Biegunka po antybiotyku - przyczyny, objawy i leczenie biegunki poantybiotykowej
Biegunka po antybiotyku jest skutkiem zaburzenia składu i działania mikroflory jelitowej. W rezultacie dochodzi w jelicie do przerostu mikroorganizmów, które powodują rozwolnienie. Aby uniknąć dolegliwości, zaleca się stosowanie probiotyku od początku leczenia. Nie zawsze udaje się jednak zapobiec biegunce po antybiotyku.

Jakie są przyczyny biegunki po antybiotyku?
Biegunka po antybiotyku należy do częstych działań niepożądanych. Pojawia się u 5-30% pacjentów na wczesnym etapie leczenia oraz do 2 miesięcy po skończeniu antybiotykoterapii.
W naszym układzie pokarmowym żyje mnóstwo bakterii, również korzystnych dla zdrowia, które wspomagają trawienie i odporność. W wyniku stosowania antybiotyków większość z nich zostaje zniszczona a skład mikroflory jelit zostaje zaburzony. Sytuacja ta otwiera drzwi do organizmu niektórym drobnoustrojom, które zaczynają się gwałtownie namnażać w jelicie. Najczęściej są to bakterie Clostridium difficile. To właśnie w wyniku ich ataku rozwija się ciężka biegunka poantybiotykowa (tzw. rzekomobłoniaste zapalenie jelit). Bakteria działa poprzez wydzielanie silnych toksyn uszkadzających śluzówkę jelit.
Biegunkę mogą powodować niemal wszystkie antybiotyki, ale zwłaszcza: aminopenicylina, połączenie aminopenicylin i klawulanianu, cefalosporyn i klindamycyny.
Czytaj: Jakich leków przeciwbólowych nie łączyć
Chociaż biegunka poantybiotykowa zagraża każdemu, to jednak niektóre osoby są szczególnie narażone:
- w wieku powyżej 65 lat,
- z obniżoną odpornością,
- długo hospitalizowani,
- leczeni na oddziale intensywnej terapii.
Sprawdź: Objawy raka jelita grubego
Jak rozpoznać biegunkę poantybiotykową?
Biegunka po antybiotyku może pojawić się już w trakcie antybiotykoterapii albo nawet dwa miesiące po jej zakończeniu. Zwykle zaczyna się od bólu brzucha, z czasem pojawia się biegunka, która może doprowadzić do odwodnienia. Objawy mogą ograniczać się do łagodnej biegunki po intensywną wodnistą biegunkę z gorączką, leukocytozą i zmianami w postaci szarożółtych błon rzekomych w jelicie widocznych w badaniu endoskopowym.
Więcej: Biegunka (rozwolnienie)
Jak zapobiegać biegunce po antybiotykach?
W zapobieganiu biegunce poantybiotykowej stosuje się probiotyki. Czasami probiotyk nie pomaga (np. gdy choroba wymaga stosowania kilku antybiotyków), wówczas konieczne jest leczenie biegunki.
W łagodniejszych przypadkach biegunki poantybiotykowej wystarczy zmienić antybiotyk, który wywołał rozwolnienie, oraz nawadniać organizm. Jeśli objawy są mocno nasilone i badania potwierdzają obecność bakterii Clostridium difficile, konieczne jest podawanie antybiotyków, które są ukierunkowane na ten patogen: metronidazolu lub wankomycyny. Skuteczność leczenia jest bardzo duża i biegunka ustępuje w ciągu 2-3 dni.
Przeczytaj też: Uchyłki jelita grubego
F. Barbut, J. L. Meynard, Managing antibiotic associated diarrhoea, www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1123310.
Więcej na podobny temat:
Domowe sposoby na biegunkę. Jak poradzić sobie z rozwolnieniem?
Polipy jelita grubego – objawy, rodzaje, przyczyny, leczenie
Zespół jelita drażliwego - objawy, diagnostyka, leczenie
Co jeść i pić przy biegunce?
Koronawirus a biegunka – ważny objaw, którego nie powinniśmy lekceważyć