Przyczyny drętwienia rąk - neurologiczne, naczyniowe, psychogenne

drętwienie rąk fot. Adobe Stock
Przez drętwienie rąk rozumie się neurologiczne zaburzenia czucia, ból o różnym nasileniu, subiektywne uczucie drętwienia i dyskomfortu rąk lub zaburzenia krążenia w rękach. Drętwienie rąk może dotyczyć jednej lub obydwu rąk, dłoni lub tylko palców. Mogą mu towarzyszyć inne symptomy, jak: osłabienie mięśni, wrażenie utraty kontroli nad kończyną, zmiana czucia skórnego (np. uczucie palenia skóry, kłucia małymi igłami, ból przy dotyku). Uczucie mrowienia, drętwienia rąk może utrudniać codzienne funkcjonowanie, dlatego zawsze warto skonsultować problem ze specjalistą. W wielu przypadkach pomocna będzie fizykoterapia.
/ 29.05.2020 08:57
drętwienie rąk fot. Adobe Stock

Spis treści:

  1. Przyczyny drętwienia rąk
  2. Drętwienie rąk – jakie badania wykonać?
  3. Drętwienie rąk – leczenie

Przyczyny drętwienia rąk

Drętwienie rąk może pojawiać się sporadycznie i szybko ustępować. Najczęściej odczuwamy je, gdy długo trzymamy rękę w jednej pozycji lub gdy ją uciskamy – takie drętwienie pojawia się zarówno w dzień, jak i w nocy, czasem wybudza nas ze snu. Nie jest powodem do zmartwienia czy wizyty u lekarza.

Niekiedy do odczucia drętwienia, mrowienia rąk czy wrażenia kłucia skóry igiełkami, dochodzi z powodu niedoborów witamin lub składników mineralnych (najczęściej witamin z grupy B, magnezu, wapnia i potasu).

Drętwienie rąk, dłoni lub palców może wynikać z licznych problemów zdrowotnych, zazwyczaj z miażdżycy naczyń krwionośnych, ucisku na nerwy centralne (rdzeniowe) lub obwodowe, a także z bólu mięśniowego (mialgii) w obrębie barku lub karku.

Do głównych przyczyn drętwienia rąk należą:

  • Przyczyny neurologiczne: dyskopatie szyjne, radikulopatia szyjna, ucisk nerwu ręki (porażenie nerwu promieniowego, zespół cieśni nadgarstka, ucisk na nerw łokciowy). Drętwienie rąk związane z uciskami na nerwy i ich uszkodzeniem może wynikać z urazów: złamań, zwichnięć stawów, skręcenia czy stłuczenia, złych nawyków podczas pracy, ruchów obciążających (tzw. łokieć tenisisty, łokieć golfisty), a także torbieli lub guzów nowotworowych, innych chorób, np. stwardnienia rozsianego, neuropatii obwodowych.

    Uwaga: neurologiczną przyczyną drętwienia rąk może być również udar mózgu! Jeśli pacjent odczuwa jednocześnie mrowienie lub drętwienie części twarzy lub w okolicach kącika ust, może to zwiastować stan nagły i wymaga wezwania karetki pogotowia.
  • Przyczyny mięśniowe – mogą polegać na nadmiernym napięciu mięśni lub reakcji zapalnej w ścięgnie. Drętwienie rąk może wynikać z chorób w obrębie pobliskich mięśni (np. zespołu bólu mięśniowo-powięziowego).
  • Zwyrodnienia – drętwienie, mrowienie rąk jest skutkiem zwyrodnień najczęściej w obrębie odcinka szyjnego kręgosłupa. Pojawia się również osłabienie siły mięśniowej, trudność w wykonywaniu precyzyjnych czynności, w chwytaniu drobnych przedmiotów.
  • Zaburzenia krążenia – za drętwienie rąk u osób po 50. roku życia może odpowiadać miażdżyca i wynikające z niej zwężenie naczyń krwionośnych. Problemy z rękami, w tym drętwienie, może być też konsekwencją zakrzepicy żylnej, która powszechnie kojarzona jest tylko z kończynami dolnymi, a może również obejmować ręce.
    Wśród problemów z krążeniem, które mogą powodować drętwienie rąk wymienia się również zastój chłonki (limfy) np. po powiększeniu lub usunięciu węzłów chłonnych pod pachą.
  • Choroby reumatyczne stawów i mięśni – większość z nich może powodować dolegliwości w ręce, w tym drętwienie, mrowienie, ból.
  • Zespół górnego otworu klatki piersiowej (TOS) – jest to zespół neurologicznych i naczyniowych objawów dotyczący rąk, spowodowany uciskiem na splot ramienny (splot nerwów rdzeniowych przechodzących przez ramię), tętnicę podobojczykową, żyłę podobojczykową i pachową. Jednym z objawów tego schorzenia jest drętwienie rąk.
  • Choroby endokrynologiczne, np. cukrzyca.
  • Przyczyny psychogenne – wrażenie drętwienia, mrowienia rąk, szczypania skóry może nie mieć organicznej przyczyny w postaci choroby, a wynikać z zaburzeń na tle psychicznym: depresji, nerwicy lub hipochondrii.

