne - nie zawsze, ale czasami nie należy wykonywać tego badania w trakcie miesiączki (to zależy od celu wizyty - przeczytaj więcej: wizyta u ginekologa a okres),
- cytologia - krwawienie przeszkadza w pobraniu materiału do badania,
- USG piersi i dopochwowe - zalecany termin tych badań to czas między 5. a 10. dniem cyklu - wyniki będą wtedy najbardziej miarodajne.
W przypadku badania poziomu hormonów należy pójść do punktu pobrań w ściśle określonym dniu cyklu. Są też badania, które wykonuje się kilkukrotnie w ciągu cyklu, wówczas ginekolog udziela szczegółowych instrukcji.
Morfologia a okres. Czy na morfologię mogę pójść w czasie miesiączki?
Morfologia jest podstawowym badaniem profilaktycznym, które każdy z nas powinien wykonywać co roku. Najlepiej wykonywać morfologię w połowie cyklu miesiączkowego, a unikać badania w trakcie miesiączki. Podczas krwawienia, zwłaszcza jeśli jest ono obfite, wyniki morfologii mogą być zaburzone. Jeżeli badanie było wykonywane w czasie miesiączki lub tuż po niej, to należy poinformować o tym lekarza przy omawianiu wyników. Miesiączka nie ma wpływu na wszystkie parametry krwi. W pełni miarodajne są wyniki takich składników, jak limfocyty, granulocyty i monocyty.
Ile dni po miesiączce można zrobić badania krwi?
Jeżeli chcemy wykonać kontrolne badanie krwi, to najlepiej zgłosić się do punktu pobrań przynajmniej 3-5 dni po miesiączce. Najdogodniejszym terminem wykonywania morfologii jest jednak mniej więcej połowa cyklu miesiączkowego. Wtedy wyniki będą najbardziej wiarygodne. W wyjątkowych przypadkach lekarz może zlecić wykonanie morfologii w trakcie miesiączki lub po niej, np. gdy występują obfite krwawienia i celem testu jest rozpoznanie lub wykluczenie niedokrwistości.
Jakie badania krwi wykonuje się podczas miesiączki?
Niektóre badania krwi są zalecane w trakcie miesiączki. Chodzi przede wszystkim o badania hormonów, których wyniki są niezbędne do postawienia diagnozy zaburzeń endokrynologicznych. W związku z tym lekarz może zlecić pacjentce w czasie okresu oznaczenie:
- prolaktyny,
- estradiolu,
- testosteronu,
- FT3, FT4,
- anty-TPO,
- androstendionu,
- hormonu luteinizującego (LH),
- hormonu folikulotropowego (FSH),
- anty-TG,
- AMH.
Informacja na temat stężenia hormonów w trakcie miesiączki jest potrzebna do potwierdzenia lub wykluczenia niektórych chorób.
Parametrami niezależnym od cyklu miesiączkowego są: hormon tyreotropowy (TSH), a także cholesterol i trójglicerydy. Badanie służące ich ocenie można wykonywać w dowolnym momencie cyklu.
Badanie moczu a okres
W czasie okresu nie należy wykonywać badania ogólnego moczu, ponieważ z dużym prawdopodobieństwem do próbki dostanie się krew. Otrzymany wynik, który dotyczy również obecności krwi w moczu, może zmylić lekarza podczas interpretacji badania. Krew w moczu może oznaczać choroby nerek i zakażenia układu moczowego, dlatego badanie należy wykonywać, gdy kobieta nie ma miesiączki.
Pobieranie krwi a okres. O czym pamiętać?
W trakcie miesiączki możesz być osłabiona. Warto pamiętać o kilku zasadach, które sprawią, że pobranie krwi będzie mniej dokuczliwe:
- nawodnij się przed badaniem (pij wodę),
- połóż się w trakcie pobrania krwi, jeśli nie czujesz się zbyt dobrze,
- ściskaj piłeczkę, co ułatwi pobranie krwi,
- zrezygnuj z intensywnego wysiłku fizycznego przed badaniem,
- skoncentruj się na powolnym i głębokim oddechu w trakcie pobierania krwi.
Czytaj także:
Czy można pić kawę przed badaniem krwi? Sprawdź, co może wpływać na wynik badań krwi
Badanie krwi na czczo - przed którymi nie wolno jeść? [LISTA]
Ile trwa okres? 7 ważnych pytań na temat miesiączki
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!