Paracetamol jest lekiem powszechnie dostępnym bez recepty. To najpopularniejszy środek o działaniu przeciwgorączkowym i przeciwbólowym.
Spis treści:
- Co to jest paracetamol?
- Działanie paracetamolu
- Paracetamol - dawkowanie
- Skutki uboczne stosowania paracetamolu
- Preparaty z paracetamolem
Co to jest paracetamol?
Paracetamol - inaczej acetaminofen - jest organicznym związkiem chemicznym. W Polsce istnieje od lat. 50. XX wieku, jednak popularność zyskał w latach 90. Światowa Organizacja Zdrowia WHO uznała paracetamol za ważny lek w podstawowej opiece zdrowotnej.
Działanie paracetamolu
Paracetamol wpływa na ośrodkowy układ nerwowy. Ma działanie przeciwbólowe i przeciwgorączkowe, ale nie wykazuje działania przeciwzapalnego.
Paracetamol szeroko stosowany jest na:
- bóle głowy,
- bóle zębów,
- ból ucha (domowe sposoby a ból ucha),
- bóle kości i mięśni,
- bóle pleców,
- bóle po zabiegach chirurgicznych,
- chorobę zwyrodnieniową stawów,
- bolesne miesiączkowanie,
- podwyższoną temperaturę ciała.
Lek działa na ból o małym i umiarkowanym nasileniu. Często podawany jest osobom chorującym na przeziębienie i grypę. Po przyjęciu maksymalne stężenie we krwi osiąga po 30-50 minutach i zwykle działa 4-6 godzin.
Paracetamol - dawkowanie
Choć lek ten został uznany za bezpieczny i powszechnie wskazany do stosowania, trzeba przestrzegać odpowiedniego dawkowania paracetamolu.
Maksymalna dawka paracetamolu dla dorosłych to 4g na dobę, a u dzieci poniżej 12. roku życia - 1500 mg na dobę. Nie należy także łykać paracetamolu częściej niż co 4 godziny.
Jeśli dolegliwości, na które przyjmujesz paracetamol,ą dłużej niż 10-14 dni i nie mijają lub nawracają - skonsultuj się z lekarzem. Zażywanie paracetamolu możesz przerwać w dowolnym momencie, również nieprzyjęcia jakiejś dawki niczym nie grozi.
Przedawkowanie paracetamolu może grozić ciężkimi powikłaniami zdrowotnymi, uszkodzeniami narządów, a nawet śmiercią. Zagrożenie przedawkowaniem występuje w sytuacji, gdy chory równolegle stosuje kilka środków zawierających paracetamol. Wtedy należy wykazać się szczególną ostrożnością. Warto świadomie przyjmować leki, czytać ulotki, a najlepiej konsultować się z lekarzem.
Objawami przedawkowania paracetamolu mogą być:
- nudności i wymioty,
- ból brzucha,
- brak apetytu,
- złe samopoczucie.
W miarę postępowania zatrucia u chorego może wystąpić żółtaczka, gorączka, senność, zaburzenia orientacji, zaburzenia rytmu serca, skąpomocz, drgawki. To stan wymagający natychmiastowej interwencji lekarskiej.
Skutki uboczne stosowania paracetamolu
Ryzyko uszkodzenia wątroby w wyniku przyjmowania paracetamolu dotyczy osób:
- ciężko chorych,
- z zaburzeniami pracy nerek i wątroby,
- odwodnionych,
- nadużywających alkoholu,
- wygłodzonych.
Ponadto leków z paracetamolem nie powinni stosować chorzy z niewydolnością nerek lub wątroby, z niedokrwistością, osoby z nadwrażliwością na paracetamol (jakie leki najczęści alergizują), uzależnieni od alkoholu.
Nie należy też stosować go dłogotrwale ani zbyt często. Warto też uważać na interakcje z innymi lekami - zwłaszcza na leki przeciwzakrzepowe i aspirynę (jednoczesne stosowanie jej i paracetamolu zwiększa stężenie obu). Warto też wiedzieć, że kofeina potęguje działanie paracetamolu.
Preparaty z paracetamolem
W aptece znajduje się wiele produktów zawierających paracetamol. Mogą być stosowane doustnie, dożylnie lub doodbytniczo, mieć formę tabletek, syropów i czopków. Lek ten - przy właściwym dawkowaniu - może być bezpiecznie stosowany przez kobiety w ciąży (paracetamol w ciąży) i u dzieci (paracetamol dla dzieci).
W Polsce dostępne są preparaty i złożone. Jest ich na rynku bardzo dużo, wśród tych pierwszych (prostych) najpopularniejsze to:
- Acenol,
- Apap,
- Efferalgan,
- Panadol,
- Paracetamol,
- Codipar.
Inne preparaty zawierające paracetamol to m.in.:
- Coldrex,
- Febrisan,
- Fervex,
- Gripex,
- Metafen,
- Saridon,
- Tabcin,
- Theraflu.
Więcej o lekach:11 najważniejszych pytań jak bezpiecznie zażywać leki przeciwbóloweLeki na grypę - jak się je stosuje?Przed czy po posiłku – kiedy przyjmować leki?Co zrobić z przeterminowanymi lekami
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
