Wielu pacjentów z chorobą Hashimoto i innymi schorzeniami tarczycy poczuło się zaniepokojonych sytuacją związaną z koronawirusem i ewentualnym narażeniem tych osób na cięższy przebieg COVID-19. Obecna pandemia dotyczy nowej choroby, dlatego nadal lekarze mają mało informacji na temat długofalowych konsekwencji zakażenia. Zdania specjalistów co do zagrożenia spowodowanego koronawirusem przy chorobie Hashimoto, są podzielone.
Dotychczasowe dane w większości wskazują, że osoby z Hashimoto nie mają obniżonej odporności i nie są zagrożone cięższym przebiegiem COVID-19. Niektóre źródła podają jednak, że choroby tarczycy mogą powodować obniżenie odporności i zagrażać bardziej osobom z koronawirusem.
Spis treści:
- Czym jest choroba Hashimoto?
- Koronawirus przy Hashimoto – zagrożenia
- Koronawirus przy Hashimoto – bezpieczeństwo
Czym jest choroba Hashimoto?
Choroba Hashimoto (inaczej przewlekłe limfocytowe zapalenie gruczołu tarczowego) to przewlekła zapalna choroba tarczycy o podłożu autoimmunologicznym. W jej przebiegu układ odpornościowy reaguje przeciwko własnym tkankom. Choroba Hashimoto jest główną przyczyną niedoczynności tarczycy oraz najczęściej występującą chorobą endokrynologiczną.
Do objawów choroby Hashimoto zalicza się:
- uczucie zmęczenia,
- zaparcia, problemy z trawieniem,
- problemy z koncentracją i pamięcią,
- obniżenie nastroju, depresję,
- suchość skóry,
- częste uczucie zimna,
- wzrost masy ciała,
- zaburzenia miesiączkowania,
- trudności z zajściem w ciążę,
- problemy z potencją u mężczyzn.
Leczenie choroby Hashimoto polega na przyjmowaniu lewotyroksyny, hormonu, który naturalnie jest produkowany przez gruczoł tarczycowy, a którego brakuje w organizmie osób z Hashimoto.
Koronawirus przy Hashimoto – zagrożenia
Przyjmuje się, że pacjenci z odpowiednio leczoną chorobą Hashimoto nie należą do grupy podwyższonego ryzyka, jeśli chodzi o zachorowanie z powodu koronawirusa. Podwyższone ryzyko zauważono u osób z nadczynnością tarczycy, szczególnie z nadmiarem hormonów tarczycy we krwi, lub u osób przyjmujących hormon tarczycy (w tym z chorobą Hashimoto), u których w organizmie jest nadmiar tego hormonu.
Nie ma do tej pory żadnych dowodów, że pacjenci z istniejącą autoimmunologiczną chorobą tarczycy są bardziej podatni na choroby wirusowe, w tym zakażenie SARS-CoV-2, lub że są w grupie podwyższonego ryzyka zachorowania na cięższą postać COVID-19
– uważa prof. Spyridoula Maraka, endokrynolog z University of Arkansas for Medical Sciences.
Niektóre źródła wskazują, że posiadanie autoimmunologicznej choroby tarczycy może prowadzić do obniżenia odporności, a tym samym większej skłonności do zachorowania z powodu koronawirusa. Tak uważają autorzy listu opublikowanego w Diabetology & Metabolic Syndrome - lekarze Timotius Hariyanto i Andree Kurniawan z Indonezji. Chodzi jednak głównie o osoby z nieuregulowaną chorobą.
Nadmiar lub niedobór poziomów hormonów tarczycy obserwowany w chorobach tarczycy prowadzi do rozregulowania wrodzonej odpowiedzi immunologicznej. Tymczasem uważano, że wrodzona odpowiedź immunologiczna ma największy udział w patogenezie COVID-19, ponieważ jest to pierwsza linia systemu obronnego organizmu do walki z SARS-CoV-2, wirusem odpowiedzialnym za wywołanie zakażenia COVID-19. Deregulacja wrodzonej odpowiedzi immunologicznej, o czym świadczą wyższe poziomy neutrofili, zwiększone poziomy CD14 +monocyty i makrofagów, obniżony poziom komórek NK (Natural Killers) były [w badaniach - przyp. red.] istotnie związane z ciężkimi zakażeniami COVID-19
– uważają Timotius Hariyanto i Andree Kurniawan z Uniwersytetu Pelita Harapan w Indonezji.
Eksperci z American Thyroid Association – organizacji zrzeszającej setki lekarzy zajmujących się chorobami tarczycy – uważają, że układ odpornościowy jest na tyle złożony, że autoimmunologiczna choroba tarczycy wcale nie oznacza, że dana osoba ma obniżoną odporność lub nie będzie w stanie zwalczyć infekcji wirusowej. Ich zdaniem nic nie wskazuje na to, że pacjenci z chorobą Hashimoto są bardziej narażeni na zarażenie się koronawirusem lub cięższą chorobę COVID-19.
