Spis treści:
Czym jest zadyszka?
Zadyszka, zwana również dusznością, to subiektywne uczucie braku powietrza, trudności w zaczerpnięciu głębokiego wdechu lub przyspieszony oddech. Często związana jest z obniżoną tolerancją wysiłku fizycznego. To oznacza, że pojawia się np. po pokonaniu schodów, przebiegnięciu określonego dystansu lub nawet niewielkiej aktywności ruchowej. Nasilenie zadyszki zależy od przyczyny, wieku pacjenta, kondycji zdrowotnej i wielu innych czynników.
Zadyszka ma wiele potencjalnych przyczyn. Najczęściej wynika z chorób płuc lub chorób układu krążenia. Wtedy jednak towarzyszą jej często również inne objawy: w chorobach serca – obrzęki, bóle w klatce piersiowej, przyspieszone bicie serca, w chorobach płuc – kaszel, świsty, ból opłucnowy (ból płuc). Zadyszka jest także jednym z objawów zakażenia koronawirusem, ale może towarzyszyć też innym infekcjom wirusowym. Należy jednak pamiętać, że powody zadyszki nie muszą być groźne.
Badania, które powinniśmy wykonać, jeżeli pojawia się zadyszka, trudności w oddychaniu czy obniżenie tolerancji wysiłku, to:
- morfologia,
- oznaczenie stężenia żelaza (w celu wykluczenia niedokrwistości),
- badanie wysycenia krwi tlenem,
- RTG klatki piersiowej,
- EKG,
- badania czynnościowe płuc (np. spirometria).
Przyczyny zadyszki
Trudności w oddychaniu często występują przewlekle. Do możliwych przyczyn zadyszki należą:
- astma,
- zapalenie płuc (czytaj też: Koronawirus a zapalenie płuc),
- choroba śródmiąższowa płuc,
- przewlekła obturacyjna choroba płuc (POChP),
- choroba niedokrwienna serca (choroba wieńcowa),
- zaburzenia lękowe, nerwica,
- brak aktywności fizycznej,
- niedokrwistość (anemia).
Jeżeli pacjent ma prawidłowe wyniki, co wyklucza istnienie choroby, która powoduje duszność, warto zastanowić się nad swoim trybem życia.
Praca siedząca i mała aktywność fizyczna mogą prowadzić do odczuwania zadyszki i szybkiego męczenia się podczas wysiłku. Wskazane jest zwiększenie dawki ruchu (co najmniej 30-90 minut 3 razy w tygodniu).
Zadyszka jest także jednym z objawów stresu, zaburzeń lękowych lub nerwicowych. Wskazane jest wówczas zasięgnięcie pomocy psychologa.
Zadyszka przy koronawirusie
Uczucie zadyszki czy trudność w załapaniu oddechu nawet przy małej aktywności, jest jednym z możliwych objawów zakażenia koronawirusem. Jeśli przy tym pojawiają się gorączka i silny kaszel, to często wskazuje na zapalenie płuc. W takiej sytuacji wymagana jest pomoc lekarska, a niekiedy pobyt w szpitalu i tlenoterapia.
Dolegliwość występuje u niektórych osób z COVID-19. Centra Kontroli i Zapobiegania Chorobom (CDC) podają, że 31-40% osób z potwierdzonymi przypadkami COVID-19 doświadczyło duszności.
Zadyszka przy koronawirusie objawia się trudnością w złapaniu wdechu oraz przyspieszonym oddechem nawet przy niewielkiej aktywności, np. w drodze do toalety. Klatka piersiowa może wydawać się choremu zbyt ciasna, aby swobodnie oddychać. Niektórzy skarżą się na ból płuc, ucisk w klatce piersiowej, ciężar na klatce piersiowej.
Zadyszka przeważnie nie jest wczesnym objawem zakażenia koronawirusem. Pojawia się w ciągu 4-10 dni od zauważenia innych symptomów, takich jak gorączka, ból głowy, zmęczenie, utrata smaku czy brak węchu. Czytaj też: objawy koronawirusa dzień po dniu.
Eksperci z Harvard Medical School zaznaczają, że cięższe objawy zakażenia koronawirusem, w tym uczucie braku tchu, pojawiają się również u młodych ludzi, także tych, którzy nie mają żadnych chorób podstawowych.
Warto również pamiętać, że zadyszkę przy koronawirusie może nasilać stres. Zanim zadzwonimy po karetkę, można poobserwować swój organizm. Alarmujące objawy, które wymagają pilnego wezwania pomocy medycznej, to: dezorientacja, zasinienie ust lub twarzy, uporczywy ucisk klatki piersiowej, silna duszność.
Należy pamiętać, że jeśli jedynym objawem jest duszność, bez kaszlu i gorączki, prawdopodobnym problemem jest coś innego niż COVID-19
– zaznaczają eksperci z Harvard Medical School.
Najbardziej narażone na pojawienie się zadyszki przy zakażeniu koronawirusem są osoby starsze (powyżej 65 lat), palące papierosy, z nieleczoną lub źle kontrolowaną astmą lub cukrzycą, chorobami sercowo-naczyniowymi oraz z niedoborem odporności.
Najbezpieczniejszą drogą postępowania, gdy pojawi się zadyszka, jest skontaktowanie się z lekarzem pierwszego kontaktu. Ten zleci odpowiednie badania i pomoże ustalić przyczynę uczucia braku tchu. Jeżeli zadyszka jest silna, występuje również w trakcie spoczynku lub towarzyszą jej alarmujące objawy, trzeba wezwać karetkę pogotowia.
Więcej: Koronawirus - co robić, gdy mamy objawy lub doszło do zakażenia?
Więcej o koronawirusie:Czy można mieć koronawirusa (COVID-19) bez gorączki?Ból głowy a koronawirus. Kiedy ten objaw oznacza COVID-19?Katar a koronawirus – najważniejsze informacjeNietypowe objawy koronawirusa – 7 zaskakujących symptomów COVID-19Koronawirus a biegunka – ważny objaw, którego nie powinniśmy lekceważyćKoronawirus. Co robić, gdy doszło do zakażenia lub wystąpią objawy COVID-19Koronawirus a grypa – jak odróżnić objawy?Jak leczyć łagodne zakażenie koronawirusem w domu? Leki i naturalne sposoby na COVID-19Koronawirus a ciąża. Najważniejsze fakty o COVID-19 w ciąży
Uwaga! Powyższa porada jest jedynie sugestią i nie może zastąpić wizyty u specjalisty. Pamiętaj, że w przypadku problemów ze zdrowiem należy bezwzględnie skonsultować się z lekarzem!