Objawy przyjmowania narkotyków: amfetamina, kokaina i metamfetamina

objawy po narkotykach fot. Adobe Stock
Amfetamina, metamfetamina, kokaina i ekstazy to najpopularniejsze psychoaktywne środki stymulujące stosowane w celu pobudzenia, wzmożonej koncentracji czy zniesienia zahamowań towarzyskich. Człowiek po tych substancjach jest nie tylko bardziej pobudzony i gadatliwy, ale też może dziwnie się zachowywać, mogą pojawić się psychozy, depresja, napady paniki i inne groźne skutki dla zdrowia.
/ 27.07.2020 09:13
objawy po narkotykach fot. Adobe Stock

Spis treści:

  1. Czym są stymulanty i jak działają?
  2. Amfetamina i metamfetamina: objawy przyjmowania, konsekwencje zdrowotne
  3. Kokaina: objawy przyjmowania, konsekwencje zdrowotne
  4. Uzależnienie i leczenie 

Czym są stymulanty i jak działają?

Stymulanty, czyli psychoaktywne środki stymulujące, to substancje o działaniu pobudzającym, zwiększające przez pewien czas czujność, koncentrację, siłę, empatię, redukujące zmęczenie. Są stosowane w medycynie, np. w leczeniu narkolepsji, ADHD, otyłości, depresji, a także w celach rekreacyjnych i towarzyskich. Najczęściej stosowane narkotyki stymulujące to: amfetamina, kokaina, metamfetamina oraz MDMA (czyli ekstazy).

Amfetamina jest drugim po marihuanie najczęściej zażywanym narkotykiem w naszym kraju. Po amfetaminę, kokainę i inne stymulanty sięgają głównie osoby młode, w wieku 25-34 lat.

Działanie tych narkotyków polega przede wszystkim na wzmocnieniu wydzielania dopaminy (hormonu szczęścia i nagrody) oraz noradrenaliny w ośrodkowym układzie nerwowym. Stąd poczucie euforii i pobudzenia czy większej czujności.

Kokaina dodatkowo hamuje wychwyt zwrotny tych neuroprzekaźników, co potęguje wrażenia po narkotyku. Reakcja organizmu jest szybsza i intensywniejsza niż po amfetaminie (jednak efekt trwa krócej). Kokaina przy tym działa na obszary mózgu odpowiadające za emocje i motywację, powodując zachwianie samokrytyki i podejmowanie zachowań niezgodnych z normami społecznymi.

Nieco inaczej działa MDMA, czyli ekstazy. Osoby po tym związku są bardzo otwarte, towarzyskie, odczuwają potrzebę zbliżenia, nawiązywania kontaktów, co wynika z aktywowania receptorów serotoninowych w układzie nerwowym.

Amfetamina i metamfetamina - objawy przyjmowania, konsekwencje zdrowotne

Amfetamina i  jej pochodne, w tym metamfetamina, są przyjmowane: doustnie, wciągane do nosa, dożylnie lub palone (metamfetamina). Amfetamina, zwana też amfą, fetą, be, białym, fufu, speedem czy proszkiem, przyjmowana doustnie zaczyna działać po 15-20 minutach (dożylnie po 3-5 minutach). Jej działanie utrzymuje się 6-12 godzin. 

Metamfetamina jest narkotykiem występującym w postaci przezroczystych lub błękitnych kryształków, najczęściej jest palona. Jest bardzo mocno uzależniająca i toksyczna dla organizmu. Ma silniejszy wpływ na działanie układu nerwowego niż amfetamina. 

Charakterystyczne objawy przyjmowania amfetaminy to: 

Przy przewlekłym stosowaniu amfetaminy pojawiają się:

Na donosowe wciąganie amfetaminy lub kokainy i innych narkotyków, wskazują także różne zaburzenia w obrębie nosa: pojawia się krew z nosa, utrata węchu, chrypa, uszkodzenie przegrody nosowej, częsty lub przewlekły katar.

Palenie stymulantów z kolei nasila problemy oddechowe, np. objawy u chorych na astmę. 

Z kolei dożylne przyjmowanie narkotyków zwiększa ryzyko zakażeń, w tym HIV czy wirusowego zapalenia wątroby. Spowodowane to jest używaniem z innymi osobami wspólnych igieł, strzykawek. 

