Spis treści:
Przyczyny drapania w gardle i leczenie
W większości przypadków uczucie drapania i suchość w gardle powodują infekcje wirusowe, jak przeziębienie czy grypa, ale też mononukleoza zakaźna lub zakażenie koronawirusem (czytaj: ból gardła a koronawirus). Na ogół dolegliwość ustępuje w ciągu 3-10 dni. Możliwych przyczyn drapania w gardle jest jednak więcej, np.:
Suche powietrze
Suche powietrze, zwłaszcza takie, które mamy w domach w czasie sezonu grzewczego, powoduje szybsze wysuszanie błon śluzowych i w rezultacie drapnie w gardle. Do problemów z gardłem, jak drapanie i suchość, prowadzi także spanie z otwartymi ustami.
Metody leczenia: Należy pić dodatkowe płyny w ciągu dnia i stosować nawilżacz powietrza (prawidłowa wilgotność w domu nie powinna być niższa niż 40-50% przy temperaturze 21-22°C). Warto jeść więcej owoców i warzyw – dostarczą organizmowi potrzebnej wody, a przy okazji poprawią odporność.
Aby pozbyć się drapania w gardle, warto wypróbować dostępne w aptece środki na chrapanie (np. spraye lub samoprzylepne paski na nos) i starać się spać w pozycji niepowodującej otwierania ust, najlepiej na boku. Można też zastosować specjalne plastry, które mają utrzymać usta zamknięte podczas snu.
Otwieranie ust podczas spania niekiedy jest związane z obturacyjnym bezdechem sennym. U pacjentów cierpiących na tę dolegliwość stosuje się m.in. maski CPAP, które wspomagają oddychanie podczas snu.
Nadwyrężone gardło
Częste i długotrwałe mówienie lub krzyczenie, mogą powodować drapanie w gardle. W dużej mierze odpowiada za to przesuszenie śluzówki i jej podrażnienie.
Metody leczenia: Polecane są substancje działające nawilżająco i powlekająco na gardło: na bazie prawoślazu, podbiału lub porostu islandzkiego. W aptece dostępne są tabletki, pastylki do ssania, płukanki, aerozole lub syropy. Można też zastosować inhalacje z soli fizjologicznej albo gorącej wody z dodatkiem kilku kropli olejku tymiankowego lub szałwiowego.
Należy też pić dużo płynów i oszczędzać głos – mówić jak najmniej, a jeśli już, to szeptem, nawilżać powietrze i nie przegrzewać (optymalna temperatura w domu to 20–22°C). Zaleca się też wyeliminowanie czynników drażniących, jak: dym tytoniowy, pył, kurz.
Alergia
Drapanie w gardle jest jednym z objawów alergii. Oprócz tego mogą występować: wodnisty katar, zaczerwienienie i pieczenie spojówek, wysypka, duszność i kaszel. Powtarzające się w trakcie jedzenia konkretnych produktów drapanie w gardle, może być objawem alergii pokarmowej. Dolegliwość może też występować w przypadku innych typów alergii, np. uczulenia na pyłki.
Metody leczenia: Gdy wystąpią objawy alergii, należy udać się do lekarza, który zleci testy (badanie krwi i testy skórne). Na podstawie wyników specjalista ustali plan leczenia. Na ogół alergolog przepisuje leki przeciwhistaminowe. Czasami konieczne jest stosowanie glikokortykosteroidów. Podstawą leczenia jest jednak unikanie alergenu, na ile to możliwe.
Infekcja gardła
Drapanie w gardle często jest objawem infekcji. Mogą pojawić się ból gardła, utrudnione przełykanie, uczucie ściskania w gardle. Jeśli rozwinęły się objawy takie jak zaczerwienienie gardła, gorączka, rozbicie, bóle mięśniowe, katar czy kaszel, to przyczyną jest najpewniej działanie drobnoustrojów: wirusów lub bakterii.
Jeśli przyczyną infekcji są bakterie, to drapanie w gardle raczej występuje z bardziej nasilonymi objawami (wysoką gorączką, silnym bólem gardła, trudnością w przełykaniu, złym samopoczuciem ogólnym, rozpulchnionymi migdałkami z białym nalotem).
Metody leczenia: Na infekcyjne drapanie w gardle, pomocne będą pastylki lub spraye na gardło, np. na bazie przeciwzapalnych: salicylanu choliny, flurbiprofenu lub odkażających i bakteriobójczych: chlorku cetylpirydyny, ambazonu czy amylometakrezolu, albo ze znieczulającą lidokainą.
Pomocne w drapaniu gardła mogą być również leki przeciwzapalne stosowane doustnie (np. ibuprofen).
