Tarczyca to niewielki gruczoł znajdujący się poniżej krtani przy tchawicy. Pełni złożoną rolę w organizmie. Odpowiada m. in. za metabolizm, wzrost, pracę gruczołów płciowych, działanie układu nerwowego, a także układu krążenia. Tarczyca wytwarza hormony – głównie trójjodotyroninę (T3), i tyroksynę (T4). Ich produkcja jest ściśle związana z wydzielanym przez przysadkę mózgową hormonem zwanym tyreotropiną (TSH), który pobudza tarczycę do działania. Nie jest prawdą, że mężczyźni nie mają kłopotów z tarczycą. Dowiedz się, jak rozpoznać choroby tarczycy u mężczyzn, skąd się biorą i jak je leczyć.
Spis treści:
- Choroby tarczycy u mężczyzn: niedoczynność i nadczynność tarczycy
- Przyczyny chorób tarczycy u mężczyzn
- Choroby tarczycy u mężczyzn – objawy
- Diagnostyka chorób tarczycy u mężczyzn
- Leczenie chorób tarczycy u mężczyzn
- Dieta w chorobach tarczycy u mężczyzn
Choroby tarczycy u mężczyzn: niedoczynność i nadczynność tarczycy
U mężczyzn może wystąpić zarówno niedoczynność, jak i nadczynność tarczycy, podobnie jak u kobiet. Główną przyczyną niedoczynność tarczycy jest choroba Hashimoto, czyli przewlekłe limfocytowe zapalenie tarczycy. Statystycznie dotyka mężczyzn 5-7 razy rzadziej niż kobiet. Częsta przyczyna nadczynności tarczycy, choroba Gravesa-Basedowa, również występuje częściej u kobiet niż mężczyzn. Zdaniem lekarzy wynika to z ochronnego działania testosteronu, który „zabezpiecza” męski organizm przed zaburzeniami w pracy tarczycy. Jeśli z jakichś powodów poziom testosteronu w męskim organizmie spada, wzrasta ryzyko choroby tarczycy.
Przyczyny chorób tarczycy u mężczyzn
Istnieje wiele przyczyn, które mogą odpowiadać za rozwój chorób tarczycy u mężczyzn. Niedoczynność i nadczynność tego gruczołu bywają uwarunkowane genetycznie, co sprawia, że układ immunologiczny w sposób nieprawidłowy produkuje przeciwciała skierowane przeciwko własnemu narządowi.
Do niedoczynności tarczycy może przyczynić się zabieg usunięcia narządu, np. z powodu leczenia nowotworu złośliwego lub woli tarczycowych. Nadmiar lub niedobór jodu także może zaburzać funkcjonowanie tarczycy i prowadzić do rozwoju nadczynności lub niedoczynności. Podobnie mogą działać toksyny lub narażenie na promieniowanie okolic szyi (np. radioterapia w przeszłości).
Do nieprawidłowej produkcji hormonów tarczycy dochodzi wskutek zaburzenia pracy przysadki mózgowej. Ten obszar mózgu jest odpowiedzialny za wydzielanie TSH, hormonu tyreotropowego, którego zadaniem jest pobudzanie tarczycy do produkcji hormonów. Nieprawidłowości mogą być również efektem działania niektórych leków lub stanów zapalnych.
Choroby tarczycy u mężczyzn – objawy
Objawy chorób tarczycy u mężczyzn mogą dotyczyć kwestii, które nie występują u kobiet. Zaniepokoić powinny zaburzenia erekcji czy ginekomastia, czyli przerost gruczołów piersiowych. Poniżej znajdziesz więcej objawów chorób tarczycy przebiegających z niedoczynnością lub nadczynnością tego narządu.
Niedoczynność tarczycy – objawy u mężczyzn
Objawy choroby Hashimoto u mężczyzn charakteryzują się przede wszystkim zaburzeniem funkcji seksualnych. Dochodzi do obniżenia libido i problemów z erekcją (u 80% chorych mężczyzn). Poza tym pojawiają się inne dolegliwości:
- zmęczenie,
- senność,
- obniżony nastrój,
- zwiększona wrażliwość na chłód,
- przybieranie na wadze,
- osłabienie kondycji włosów,
- zaparcia lub biegunki,
- utrata masy mięśniowej,
- niepłodność.
Przeczytaj też: Brzuch tarczycowy - jak wygląda i jak się go pozbyć?
Nadczynność tarczycy – objawy u mężczyzn
Zdecydowana większość przypadków nadczynności tarczycy jest związana z chorobą Gravesa-Basedowa. Inną przyczyną może być rak tego gruczołu lub zapalenie. Objawy, które pojawiają się u mężczyzn to przede wszystkim:
- nieplanowany spadek wagi,
- szybkie bicie serca, kołatanie serca,
- wysokie ciśnienie krwi,
- drżenie,
- niepokój, rozdrażnienie,
- zmęczenie,
- bezsenność,
- napady gorąca,
- biegunki,
- ciepła, wilgotna skóra,
- wole tarczycowe.
Diagnostyka chorób tarczycy u mężczyzn
Diagnostyka chorób tarczycy u mężczyzn i kobiet przebiega w podobny sposób. Lekarz zleca na ogół badania krwi:
Jeżeli jest podejrzenie nieprawidłowej pracy tarczycy, wykonywane są badania obrazowe. Standardem jest USG tarczycy. Dodatkowo pomocna może być scyntygrafia, tomografia komputerowa lub rezonans magnetyczny. Jeżeli wcześniejsze badania nasuną podejrzenie zmian nowotworowych, lekarz może zalecić wykonanie biopsji cienkoigłowej w celu pobrania fragmentu guzka tarczycy do badań histopatologicznych.
Jakie wyniki badań krwi świadczą o chorobie tarczycy u mężczyzn?
W badaniach laboratoryjnych w przypadku choroby Hashimoto stwierdza się na ogół: wysokie stężenie przeciwciał antyTPO (co najmniej 500) i wysokie TSH (powyżej 2,5), podniesiony poziom cholesterolu, a obniżony testosteronu. Choroba Gravesa-Basedowa objawia się zwykle jako: niskie stężenie TSH, podwyższone poziomy hormonów tarczycy (fT4 i fT3) i podwyższona liczba przeciwciał TRAb.
Leczenie chorób tarczycy u mężczyzn
Leczenie chorób tarczycy u mężczyzn ma na celu wyregulowanie pracy tego narządu, złagodzenie objawów oraz zapobieganie późniejszym powikłaniom.
W terapii choroby Hashimoto stosuje się hormon tarczycowy - lewotyroksynę. Tabletkę przyjmuje się każdego dnia na czczo. Lek zwykle jest bardzo dobrze tolerowany. Terapia trwa do końca życia, ale przywraca równowagę hormonalną w organizmie, a wszystkie objawy (w tym niepłodność) mijają.
W leczeniu choroby Gravesa-Basedowa stosuje się leki przeciwtarczycowe (hamują produkcję hormonów tarczycy) oraz jod radioaktywny. W pewnych okolicznościach konieczne jest chirurgiczne usunięcie tarczycy (jej fragmentu lub całości), np. gdy występują duże wole uciskające ważne struktury albo jest podejrzewany rak. Po tyroidektomii pacjent musi zażywać lewotyroksynę do końca życia.
Dieta w chorobach tarczycy u mężczyzn
Odpowiednie odżywianie i zdrowy styl życia to bardzo ważne elementy leczenia chorób tarczycy zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet.
Dieta w chorobę Hashimoto powinna ograniczyć przybieranie na wadze, które często towarzyszy tej chorobie. Warto zatem postawić na produkty niskokaloryczne i bogate w białko, które przyspiesza spowolniony chorobą metabolizm. Należy zatem 5 razy dziennie sięgać po warzywa lub owoce i każdego dnia zjadać porcję chudego nabiału lub białego mięsa, ryby. Z diety warto wykluczyć produkty wysoko przetworzone, tłuste i słodycze. Należy też unikać restrykcyjnych diet.
W odżywianiu przy chorobie Gravesa-Basedowa warto zwrócić uwagę na kilka kwestii. Wskazane jest zwiększenie wapnia w diecie, ponieważ z schorzenie to sprzyja utracie masy kostnej. Nie powinno zabraknąć produktów bogatych w przeciwutleniacze, a więc owoców i warzyw, ponieważ wspierają one odporność, co jest kluczowe przy chorobach autoimmunologicznych. Podobnie jak przy chorobie Hashimoto warto sięgać po produkty bogate w białko: ryby, drób, rośliny strączkowe, jaja. Białko wpływa korzystnie na budowę tkanki mięśniowej. Posiłki powinny być lekkostrawne, należy unikać tłustych wysoko przetworzonych i słodkich przekąsek. Tłuszcze zwierzęce najlepiej zastąpić zdrowymi tłuszczami roślinnymi.
Czytaj także:
Objawy choroby Hashimoto mogą utrzymywać się pomimo leczenia. Dlaczego i jak sobie z tym radzić?
Objawy psychiczne choroby Hashimoto – jak je łagodzić?
Czym są plamy tarczycowe? Sprawdź, jak wyglądają i jak je skutecznie usunąć
Jak długo żyje się z niedoczynnością tarczycy? Leczona i nieleczona choroba a długość życia
Guzki tarczycy na ogół nie są groźne. Jak sprawdzić, czy są nowotworem złośliwym?
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