Konsekwencje zdrowotne

Już jednorazowe zażycie amfetaminy i jej pochodnych może skutkować przedawkowaniem lub wywołaniem śmiertelnych w skutkach reakcji organizmu, np. groźnych zaburzeń rytmu serca czy zaburzeń oddychania. Przyjmowanie amfetaminy regularnie zwiększa ryzyko różnorakich skutków zdrowotnych. Może prowadzić do:

Kokaina - objawy przyjmowania, konsekwencje zdrowotne

Kokaina jest narkotykiem wciąganym do nosa, przyjmowanym doustnie (wcieranym w dziąsła), a także dożylnie lub palonym. Nazywana jest: koką, białą damą, charlie, crackiem (crack określenie kokainy palonej), galaretką, kisielkiem, witaminą C lub śniegiem. 

W Polsce kokaina jest rzadziej używana niż amfetamina, ponieważ jest droższa, a efekt stymulujący po niej utrzymuje się krócej. Po wciągnięciu do nosa zaczyna działać po kilku minutach, a rezultaty utrzymują się do 30 minut.

Charakterystyczne objawy przyjmowania kokainy to:

  • otwartość, gadatliwość,
  • poczucie siły,
  • euforia,
  • pobudzenie,
  • obniżenie hamulców seksualnych,
  • subiektywne wrażenie lepszej koncentracji,
  • urojenia,
  • omamy słuchowe,
  • niepokój,
  • złość, agresja,
  • lęk,
  • napady paniki,
  • wzrost ciśnienia tętniczego,
  • szybsza praca serca,
  • rozszerzenie źrenic,
  • zawroty głowy,
  • drżenie,
  • kurcze mięśniowe,
  • wzrost temperatury ciała.

Konsekwencje zdrowotne

Nawet jednorazowe zażycie kokainy może zagrażać życiu. Możliwymi konsekwencjami zdrowotnymi przyjmowania kokainy są:

  • zaburzenia krążenia, zawał, udar mózgu,
  • silne bóle brzucha i nudności,
  • zatrzymanie krążenia z powodu drgawek lub innych przyczyn,
  • regularne zażywanie kokainy może skutkować: chorobą niedokrwienną serca (chorobą wieńcową), nadciśnieniem, tętniakami, chorobami żołądka, wrzodami, zaburzeniami neurologicznymi, objawy przypominające chorobę Parkinsona,
  • następstwa wciągania do nosa: krwawienie z nosa, katar, uszkodzenia śluzówki, chrypka. 

Bardzo niebezpiecznym połączeniem jest używanie kokainy z alkoholem, co jest praktykowane bardzo często. Prowadzi do powstania w wątrobie kokatylenu i zatrucia organizmu. Wyjątkowo groźna jest także mieszanka kokainy z heroiną nazywana speedballem.

Uzależnienie i leczenie

Jak podają eksperci, w Polsce dostępność i polarność stymulantów wzrasta, rośnie też liczba uzależnionych. Aż 25% pacjentów ośrodków terapii stanowią uzależnieni od amfetaminy. Spośród osób zażywających amfetaminę u ok. 11% rozwija się uzależnienie. Można je rozpoznać po objawach zespołu abstynenckiego: bólach głowy, przygnębieniu, lęku, niepokoju, apatii, wzmożonym apetycie i głodzie narkotykowym.

Leczenie uzależniania od narkotyków stymulujących polega przede wszystkim na psychoterapii, czasami konieczna jest farmakoterapia. Pomocy należy szukać w zlokalizowanych w całej Polsce poradniach terapii uzależnień. Więcej informacji można znaleźć w wyszukiwarce Narodowego Funduszu Zdrowia: Gdzie się leczyć?

Źródło: M.Jarema, Uzależnienia i substancje psychoaktywne, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2018.

Więcej na podobny temat:
Narkotyki w medycynie?
Kokaina – dlaczego crack jest niebezpieczny?
Depresja a uzależnienia: jak wpływają na nią alkohol, papierosy, narkotyki?
LSD bardzo silnie wpływa na psychikę. Jak działa ten narkotyk?

Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!

Redakcja poleca

REKLAMA