Zalecane są również płukanki: na bazie ziół lub z soli. Jeśli z ziół, to najlepiej wykorzystać w tym celu szałwię, rumianek, nagietek lub tymianek.
W przypadku drapania w gardle ważne jest picie dużej ilości płynów, np. soków owocowych (malinowego, z czarnej porzeczki, róży), herbat owocowych (z bzu czarnego, czarnej porzeczki, berberysu), a także ziołomiodów (malinowego, sosnowego, porzeczkowego). Działają też na inne objawy infekcji i poprawiają samopoczucie.
Można też zastosować inhalacje parowe, które działają nawilżająco, odkażająco i wykrztuśnie. Do gorącej wody warto dodać kilka kropel olejku eterycznego (tymiankowego, sosnowego, eukaliptusowego lub miętowego), następnie nakryć głowę ręcznikiem nad miską i wdychać przez kilka minut parę.
W przypadku infekcji o podłożu bakteryjnym, konieczna jest wizyta u lekarza i przyjmowanie antybiotyku. Z kolei wirusowe infekcje leczy się wyłącznie objawowo, czyli minimalizuje symptomy.
Refluks żołądkowo-przełykowy
Drapanie w gardle, ale też inne objawy, jak: pieczenie w przełyku, gorzki smak w ustach, ból w nadbrzuszu (promieniujący czasami do żuchwy, szyi, a nawet barku) lub cofanie się kwaśnej treści z żołądka, wskazują na refluks żołądkowo-przełykowy. Przyczyną choroby jest zarzucanie kwaśnej treści żołądkowej do przełyku, co często skutkuje zgagą. Aby rozpoznać chorobę, można wykonać endoskopię (gastroskopię), a także test 24-godzinnego monitorowania pH w przełyku.
Metody leczenia: Stosuje się leki zobojętniające kwas solny i osłaniające błonę śluzową dróg pokarmowych (związki wapnia, magnezu, glinu, kwas alginowy) oraz inhibitory pompy protonowej (np. omeprazol, rabeprazol, pantoprazol).
Aby złagodzić drapanie w gardle z powodu refluksu, należy zmienić codzienne nawyki:
- nie jeść przynajmniej 2 godziny przed snem,
- po jedzeniu unikać pozycji leżącej,
- unikać potraw ostrych, kwaśnych, bardzo gorących lub zimnych,
- unikać kofeiny,
- jeść częściej, ale małe porcje,
- pić duże ilości płynów, lecz nie zaraz po posiłku, najlepiej co najmniej po 15 minutach od zjedzenia,
- pić ziołowe herbaty (rumianek, melisa).
Alarmujące objawy. Kiedy udać się do lekarza, gdy drapie w gardle?
Problemy z gardłem powinny nas skłonić do konsultacji z lekarzem, gdy pojawił się jeden z objawów:
- wysoka gorączka,
- duszność lub świszczący oddech,
- ciągłe zmęczenie,
- wysypka,
- bardzo silny ból gardła, utrudniający przełykanie lub mówienie,
- naloty na migdałkach,
- zmiana głosu,
- drapanie w gardle trwa dłużej niż 2 tygodnie.
Warto też zastanowić się, czy nie dokucza nam odwodnienie. Na to wskazują bóle głowy, suchość w ustach, ciemny kolor moczu, a także zawroty głowy. Według zaleceń Instytutu Żywności i Żywienia, dorosły mężczyzna powinien dziennie przyjmować co najmniej 2,5 litra wody (10 szklanek), a dorosła kobieta 2 litry wody (8 szklanek).
Więcej na podobny temat:
Domowe sposoby na kaszel suchy i mokry – sprawdzone metody
Domowe sposoby na przeziębienie. Co pomoże na katar, ból gardła, kaszel i gorączkę?
Maść majerankowa – właściwości, jak zrobić ją w domu
Domowe sposoby na katar: inhalacje, okłady i przepisy (8 metod)
Co na przeziębienie? Najlepsze sposoby
Koronawirus czy przeziębienie - jak odróżnić?
Grypa a przeziębienie - jak odróżnić objawy grypy i przeziębienia?
Zioła na przeziębienie - jak je stosować, by szybko wyzdrowieć?
Jeżówka (Echinacea) – na przeziębienie i odporność. Jak stosować, kiedy, jakie dawki?
Imbir na przeziębienie – jak stosować, właściwości lecznicze, przepisy
Rak gardła. Jak się rozpoznaje i leczy ten nowotwór?
Co na ból gardła: przy anginie, chorych zatokach, w ciąży i u dzieci?
Jakie są najczęstsze przyczyny bólu gardła?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