Jeżeli drętwienie rąk pojawia się w nocy, powtarza się i nie wynika z niewygodnej pozycji ciała, przyczyny można upatrywać w wielu problemach zdrowotnych: od zaburzeń krążenia, przez zwyrodnienie kręgosłupa, po zaburzenia psychiczne. Drętwienie dłoni, lub tylko palców, podczas snu często towarzyszy zespołowi cieśni nadgarstka.

Noc i odpoczynek sprzyjają wyciszeniu i sprawiają, że często bardziej koncentrujemy się na sygnałach wysyłanych przez organizm, dlatego wiele osób skarży się na występowanie dolegliwości w porze nocnej. Aktywność w ciągu dnia może powodować, że nie przywiązujemy do niektórych symptomów dużej wagi. 

Drętwienie rąk wynikające ze schorzenia rzadko występuje jako pojedynczy objaw. Jeżeli odczuwamy wyłącznie drętwienie, mrowienie rąk, uczucie wbijania małych igieł w skórę, należy rozważyć psychogenne podłoże dolegliwości.

Na drętwienie rąk często skarżą się kobiety w ciąży. Takie wrażenia są konsekwencją zmian hormonalnych i obrzęków wynikających z zatrzymywania wody w organizmie. Może dochodzić np. do obrzęku nadgarstka, który spowoduje drętwienie i mrowienie dłoni. Pomocy należy szukać u fizjoterapeuty.

Drętwienie rąk – jakie badania wykonać?

W przypadku nawracającego, powtarzającego się czy przewlekłego drętwienia rąk powinniśmy udać się do lekarza, który zleci podstawowe badania. Warto wykonać morfologię, sprawdzić stężenie żelaza i elektrolitów.

O tym, jakie kolejne badania będą potrzebne, powinien zdecydować lekarz na podstawie wywiadu z pacjentem i znajomości historii choroby. Konieczne może być wykonanie RTG kręgosłupa (zobrazuje ewentualne zwyrodnienia) albo USG dopplerowskiego tętnic szyjnych i kręgowych (może wskazać na miażdżycę naczyń).

Drętwienie rąk – leczenie

Leczenie drętwienia rąk jest zależne od przyczyny dolegliwości. Terapia powinna być ukierunkowana na usunięcie czynnika powodującego drętwienie kończyn, np. choroby podstawowej. Na ile to możliwe.

W większość przypadków pomocna będzie fizykoterapia, która poprawia funkcjonowanie obwodowego układu nerwowego, wspomaga krążenie, łagodzi lub znosi objaw drętwienia rąk, a także dolegliwości bólowe, wzmacnia, stabilizuje mięśnie i reguluje napięcie mięśni, co pomaga niwelować nieprzyjemne objawy. Czasami może być potrzebna szersza rehabilitacja i skomplikowane leczenie, w tym operacyjne.

Źródło: A.Windak (red.), W.Lukas (red.), Medycyna w praktyce, Warszawa 2011.

Więcej na temat niepokojących objawów:
Mrowienie palców - przyczyny i leczenie
Zawroty głowy - jakie są ich przyczyny? (8 najczęstszych powodów)
Zawroty głowy - zaburzenia równowagi
Drżenie rąk - 4 możliwe przyczyny trzęsących się rąk

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA