Czy boreliozę można całkowicie wyleczyć? Ekspertka mówi o nawracaniu infekcji oraz długo utrzymujących się objawach

czy boreliozę da się wyleczyć fot. iStock by Getty Images, Dima Berlin
Borelioza jest chorobą w pełni wyleczalną, zwłaszcza jeżeli została wcześnie wykryta i prawidłowo leczona antybiotykami. Zdarza się, że pomimo zakończonej terapii objawy utrzymują się przez dłuższy czas. Czy to oznacza, że borelioza nie została prawidłowo wyleczona? Jakie badania pozwolą stwierdzić, że po infekcji nie ma już śladu? Zapytałyśmy o to lek. Magdalenę Reszczyńską, ekspertkę Centrum Medycznego ENEL-MED, specjalistkę medycyny rodzinnej.
/ 03.06.2024 05:18
czy boreliozę da się wyleczyć fot. iStock by Getty Images, Dima Berlin

Spis treści:

  1. Czym jest borelioza?
  2. Na czym polega leczenie boreliozy?
  3. Czy da się całkowicie wyleczyć boreliozę?
  4. Jakie objawy mogą utrzymywać się po leczeniu boreliozy?
  5. Czy borelioza może nawracać? 
  6. Jakie wyniki badań świadczą o całkowicie wyleczonej boreliozie?
  7. Co zwiększa szanse na pełne wyleczenie boreliozy?
  8. Kiedy nie można wyleczyć boreliozy?

Czym jest borelioza?

Borelioza, inaczej choroba z Lyme albo krętkowica kleszczowa, to wieloukładowa choroba przenoszona przez kleszcze z gatunku Ixodes. Wywołują ją bakterie z rodzaju Borrelia należące do krętków. Do zakażenia człowieka dochodzi po ugryzieniu przez zainfekowanego kleszcza. Borelioza może spowodować liczne dolegliwości w obrębie stawów, układu neurologicznego, a także zmiany skórne. Choroba powinna być leczona antybiotykami, a im wcześniej zostanie wdrożona terapia, tym większe szanse na pełne wyleczenie.

Na czym polega leczenie boreliozy?

Leczenie boreliozy polega na przyjmowaniu antybiotyków, np.  amoksycyliny, doksycykliny, ceftriaksonu lub cefuroksymu. Terapia trwa 28 dni. Decyzję, który lek na boreliozę należy podać, podejmuje lekarz w zależności do stanu chorego, objawów i innych czynników. Wcześnie rozpoczęte leczenie boreliozy daje dużą szansę na wyleczenie. Warto też pamiętać, że oprócz przyjmowania środków farmakologicznych osoby leczące się z powodu boreliozy powinny zadbać o siebie poprzez ograniczenie spożywania alkoholu, palenia papierosów oraz stosując zdrową i pełnowartościową dietę. Dobre nawyki dotyczące stylu życia wspomagają leczenie. 

Czy da się całkowicie wyleczyć boreliozę?

Borelioza jest w zdecydowanej większości przypadków chorobą w pełni wyleczalną, zwłaszcza we wczesnych postaciach. Około 90% osób całkowicie wraca do zdrowia. Rokowanie właściwie leczonej boreliozy niezależnie od stadium choroby jest dobre. 

 W niektórych przypadkach objawy boreliozy mogą się utrzymywać, nawet pomimo przebycia prawidłowego kursu leczenia. Nie są one zwykle wskazaniem do ponownego leczenia antybiotykami. Zawsze należy rozważyć i diagnozować inne niż borelioza tło dolegliwości, biorąc pod uwagę, że często bywają one niecharakterystyczne
– mówi lek. Magdalena Reszczyńska, specjalistka medycyny rodzinnej, ekspertka Centrum Medycznego ENEL-MED.

Jakie objawy mogą utrzymywać się po leczeniu boreliozy?

Nawet po właściwym leczeniu boreliozy niektóre objawy mogą się utrzymywać. Należą do nich najczęściej:

  • bóle stawów,
  • bóle mięśni,
  • uczucie zmęczenia,
  • problemy ze snem,
  • obniżony nastrój,
  • problemy z koncentracją.

Te symptomy zazwyczaj nie oznaczają, że choroba nie została wyleczona i zwykle nie są wskazaniem do tego, aby ponownie stosować antybiotyki. Udowodniono, że długotrwałe leczenie antybiotykami boreliozy nie jest skuteczne, a ryzyko potencjalnych działań niepożądanych przeważa nad korzyściami. Ustępowanie dolegliwości trwa zazwyczaj od kilku tygodni do kilku miesięcy. Lekarz może przepisać różnego rodzaju leki, aby złagodzić długotrwałe objawy boreliozy. 

Czy borelioza może nawracać? 

Borelioza po prawidłowym leczeniu nie nawraca samoistnie, jednak można zachorować ponownie, ponieważ zachorowanie nie daje trwałej odporności. Każdorazowe ukąszenie przez kleszcza zarażonego Borrelia burgdorferi może spowodować kolejną nową infekcję. Przy czym istnieją czynniki, które mogą sprawić, że antybiotykoterapia nie będzie efektywna: to przede wszystkim pomijanie dawek leków oraz zbyt wczesne zakończenie kuracji. Niestosowanie się do zaleceń w tym zakresie może sprawić, że bakterie nie zostaną w pełni wyeliminowane z organizmu. 

Przeczytaj też: Borelioza po latach

Jakie wyniki badań świadczą o całkowicie wyleczonej boreliozie?

Nie ma aktualnie badań, które z całą pewnością potwierdzałyby pełne wyleczenie boreliozy. Przeciwciała przeciw bakterii Borrelia burgdorferi mogą utrzymywać się we krwi przez długi czas po ustąpieniu infekcji. Najważniejsze wskaźniki skutecznego leczenia boreliozy to negatywne wyniki testów PCR (nie są rutynowo wykonywane) oraz ustąpienie objawów klinicznych.

Warto pamiętać, że nie ma potrzeby kontrolowania po leczeniu poziomu swoistych przeciwciał, ponieważ mogą się one utrzymywać nawet przez wiele lat po skutecznej antybiotykoterapii 
– dodaje lekarka.

Więcej: Badania na boreliozę

Co zwiększa szanse na pełne wyleczenie boreliozy?

Szanse na szybkie i pełne wyleczenie zwiększa wczesna diagnoza oraz odpowiednie stosowanie leków. Od razu gdy wystąpi rumień wędrujący lub złe samopoczucie po ukąszeniu przez kleszcza, należy udać się do lekarza. 

Dlatego tak ważne jest aktywne poszukiwanie kleszczy na skórze i dokładna obserwacja w okresie paru miesięcy po ugryzieniu. Pojawienie się w tym czasie typowych objawów skórnych (rumienia wędrującego), objawów grypopodobnych, a także innych nowych i nietypowych objawów wymaga pilnej konsultacji lekarskiej
– mówi lek. Magdalena Reszczyńska, specjalistka medycyny rodzinnej.

Kiedy nie można wyleczyć boreliozy?

Borelioza jest w zdecydowanej większości przypadków w pełni uleczalna, lecz może się zdarzyć, że powrót do zdrowia będzie trudny. U niektórych pacjentów obserwowany jest zespół objawów nazywany post-Lyme, analogicznie do zespołu post-COVID. Przyczyny takiego stanu nie są znane. Badacze sugerują uszkodzenie tkanek przez bakterie lub skierowaną przeciw nim reakcję immunologiczną organizmu. 

Niekorzystnie na leczenie mogą wpłynąć takie stany jak upośledzenie odporności oraz współistniejące inne choroby odkleszczowe. Wyleczenie boreliozy może być utrudnione również wtedy, gdy antybiotyki są przyjmowane zbyt krótko lub w nieodpowiednich dawkach. Przeczytaj też: 12 mitów o antybiotykach. Sprawdź, czy popełniasz te błędy

Czytaj także:
Latające kleszcze do złudzenia przypominają kleszcze pospolite. Jak je rozpoznać i czy są groźne dla człowieka?
Obalamy mity: Bez rumienia nie ma boreliozy?
Neuroborelioza: objawy, diagnostyka, leczenie. Jak uniknąć neuroboreliozy?
Ugryzienie kleszcza – jak wygląda? Jak wygląda kleszcz wbity w skórę? (zdjęcia)
Tak rozpoznasz afrykańskiego kleszcza giganta, który zmierza do Polski. Czy faktycznie jest się czego bać?

Magdalena Reszczyńska
lek.
Magdalena Reszczyńska
specjalista medycyny rodzinnej

Specjalistka medycyny rodzinnej. Jej główne zainteresowania to profilaktyka zdrowotna i szczepienia ochronne. Pracuje w krakowskich oddziałach Enel-med. Swoim pacjentom pragnie pomóc w uzyskaniu zdrowia i dobrego samopoczucia, zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Od kilku lat prowadzi też akcje edukacyjne dla firm o tematyce profilaktyki onkologicznej, badań profilaktycznych oraz szczepień. 

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA