Spis treści:
- Czym jest endometrium?
- Prawidłowe endometrium
- Endometrium niejednorodne a jednorodne
- Endometrium niejednorodne a rak
- Choroby endometrium
- Niejednorodne endometrium - diagnostyka
Czym jest endometrium?
Endometrium to błona śluzowa, która wyściela wnętrze macicy. Jest tkanką wrażliwą na hormony płciowe, dlatego zmienia się regularnie w zależności od faz cyklu miesiączkowego.
Endometrium ma dwie warstwy: podstawną i czynnościową. Raz w miesiącu podczas miesiączki, warstwa czynnościowa złuszcza się. Po krwawieniu natomiast na nowo odbudowuje się. Proces ten kończy się w momencie owulacji. Po tym endometrium jest na tyle grube, by mogło służyć potencjalnemu zarodkowi. Jeśli do zapłodnienia nie dojdzie, warstwa czynnościowa endometrium ponownie się złuszcza.
Jeśli dojdzie do zapłodnienia, endometrium nie będzie się złuszczać. Zmieni się w tzw. doczesną, czyli rozpulchnioną bogatą w składniki błonę śluzową, której zadaniem jest odżywianie zarodka przed jego całkowitym zagnieżdżeniem.
Prawidłowe endometrium - normy
W przypadku kobiet miesiączkujących endometrium nie powinno mieć więcej niż 10-12 mm grubości (podczas miesiączki może mieć 16 mm).
U kobiet po menopauzie endometrium jest cieńsze – do 5-7 mm.
Ważna jest również ocena jednorodności endometrium: prawidłowe jest jednorodne (niejednorodne wskazuje np. na obecność polipów), w opisie badania może pojawić się określenie liniowe, sekrecyjne (czyli w drugiej fazie cyklu). Wszystkie te określenia wskazują na wynik prawidłowy.
Endometrium niejednorodne a jednorodne
Na wyniku badania USG przezpochwowego nierzadko pojawia się określenie: endometrium niejednorodne lub niejednorodna echogeniczność. Oznacza to nieprawidłowy obraz USG błony śluzowej macicy i może wskazywać na różne zmiany w obrębie macicy. Za niejednorodne endometrium mogą odpowiadać polipy macicy, mięśniaki lub poważniejsze zmiany o charakterze onkologicznym. Jeśli zostanie wykryta tkanka podobna na endometrium poza jamą macicy, to oznacza endometriozę.
Niejednorodne endometrium występuje również po porodzie i może świadczyć o skrzepach, które nie zostały całkowicie usunięte wraz z łożyskiem.
Endometrium jednorodne oznacza prawidłową strukturę śluzówki macicy. Obecność endometrium niejednorodnego może wiązać się z koniecznością przeprowadzenia dokładniejszych badań diagnostycznych.
Endometrium niejednorodne a rak
Endometrium niejednorodne nie oznacza raka. Taki opis w badaniu USG nie jest rzadkością i nie musi być powodem do paniki. Należy jednak zachować czujność (często konieczne jest wykonanie dodatkowych badań), ponieważ w przypadku raka trzonu macicy również obserwuje się w badaniach obrazowych niejednorodne endometrium. O zmianie rakowej mogą świadczyć takie cechy jak atypowe komórki, przestrzenie płynowe z elementami litymi, rozrost endometrium, a także objawy kliniczne, takie jak nieprawidłowe krwawienia (np. po menopauzie, obfite miesiączki, upławy, nieregularne miesiączki). Rozstrzygający jest dopiero wynik badania histopatologicznego pobranej tkanki podczas biopsji, łyżeczkowania macicy lub histeroskopii.
Choroby endometrium
Niestety endometrium dość często pada ofiarą różnych schorzeń. Najczęstsze z nich to:
-
Endometrioza - inaczej gruczolistość macicy lub wędrująca śluzówka macicy. U osób chorych na endometriozę, komórki endometrium przenoszą się poza jamę macicy i tworzą tam zgrubienia, guzki i krwawią zgodnie z cyklem miesiączkowym. Najczęściej lokalizują się w jajnikach, jajowodach, otrzewnej, a niekiedy nawet w tak odległych miejscach, jak płuca czy mózg.
Objawy endometriozy to: niepłodność, bolesne miesiączki, obfite miesiączki, bóle brzucha i krzyża, plamienia międzymiesiączkowe, ból podczas stosunków płciowych. - Rak endometrium (rak trzony macicy) - największe niebezpieczeństwo rozwoju tej choroby występuje u kobiet po menopauzie. Jako czynniki ryzyka wymienia się otyłość i cukrzycę. Jego objawy to: krwawienia i plamienia z dróg rodnych. Dlatego kobiety po menopauzie tego typu objawy powinny bezzwłocznie zgłaszać lekarzowi.
- Zapalenie endometrium - tego typu powikłania pojawiają się najczęściej po źle wykonanym zabiegu łyżeczkowania lub po porodzie. Wywołują je bakterie, które przedostają się z pochwy do macicy. Objawia się krwawieniami, gorączką, bólami w podbrzuszu.
- Przerost endometrium – nieprawidłowe pogrubienie warstwy błony śluzowej najczęściej spowodowane zaburzeniami hormonalnymi. W przypadku kobiet po menopauzie niesie ryzyko zmian nowotworowych. Objawy: bóle brzucha, krwawienia międzymiesiączkowe lub pomenopauzalne.
- Polipy endometrium - często występujące łagodne zmiany wzrastające z błony śluzowej macicy. Często nie towarzyszą im żadne objawy. Możliwe oznaki polipów macicy to: krwawienia, bóle brzucha, obfite upławy.
- Mięśniaki macicy - najczęstsze niezłośliwe guzy występujące u kobiet będące łagodnym rozrostem błony mięśniowej macicy. Mięśniaki może mieć nawet 60% kobiet, najczęściej rozpoznaje się je w wieku okołomenopauzalnym. Mięśniaki rosnące w stronę jamy macicy nazywane się podśluzówkowymi. Ich objawy to: nieprawidłowe krwawienia, bóle brzucha, trudności w zajściu w ciążę lub komplikacje ciąży.
Endometrium niejednorodne - diagnostyka
Do oceny endometrium wykorzystuje się:
- badania hormonalne,
- przezpochwowe USG - podstawowe badanie oceniające endometrium,
- histeroskopię - polegającą na wprowadzeniu do jamy macicy rurki z kamerą i światłowodem, dzięki której lekarz na monitorze może obejrzeć dokładnie wnętrze macicy ,
- sonohisteroskopię - polega na precyzyjnej ocenie stanu macicy za pomocą ultrasonografii przy jednoczesnym wprowadzeniu soli fizjologicznej do jamy macicy.
Niekiedy konieczne jest wykonanie biopsji endometrium.
Treść artykułu pierwotnie została opublikowana 28.09.2017.
Czytaj także:
Tyłozgięcie macicy – objawy, wpływ na ciążę i poród
Endometrioza w bliźnie po cesarce – skąd się bierze? Objawy, leczenie, rokowania
Histerektomia – co trzeba wiedzieć o operacji usunięcia macicy
Torbiele na jajniku - czym są i jak się je leczy?
Bolące jajniki po okresie – przyczyny i badania
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
