Kaszel jest częstym objawem infekcji wirusowych. Jest wiele skutecznych domowych sposobów na kaszel. Mogą mieć różne właściwości: hamować odruch kaszlu, wspomagać wykrztuszanie albo łagodzić ogólne objawy infekcji. Dowiedz się, jakie domowe sposoby na kaszel będą najlepsze.
Spis treści:
- Kaszel mokry i suchy - jak rozpoznać?
- Zioła na kaszel
- Domowe inhalacje na kaszel
- Naturalne syropy na kaszel
- Sposoby na kaszel - nawilżanie
- Sposoby na kaszel - co pić?
- Płukanie gardła
- Stawianie baniek na kaszel
Kaszel mokry i suchy - jak rozpoznać?
Kaszel jest reakcją obronną na podrażnienie dróg oddechowych. Często wiąże się z przeziębieniem i grypą. Dwa główne rodzaje kaszlu to kaszel mokry (tzw. produktywny), podczas którego dochodzi do odkrztuszania wydzieliny, oraz kaszel suchy (tzw. bezproduktywny), bez odkrztuszania wydzieliny. Ale zdarza się też, że kaszel jest zmienny i trudny do określenia. Każdy z nich może wymagać zastosowania innej broni.
Zioła na kaszel
W zależności od tego, jaki kaszel nam dokucza, należy wybierać zioła o konkretnym działaniu. Rośliny o właściwościach powlekających i hamujących kaszel są polecane na suchy kaszel, zaś na mokry lepsze będą zioła rozrzedzające wydzielinę i ułatwiające jej usuwanie.
Zioła na suchy kaszel
Zioła na suchy kaszel wydzielają substancje śluzowe i hamują czynność punktów kaszlowych w drogach oddechowych poprzez pokrywanie ich ochronną warstwą. Śluzy zawarte w ziołach mają ponadto właściwości przeciwzapalne i gojące. Na suchy kaszel sprawdzą się:
- prawoślaz,
- liść podbiału,
- porost islandzki,
- liść babki lancetowatej,
- nasiona lnu (siemię lniane),
- kwiat maku polnego,
- kwiat ślazu dzikiego.
Zioła wydzielające śluzy należy przyjmować z godzinną przerwą od posiłków i lekarstw, ponieważ powlekają one również drogi pokarmowe, przez co zmniejszają wchłanianie leków i substancji odżywczych.
Zioła na mokry kaszel
Gdy kaszel jest produktywny, polecane są zioła o działaniu wykrztuśnym (powinno się przyjmować do godziny 16-17, nie na noc). Zastosuj:
- ziele tymianku,
- owoc anyżu,
- gałązki i pączki sosny,
- eukaliptus,
- koper włoski,
- liść rozmarynu,
- liść mięty pieprzowej,
- ziele hyzopu,
- zioła zawierające saponiny (nie są wskazane u osób z chorobami układu pokarmowego): korzeń lukrecji, korzeń mydlnicy, korzeń pierwiosnka, ziele miodunki.
Aby ułatwić usuwanie wydzieliny i złagodzić kaszel, powinniśmy również oklepywać plecy dłonią ułożoną w łódkę. Najlepiej około 30 minut po zastosowaniu ziół wykrztuśnych lub innego preparatu wykrztuśnego. Zabieg można powtarzać kilka razy dziennie.
Zioła na suchy i mokry (mieszany) kaszel
W domu możemy stosować napary i odwary z mieszanek ziół na kaszel suchy i mokry (można je skomponować samodzielnie lub zakupić gotową mieszankę w aptece albo sklepie zielarskim). Sprawdzą się połączenia m.in.:
- podbiału (lub prawoślazu) i tymianku,
- porostu islandzkiego i tymianku,
- kwiatu czarnego bzu, liścia podbiału, anyżu i tymianku,
- liścia szałwii, kopru włoskiego, liścia podbiału i korzenia prawoślazu.
Domowe inhalacje na kaszel
Inhalacje świetnie sprawdzają się jako metoda zarówno na kaszel, jak i katar. Mogą zmniejszać obrzęk śluzówki, stan zapalny, rozrzedzać wydzielinę i dezynfekować. Do domowych inhalacji można wykorzystać samą wodę, zioła, a nawet sól kuchenną (inhalacje z soli kuchennej).
Jednym ze sposobów na kaszel są również inhalacje na bazie olejków eterycznych – wspomagają odkrztuszanie i działają odkażająco. Zaleca się m.in. olejek tymiankowy, sosnowy, eukaliptusowy lub miętowy.
Aby przygotować inhalację, należy 3-5 kropli olejku lub mieszanki olejków dodać do 2-3 szklanek gorącej wody w niewielkiej misce, wdychać 5 minut nad miską, przykrywając głowę ręcznikiem, 1-2 razy dziennie. Olejków eterycznych nie powinno się stosować u małych dzieci oraz kobiet w ciąży i karmiących.
Sprawdź, jak wykonać domowe inhalacje na kaszel.
Naturalne syropy na kaszel. Syrop z cebuli, buraków, czosnku i miodu
Syropu na kaszel nie trzeba kupować (Przeczytaj: najlepsze syropy na kaszel). Łatwo przygotować go samodzielnie w domu. Mikstury na bazie czosnku, miodu i cebuli sprawdzają się zarówno przy kaszlu suchym, jak i mokrym.
Syrop z cebuli na kaszel
Bardzo popularny jest syrop z cebuli. Zwalcza bakterie, wspomaga odporność, skutecznie łagodzi kaszel. Aby go przygotować, cebulę obierz, pokrój w plasterki i ułóż w słoiku, przesypując kolejne warstwy cukrem albo polewając miodem. Słoik zakręć i odstaw, aż cebula puści sok. Możesz zostawić na noc. Powstały syrop przelej przez gazę do szklanego naczynia. Pij 3 razy dziennie po łyżce lub w przypadku dziecka 3 razy dziennie po łyżeczce. Miodu nie należy podawać dzieciom poniżej 1. roku życia.
Inne domowe syropy na kaszel to:
- syrop z buraków – buraka ćwikłowego obierz i pokrój, zasyp 4 łyżkami cukru i odstaw na 2 dni; pij dwa razy dziennie po łyżeczce,
- syrop z sosny,
- syrop miodowy,
- syrop z czosnku.
Sposoby na kaszel - nawilżanie
Problem suchego i ciepłego powietrza w mieszkaniu jest doskwierający zwłaszcza przy suchym kaszlu (suche powietrze nasila go i działa drażniąco). Zwłaszcza w sezonie grzewczym, czyli jesienno-zimowym warto zainwestować w nawilżacz powietrza.
Można też rozwiesić mokre ręczniki na kaloryferach albo umieścić na nich pojemniki z wodą. Pomaga też regularne wietrzenie pomieszczeń. Dobrze, żeby temperatura w mieszkaniu nie przekraczała 20°C.
Sposoby na kaszel - co pić?
Aby złagodzić kaszel, trzeba pić dużą ilość płynów. Regularnie należy pić ciepłe napoje – zmniejszają podrażnienie gardła, nawilżają i łagodzą. Najlepsze będą soki owocowe (malinowy, z czarnej porzeczki, róży), herbaty ziołowe i owocowe (z bzu czarnego, czarnej porzeczki, berberysu, malin, lipy), ziołomiody (malinowy, sosnowy, porzeczkowy). Można też pić zwykłą słabą herbatę z dodatkiem miodu i imbiru. (Więcej: Imbir na przeziębienie). Ulgę w kaszlu i bólu gardła przyniesie też ciepłe mleko z miodem i masłem. Niektórzy dodają do niego przeciśnięty przez praskę ząbek czosnku. (Przepis: Mleko z czosnkiem na przeziębienie).
Płukanie gardła
Kaszel podrażnia błony śluzowe gardła, dlatego miejscowe działanie domowych płukanek może skutecznie pomóc choremu. Płukanki działają odkażająco i łagodzą podrażnienia.
Płukanki ziołowe działają przeciwzapalnie, ściągająco i regenerująco. Jak je zrobić? 3 łyżeczki ziół (szałwia, tymianek, rumianek, nagietek) zalać 1 l wrzątku, odstawić pod przykryciem na 20 minut. Przecedzić napar. Jednorazowo odmierzać pół szklanki i płukać gardło kilka razy dziennie.
Płukanka z soli działa bakteriobójczo i przeciwbólowo. W szklance ciepłej wody rozpuścić 2 łyżeczki soli kuchennej. Płukać gardło roztworem 3 razy dziennie.
Stawianie baniek na kaszel
Stawianie baniek, często stosowana metoda na kaszel przez nasze babcie, wraca do łask. Bańki stawiało się na plecach i bokach klatki piersiowej (omijając łopatki i kręgosłup).
Działanie tradycyjnych baniek szklanych polega na wytwarzaniu podciśnienia poprzez rozrzedzone ogniem powietrze w bańce, przez co skóra jest zasysana do wnętrza bańki - to wywołuje przekrwienie i pękanie naczynek krwionośnych na skórze. Dzięki temu układ immunologiczny zostaje pobudzony do walki z infekcją.
Dziś częściej używa się baniek bezogniowych, które działają przez mechaniczne odessanie powietrza. Po zabiegu skórę po bańkach można natłuścić. Chory powinien zostać w domu przez 2-3 dni.
Pamiętaj, że jeśli dolegliwości nie mijają albo nasilają się, należy zgłosić się do lekarza. Również wtedy, gdy kaszel nie jest objawem sezonowej infekcji, należy udać się po pomoc lekarską. Kaszel może wskazywać przewlekłą obturacyjną chorobę płuc, astmę oskrzelową, grzybicę płuc, gruźlicę, sarkoidozę lub mukowiscydozę. W takich przypadkach jest konieczne specjalistyczne leczenie.
Źródła: I.Kaczmarczyk-Sedlak, A. Ciołkowski, Zioła w medycynie. Choroby układu oddechowego, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, Warszawa 2017.
Czytaj także:Domowe sposoby na przeziębienie - sposoby na ból gardła, kaszel, gorączkęMaść majerankowa - dobra na katar i zatokiDomowe sposoby na katar: inhalacje, okłady i przepisy
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
