Spis treści:
- Brzuch tarczycowy – dlaczego powstaje?
- Jak wygląda brzuch tarczycowy? Zdjęcia
- Brzuch hormonalny – objawy
- Jak zrzucić brzuch tarczycowy?
- Dieta na brzuch tarczycowy
- Ćwiczenia na brzuch tarczycowy
- Bóle brzucha przy niedoczynności tarczycy
- Brzuch hormonalny – inne przyczyny
Brzuch tarczycowy – dlaczego powstaje?
Brzuch tarczycowy (hormonalny) jest potocznym określeniem otyłości brzusznej towarzyszącej chorobom tarczycy, zwłaszcza niedoczynności tarczycy, w tym chorobie Hashimoto. Według Amerykańskiego Stowarzyszenia Chorób Tarczycy brzuch tarczycowy nie rozwija się jedynie z nagromadzenia tłuszczu, lecz także z powodu zatrzymania soli i wody w organizmie spowodowanych brakiem równowagi hormonalnej.
Jednym z ważnych zadań hormonów produkowanych przez tarczycę jest regulacja metabolizmu. Wiadomo, że istnieje związek między chorobami tarczycy a przemianą materii oraz masą ciała. Dlatego kiedy występuje niedoczynność tarczycy, a zatem niedobór jej hormonów, pomimo aktywności fizycznej oraz prawidłowych nawyków żywieniowych, u chorego może pojawić się brzuch tarczycowy, czyli charakterystyczny przyrost masy ciała wokół brzucha.
Prawdopodobieństwo rozwoju niedoczynności tarczycy wzrasta z wiekiem. Narażone na chorobę są szczególnie kobiety po 50. roku życia. Dlatego jeśli zauważasz u siebie pomimo braku zmiany stylu życia zwiększenie obwodu brzucha, powinnaś zbadać hormony tarczycy fT4 oraz TSH (normy TSH).
Brzuch hormonalny może występować również przy innych zaburzeniach endokrynologicznych, np. insulinooporności, zespole policystycznych jajników (PCOS) lub zespole Cushinga.
Ale uwaga. To nie musi być brzuch tarczycowy. Lekarze zwracają uwagę na to, że wiele osób za otyłość brzuszną spowodowaną brakiem ruchu i złym odżywianiem obwinia problemy z tarczycą. Należy uczciwie ocenić własne nawyki, ponieważ w takich przypadkach samo leczenie choroby tarczycy nie da z pewnością pożądanych efektów.
Przeczytaj też: Wzdęty brzuch - przyczyny, objawy, leczenie i rozpoznawanie wzdęć
Jak wygląda brzuch tarczycowy? Zdjęcia
Brzuch tarczycowy to powiększony brzuch, który przypomina spłaszczoną piłkę i zaczyna unosić się już pod biustem. Nie przypomina tak zwanej oponki na dole brzucha, typowej np. po porodzie. Niektórzy określają brzuch tarczycowy jako duży brzuch jak w ciąży. Jednak należy pamiętać, że brzuch tarczycowy na ogół ma umiarkowaną wielkość. Waga może pokazywać ok. 2-5 kilogramów więcej. Duży przyrost masy ciała rzadko wynika z choroby tarczycy. Brzuch tarczycowy zazwyczaj nie pojawia się też nagle, lecz stopniowo.
fot. Brzuch tarczycowy/Adobe Stock, llhedgehogll
fot. Brzuch tarczycowy/Adobe Stock, Chanintorn.v
Brzuch hormonalny – objawy
Charakterystyczne przy brzuchu tarczycowym jest przybieranie na wadze głównie w obrębie brzucha. Inne objawy oprócz powiększonego brzucha, które mogą wskazywać na brzuch tarczycowy, to symptomy niedoczynności tarczycy, w tym jej głównej postaci – choroby Hashimoto:
- osłabienie włosów,
- suchość skóry,
- senność,
- uczucie zimna,
- zaparcia,
- rozdrażnienie,
- trudności z koncentracją i pamięcią,
- bóle mięśni,
- spadek energii.
Nie muszą pojawić się wszystkie jednocześnie, jeśli jednak większość z nich obserwujesz u siebie, koniecznie zbadaj hormony tarczycy.
Przeczytaj też: Wystający brzuch to objaw zespołu jelita drażliwego. Jak rozpoznać chorobę?
Jak zrzucić brzuch tarczycowy? Hormony a otyłość od tarczycy
Aby pozbyć się brzucha tarczycowego, należy na początku zbadać poziom hormonów tarczycy i udać się lekarza. Leczenie choroby tarczycy powinno pomóc w krótkim czasie zlikwidować nadwagę wokół brzucha. Polega ono na przyjmowaniu syntetycznego hormonu – lewotyroksyny.
Ponieważ większość przyrostu masy ciała w niedoczynności tarczycy powoduje akumulacja soli i wody, podczas leczenia niedoczynności tarczycy można spodziewać się niewielkiego spadku wagi, zwykle poniżej 10% masy ciała
– informują eksperci Amerykańskiego Stowarzyszenia Chorób Tarczycy.
U większości osób lek trzeba przyjmować przez całe życie. Mimo leczenia niedoczynność tarczycy otyłość brzuszna nadal może się utrzymywać. Pomocne będą prawidłowa dieta oraz aktywność fizyczna.
Aby zmniejszyć brzuch tarczycowy, warto pamiętać o:
- ograniczaniu stresu, który może skłaniać do podjadania,
- wysypianiu się,
- wykonywaniu badań kontrolnych, które mogą wykryć choroby sprzyjające nadwadze,
- zdrowej i zrównoważonej diecie,
- regularnej aktywności fizycznej.
Dieta na brzuch tarczycowy
W przypadku niedoczynności tarczycy główną rolę odgrywa leczenie farmakologiczne, ale dieta również pomaga regulować pracę tarczycy. Aby zlikwidować brzuch tarczycowy, trzeba pamiętać o kilku ważnych zasadach dotyczących żywienia:
- Nie stosuj głodówek.
- Wybieraj produkty bogate w białko zwierzęce (mięso, ryby, jaja) – białko korzystnie wpływa mięśnie i kości oraz poprawia przemianę materii,
- Pamiętaj o spożywaniu produktów bogatych w witaminę D, witaminę B12, żelazo, jod.
- Wybieraj produkty bogate w antyoksydanty, które działają przeciwzapalnie i są korzystne dla tarczycy (cynk, selen, witamina E, C, beta-karoten).
- Wybieraj produkty bogate w kwasy omega-3: oliwa, olej lniany, ryby morskie, owoce morza.
- Unikaj węglowodanów o wysokim poziomie glikemicznym.
- Wybieraj produkty pełnoziarniste.
- Częściej sięgaj po tłuszcze roślinne niż zwierzęce.
- Pij duże ilości wody.
- Unikaj produktów wolotwórczych takich jak: kapusta, kalafior, brokuły, brukselka, szpinak, jarmuż, orzeszki ziemne, soja, fasola, groch, zielona herbata.
- Unikaj produktów typu fast food, słonych przekąsek (paluszki, chipsy), słodyczy i alkoholu.
Przeczytaj więcej na ten temat: Dieta w chorobie Hashimoto
Ćwiczenia na brzuch tarczycowy
Polecane ćwiczenia na brzuch tarczycowy to aerobik, jazda na rowerze, przysiady, pompki, pływanie i rozciąganie. Ćwiczenia są zawsze pomocne, gdy wokół brzucha nagromadzi się więcej tkanki tłuszczowej. W przypadku choroby tarczycy aktywność fizyczna nie tylko pomaga w redukcji wagi, ale działa też na inne objawy: poprawia nastrój, wzmacnia mięśnie i stawy, poprawia metabolizm, sprawność intelektualną oraz usprawnia pracę układu pokarmowego. Zacznij od mniej forsujących ćwiczeń, w innym wypadku zwiększasz ryzyko kontuzji. Przy chorobie Hashimoto dobrze jest skonsultować się wcześniej z lekarzem lub rehabilitantem, aby dobrać właściwy zestaw ćwiczeń.
Więcej: Choroba Hashimoto a aktywność fizyczna
Bóle brzucha przy niedoczynności tarczycy
Wzdęty i bolesny brzuch może być objawem niedoczynności tarczycy. Oprócz tego u niektórych osób pojawiają się nudności, zaparcia i biegunki. Chociaż takie symptomy często nasuwają podejrzenie innych schorzeń (przede wszystkim układu pokarmowego), to jednak gdy nie udaje się znaleźć przyczyny, zaleca się oznaczenie hormonów tarczycy. Leczenie choroby tarczycy powinno przynieść szybką poprawę stanu zdrowia.
Brzuch hormonalny – inne przyczyny
Nie tylko zaburzenia hormonalne związane z pracą tarczycy mogą powodować otyłość brzuszną. Taki objawy często występuje przy zaburzeniach wydzielania innych hormonów:
- kortyzolu,
- insuliny,
- leptyny,
- testosteronu,
- estrogenu,
- hormonu wzrostu.
Dlatego jeśli pomimo właściwych nawyków dotyczących stylu życia, mamy problem z nadmiarem tkanki tłuszczowej wokół brzucha, to warto pomyśleć o wykonaniu badań w kierunku zaburzeń wydzielania powyższych hormonów. Czasem nieprawidłowości mogą wynikać z normalnych procesów zachodzących w organizmie, np. obniżanie się stężenia estrogenu w czasie menopauzy. Pomóc może konsultacja z lekarzem i dobranie właściwych leków.
Źródła:
Thyroid and Weight, American Thyroid Association, www.thyroid.org/thyroid-and-weight,
C.S. Fox i inni, Relations of thyroid function to body weight: cross-sectional and longitudinal observations in a community-based sample, doi: 10.1001/archinte.168.6.587,
C. Sweet i inni, Recurrent nausea, vomiting and abdominal pain due to hypothyroidism, doi: 10.1136/bcr.11.2009.2461.
Czytaj także:
Objawy Hashimoto - jak rozpoznać przewlekłe zapalenie tarczycy?
Objawy chorej tarczycy - czego nie należy lekceważyć?
Nadczynność tarczycy - dlaczego chorujemy?
Guzki tarczycy - czy są groźne? Rodzaje guzków, badania, leczenie
Choroba Gravesa-Basedowa – najczęstsza postać nadczynności tarczycy
USG tarczycy – kiedy zrobić badanie, przygotowanie, cena
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