Organizacja osób z chorobami tarczycy British Thyroid Foundation przypomina również, że pacjenci, którzy zostali zaklasyfikowani jako osoby z osłabionym układem odpornościowym (z obniżoną odpornością) to zazwyczaj: pacjenci ze schorzeniami, takimi jak białaczki, HIV i AIDS, lub przyjmujący leki, takie jak duże dawki steroidów, leki immunomodulujące na reumatoidalne zapalenie stawów lub stwardnienie rozsiane, chemioterapię przeciwnowotworową lub po przeszczepieniu narządu. Nie ma w tej grupie chorych na Hashimoto.
Wiele osób obawia się, że posiadanie autoimmunologicznej choroby tarczycy, oznacza obniżenie odporności. Możemy odpowiedzieć, że nie. Część układu odpornościowego odpowiedzialna za autoimmunologiczne choroby tarczycy jest oddzielona od układu odpornościowego, który jest odpowiedzialny za zwalczanie infekcji wirusowych, takich jak Covid-19
– przeczytamy na stronie British Thyroid Foundation, organizacji pacjentów z chorobami tarczycy.
Zagrożeniem dla pacjentów z koronawirusem może być jednak nadmierne stężenie hormonów tarczycy. Koronawirus (podobnie jak inne drobnoustroje) może doprowadzić do podostrego zapalenia tarczycy, w wyniku którego dochodzi czasami do tyreotoksykozy, czyli zespołu objawów chorobowych z powodu nadmiaru hormonów tarczycy. Nadmierne stężenie hormonów tarczycy może wystąpić również u osób z chorobą Hashimoto w wyniku przyjmowania lewotyroksyny.
Pacjenci z niekontrolowaną dysfunkcją tarczycy (zwłaszcza nadczynnością tarczycy) mogą być bardziej narażeni na powikłania jawnej tyreotoksykozy i przełomu tarczycowego w wyniku infekcji. Dlatego pacjenci powinni kontynuować przyjmowanie leków przeciwtarczycowych, aby zmniejszyć to ryzyko
– uważa prof. Spyridoula Maraka, endokrynolog z University of Arkansas for Medical Sciences.
Osoby z ciężką i niekontrolowaną chorobą tarczycy mogą być narażone na powikłania koronawirusa ze względu na pogorszony stan zdrowia i istnienie obrzęków.
Koronawirus przy Hashimoto – bezpieczeństwo
Nie istnieją specjalne zalecenia w rozpoznawaniu i leczeniu choroby Hashimoto w obliczu pandemii koronawirusa. Badanie czynności tarczycy z oznaczeniem TSH i FT4 jest wskazane, gdy chory odczuwa dużą zmianę objawów związanych z niedoczynnością tarczycy, np. silne zmęczenie lub wahania masy ciała. Wtedy w razie potrzeby należy zmienić dawkę leku. Ale o tym zdecyduje lekarz.
U kobiet w ciąży dawka lewotyroksyny powinna być dostosowana tak, aby TSH osiągnęło prawidłowy poziom dla danego trymestru.
Osoby z Hashimoto mimo wszystko ze względu na istnienie choroby przewlekłej powinny szczególnie na siebie uważać, przyjmować leki zgodnie z zaleceniem lekarza oraz dbać o profilaktykę przeciwko zakażeniu. Warto zadbać o siebie również poprzez odpowiednie żywienie. Więcej: Dieta w chorobie Hashimoto.
Źródła: S. Maraka, S.P. Thumma, Is Thyroid Disease Worsened by COVID?, Medscape,
T.I. Hariyanto, A. Kurniawan, Thyroid disease is associated with severe coronavirus disease 2019 (COVID-19) infection, Diabetology & Metabolic Syndrome,
P. Caron, Thyroid disorders and SARS-CoV-2 infection: From pathophysiological mechanism to patient management, Annales d'Endocrinologie,
British Thyroid Foundation, www.btf-thyroid.org,
American Thyroid Association, www.thyroid.org.
Więcej na temat koronawirusa:
Koronawirus objawy skórne – wysypka, pokrzywka, palce covidowe
Koronawirus a zmęczenie. Objaw COVID-19, który może trwać miesiącami
Duszność a koronawirus – co oznacza ten objaw i co robić, gdy się pojawi?
Koronawirus bez objawów – kto jest bezobjawowym nosicielem COVID-19 i jakie są tego skutki?
Jak leczyć łagodne zakażenie koronawirusem w domu? Leki i naturalne sposoby na COVID-19
Koronawirus a zapalenie płuc. Jak rozpoznać zapalenie płuc w COVID-19 i komu ono grozi?
Objawy koronawirusa u młodych. Jak rozpoznać COVID-19 u osób poniżej 40. roku życia?
Koronawirus przy cukrzycy – co już wiemy?
Koronawirus przy astmie – ryzyko, objawy, profilaktyka
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!
